Samenvatting orthopedagogische interventies
1. UDL v
2. Dosen v
3. Omgaan met agressie v
4. Gentle teaching v
5. Geweldloos verzet v
6. Suicidepreventie v
1. UDL
1.1 inleiding
1.1.1 Diversiteit als normaliteit
Diversiteit wordt al te vaak beschouwd als een abnormaal gegeven: alles wat afwijkt van de norm valt
onder de noemer ‘diversiteit’. Daarbij zien mensen zichzelf dikwijls als normaal, de standaard. De
ander, die afwijkt van die standaard, wordt dan gecategoriseerd onder één kenmerk, een
zogenaamde ‘doelgroep’ (bv. migrant, homo, kansarme, …).
Diversiteit is de norm. Ermee leren omgaan de uitdaging
Brede invulling, alle manieren waarop we van elkaar verschillen
Verschillen in:
o socio-economische status (SES),
o geslacht,
o leeftijd,
o etnisch-culturele achtergrond,
o beperkingen,
o anders- of meertaligheid,
o interesses,
o thuistaal,
o kledingstijl,
o leertempo,
o competenties,
o enz.
Onveranderbaar, van bij de geboorte aanwezig <-> Veranderbaar, gedurende het leven
Zichtbaar <-> Onzichtbaar
,1.1.2 definitie
Het begrip diversiteit beschouwen we heel breed. Dit gaat over alle manieren waarop we van elkaar
verschillen (Hudson, 2011; Kramer, 2019).
- Sommige verschillen onveranderbaar ( huidskleur, kleur ogen, cultuur)
- Sommige zijn zichtbaar andere zijn onzichtbaar
In de klascontext zien we deze verschillen ook in:
•Competenties (bvb. dieene leerlingis heel sterk in samenwerken, een andere leerling werkt
beteralleen; die leerling denkt graagcreatief terwijl een andere leerlingeerder analytisch denkt);
•Interesses (bvb.de ene leerling heeft eensterke interesse in hoe mensen met elkaar
omgaan/interacties/relaties terwijl andereleerlingenuit de klas eerder interesse hebben in de
economie of in verschillende talen);
•Leervoorkeuren en leertempo (bvb. de ene leerling leert het best door dingen te ervaren/door
op ontdekking te gaan terwijl de andere leerling het best dingen leert door te observeren,...).
1.2 relevantie
1.2.1 Link met het opleidingsonderdeel ‘Orthopedagogische werkvelden en
beleid: Inclusieve kinderopvang en inclusief onderwijs
Wat is inclusief onderwijs?
Diversiteit als belangrijk en waardevol beschouwen
Inclusief onderwijs’ = naar een onderwijssysteem dat de participatie van alle leerlingen
mogelijk maakt, ongeacht hun achtergrond of ondersteuningsnoden
Tabel: gemiddeld aantal leerlingen datin het buitengewoon onderwijs zitin Europa
Europa Minder dan 2%
Noorwegen, Italië, Portugal, Lithouwen of Ierland 1%
(landen die volop inzetten op inclusief onderwijs)
België Meer dan 5%
- Met dit percentage van meer dan 5% van alle leerlingen die in het apart onderwijs (=
buitengewoon onderwijs) terecht komen, scoort Vlaanderen niet goed.
- Vlaanderen dan ook het meest gesegregeerde onderwijssysteem van Europa
- Leerlingen met een beperking, leer-of psychische problemenof leerlingen in kwetsbare
thuissituatiesbijna vanzelfsprekend in het apart onderwijs terecht komen.
,1.2.2 Voordelen inclusief onderwijs
Op niveau van de leerlingen:
-inclusiestimuleert positieve sociale contacten, interactie en vriendschappen;
-inclusie verplicht om na te denken over ‘redelijke aanpassingen’, waardoor het recht op
ondersteuning verzekerdis
Op niveau van de leerkrachten:
-inclusief onderwijsvraagt om onderwijs af te stemmen op de noden van een klasgroep.De leerkracht
wordt ontwerpervan een uitdagende leeromgeving;
-inclusief onderwijs scherpt de competenties van leerkrachten aan, door hun repertoire aan
onderwijsstrategieën uit te breiden;-inclusie nodigt uit om samen te werken met verschillende
partijen, wat leerkrachten stimuleert om samen met anderen te leren.
1.2.3 wettelijke kader
Deelnemen aan de Artikel 24: inclusief onderwijs
VN-verdrag werd door België samenleving, er deel van op alle niveaus, redelijke
bekrachtigd in 2009 uitmaken én toegankelijkheid aanpassingen
= basisrecht TOEGANG + PARTICIPATIE
1.2.4 In de professionele bachelor in de orthopedagogie
• Nieuw binnen dit opleidingsonderdeel sinds academiejaar 23-24
• Steeds meer studenten in het onderwijs
• Kunnen een groot verschil maken
• Nood aan meer handvaten
• Een aantal good practices in de cursus
, 1.3 Oorsprong
Dit vertaalt zich in :
-pro-actiefte werk gaan (en minder aanpassingen nadat het probleem zich reeds stelt);
-flexibelomspringen met doelen, methoden, lesmaterialen, evaluatie;
-breed(universeel) toegankelijk maken van onderwijs;‘het ontwerpenvan producten, omgevingen,
programma’s en diensten die door iedereen in de ruimst mogelijke zin gebruikt kunnen worden,
zonderdat er een aanpassingof speciaal ontwerp nodigis...’ (VN-verdag, 2006, art 2)
-vertrekpunt: erkenning dat verschil/diversiteit de realiteit/meerwaarde is
1.4 winst UDL
• verschillende onderwijsbehoeften van individuele leerlingen
• positief effect voor de groep
• eerlijker, geen ‘label’ nodig
• daagt uit om de lat hoog te blijven leggen
• zelf leerproces in handen nemen
• redelijke aanpassingen realiseren