Neuro
Klinische neuropsychologie
Hersenen wegen +- 1,5 kg
Gebruiken 20% van de energie.
De areas van Brodmann is een verdeling van de hersenen volgens type cel.
1) Klinisch-neuropsychologisch onderzoek
nauwkeurig vaststellen van afwijkingen in hersenprocessen bij mensen met één of andere
aandoening van de hersenen.
3 tradities:
1) Luria: gedragsneurologische taken Connectie hersenen en symptomen
2) psycho-metrische testbatterijen IQ-test
3) normatieve individu-georiënteerde aanpak per patiënt zoeken, welke test hier in zetten
● cognitieve functies
● gedragsonderzoek
● affectieve status
2) Cognitieve revalidatie en gedragstherapie
Belangrijke aspecten
• focaal letsel versus diffuus 1 omschreven plek <-> dementie
• acute versus chronische aandoening kogel <-> MS/parkinson
• incidentele versus progressieve aandoening
• localisatie en lateralisatie waar in hersenen <-> linker of rechter of beiden hersenhelften
• leeftijd waarop de aandoening zich voordoet Hoe ouder hoe minder herstel
Specifieke etiologieën
hoofdblessures: traumatic brain injury (TBI), hersenschudding, whiplash
beroerte: locatie en omvang van de hersenlesie
degeneratieve aandoeningen: dementie, multiple sclerose, ziekte van Parkinson, ziekte van
Huntington, e.a.
dwarslesie: geen hersenlesie, wel psychologische gevolgen: depressie
1
,Lokalisatie van functies versus netwerken
de frenologie (Fowler): proberen op de schedel te betasten, obv die bult heeft de persoon die
eigenschap; hoe groter de bobbel hoe meer ontwikkeld.
Links: Analytisch denken, Logica, Taal, Redeneren, Wetenschap en wiskunde, Schriftelijk, Getallen
vaardigheden, Rechterhand controle
Rechts: Kunst bewustzijn, Creativiteit, Verbeelding, Intuïtie, Inzicht, Holistische gedachte, Muziek
bewustzijn, 3-D vormen, Linkerhand controle
2
,Lateralisatie van hersenfuncties
Dominante (linker) hemisfeer Niet dominante (rechter)
hemisfeer
Taal Muzikaliteit
Rekenen Ruimtelijke oriëntatie
Redeneren Lichaamsschema
Logica Melodie en intonatie
Abstractie Handelen
Cognitieve screening tests
Mini Mental State Examination (MMSE)
• 10 items
• subschalen:
• score 0-30
• afkappunt dementie: meestal <24/30
3
, Executieve dysfunctie
(pre)frontale kwab iets mis
plannen kunnen maken en problemen kunnen oplossen. daarvoor eigenschappen nodig zoals
inhibitie (niet doen van dingen), concentratie, cognitieve flexibiliteit (omgaan met verandering).
initieren en monitoren (inzetten van plan en monitoren)
Betrokken hersengebieden
Voorbeelden van enkele neuropsychologische tests
1) Tower of London
2) Wisconsin card sorting test
3) De Stroop kleur woord test
4) BADS
(Behavioural Assessment of the Dysexecutive Syndrome)
6 tests:
• test voor verandering van regel
• programmatie van een handeling
• zoeken van een sleutel
• beoordelen van de tijd
• de kaart van de zoo
• de 6 elementen test
Vragenlijst: 20 vragen:
• emotionele of
persoonlijkheidsveranderingen
• motivationele veranderingen
• gedragsveranderingen
• cognitieve veranderingen
4
