Historische psychologie
Probleem 1
Plato (427 – 347 BC)
Streven naar gerechtigheid, zowel in de staat als in het individu (filosofie van Plato)
Goed doen omwille van zichzelf en niet omwille de gezondheid van hun eigen polis. Plato’s
nieuwe begrip van deugd zou later zijn weg vinden naar het christendom
Cognitie: kennis
Wat mensen onderscheidt van dieren is het vermogen tot abstracte kennis (dieren reageren
alleen op het concrete hier en nu)
Plato creëerde het veld van epistemologie (de studie van kennis).
- Plato merkte op: wat op basis van data van vandaag waar lijkt, kan door die van
morgen teniet worden gedaan.
De waarheid moest permanent zijn en met zekerheid kenbaar.
- Voorbeeld: stelling van Pythagoras.
WAARHEID heeft volgens Plato 2 eigenschappen:
1. Een overtuiging is waar (is kennis) als het absoluut waar is in alle tijden en op alle
plaatsen.
2. Kennis moet rationeel gerechtvaardigd zijn (rationalisme)
Perceptie is NIET de weg naar kennis.
Hoe de wereld voor elk persoon/elke cultuur lijkt is relatief ten opzichte van elk van hen.
Maar voor Plato was iets bijvoorbeeld mooi als het lijkt op de vorm van schoonheid. Iets was
lelijk wanneer het afwijkt van de vorm van schoonheid. Schoonheid en deugd waren geen
subjectieve oordelen over mensen en culturen, maar echte eigenschappen die objecten
feitelijk bezaten (zoals grootte of gewicht). Als 2 personen het oneens waren over of iets
mooi was, had tenminste 1 van hen ongelijk, omdat hij geen kennis had van de vorm van
schoonheid of het goede.
Vorm zijn niet slechts persoonlijke gedachten, maar bestonden buiten de menselijke
geest als vaste, universele denkobjecten.
Observatie wordt aangetast door individuele verschillen en culturele vooroordelen.
Plato verwierp de psychologie ten gunste van een idealistische metafysica idealist.
Plato ziet het lichaam en de ziel als 2 aparte dingen dualist, maar geen klassieke dualist
want dit begrip was in zijn tijd nog niet bekend. Het is door te redeneren dat elke waarheid
duidelijk aan de ziel wordt openbaard. Je hebt de kennis eigenlijk al in je en door logisch te
redeneren kun je toegang krijgen tot deze kennis.
,Logica is de weg naar waarheid. Iets dat bewijsbaar is, is waar. Het is eens stukje echte
kennis, ondersteund door logische argumenten i.p.v. door observatie en meting.
Theorie van vormen
Dingen in de fysieke wereld zijn gebrekkige weerspiegelingen van ideale vormen, zoals
rondheid of schoonheid.
Het idee van vorm hielp Zijn en Worden met elkaar te verzoenen. Vormen behoren tot het
rijk van het Zijn en bestaan eeuwig, terwijl hun materiële maar kortstondige kopieën tot het
rijk van het Worden behoren.
Voorbeelden:
- Elke moedige daad lijkt op de vorm van moed
- Elk mooi object lijkt op de vorm van schoonheid
- Elke rechtvaardige daad lijkt op de vorm van gerechtigheid.
Metaphysical realisme vormen bestaan werkelijk als niet-fysieke objecten. Voor Plato
waren vormen reëler dan hun waarneembare kopieën, omdat ze eeuwig waren en buiten
het fysieke rijk van Worden bestonden.
Beschrijven van Vormen is lastig, omdat ze door hun aard niet kunnen worden weergegeven.
Hierdoor gaf Plato metaforen voor de vormen.
4 metaforen voor de vormen: de zon, de lijn, de grot, de ladder van liefde.
Plato’s metafoor van de zon
Stelt dat de vorm van het goede voor de begrijpelijke wereld van de vormen is wat de zon
is voor de fysieke wereld van objecten, de kopieën van de vormen.
In de analogie van de zon staat de zon voor de vorm van het Goede. De zon is de bron van al
het bestaan in het materiële rijk, en de vorm van het Goede is de bron van het bestaan in
het ideale rijk. De zon heeft nog een andere belangrijke functie: het is de bron van kennis,
we kunnen bepaalde dingen (zoals bijv. een hond of een mens) alleen door middel van licht
zien. De zon verbindt, door licht uit te zenden, het oog met wat het oog ziet.
De vorm van het Goede verbindt de rede met de vormen; alleen door de vorm van het
Goede kunnen we de perfecties zelf kennen, de vormen.
Plato’s metafoor van de lijn: de hiërarchie van mening en kennis
Ideeënwereld vs. de fysieke wereld.
a. Het begrijpen van beelden is de meest onvolmaakte manier om iets te weten.
Verbeelden is het laagste niveau van cognitie en houdt zich bezig met enkel beelden
van concrete objecten, zoals beelden die in water zijn gegoten. Plato reguleerde
, representatieve kunst op dit gebied, want als we een portret van een man zien, zien
we alleen een beeld, een onvolmaakte kopie van iets.
b. Beter dan naar foto’s kijken, is naar de objecten zelf kijken. Plato noemde dit geloof.
c. Met denken gaan we van enkel meningen naar echte kennis, te beginnen met
wiskundige kennis. Bewijzen garanderen de waarheid van wiskundige proposities, en
de objecten van wiskundige kennis zijn geen waarneembare dingen, maar vormen
zelf.
Wiskunde werd echter door Plato als onvolmaakt en onvolledig beschouwd.
- Onvolmaakt omdat wiskundige bewijzen berusten op aannames die niet zelf
kunnen worden bewezen, en dus niet voldoen aan het tweede kenmerk van
waarheid.
- Onvolledig omdat niet alle kennis wiskunde betreft.
d. Wereld van de vormen, de plek van alle waarheden. De grootste onder de vormen is
de Vorm van het Goede.
Plato’s metafoor van de grot: de gevangenis van cultuur
Het leven is alsof je vastgeketend bent in een grot en gedwongen wordt schaduwen over
een stenen muur te zien flitsen (de grot staat symbool voor cultuur)
Elke ziel zit gevangen in een onvolmaakt vleselijk lichaam, gedwongen om door onvolmaakte
fysieke ogen naar onvolmaakte kopieën van de vormen te kijken, verlicht door de zon.
De ziel is het slachtoffer van de conventionele overtuigingen van de samenleving waarin zij
leeft.
Verhaal achter de metafoor:
Groep gevangenen zit sinds geboorte vastgeketend en opgesloten in een grot met geen
kennis van buitenwereld. Ze zien schaduwen op de muur en benoemen en classificeren deze
illusies, in de overtuiging dat ze werkelijke entiteiten waarnemen (en geen schaduwen).
Plotseling wordt 1 van de gevangenen vrijgelaten en gaat hij voor het eerst naar buiten. Hem
wordt verteld dat de dingen om hem heen echt zijn, terwijl de schaduwen slechts
weerspiegelingen waren. Hij kan het niet geloven, de schaduwen leken hem veel duidelijker.
Maar geleidelijk passen zijn ogen zich aan, totdat hij naar weerspiegelingen in het water kan
kijken, rechtstreeks naar objecten, en uiteindelijk naar de zon, wiens licht de ultieme bron is
van alles wat hij heeft gezien. Gevangene keert terug naar de grot om zijn ontdekking te
delen, maar hij is niet langer gewend aan de duisternis en kan de schaduwen op de muur
moeilijk zien. De andere gevangenen vinden hem maar vreemd.
Analogie van hoe het is om filosoof te zijn die het publiek probeert te onderwijzen. Meeste
mensen voelen zich niet alleen op hun gemak in hun onwetendheid, maar staan ook vijandig
tegenover iedereen die daarop wijst. De massa is te koppig en onwetend om zichzelf te
regeren.
Plato’s metafoor van de ladder van liefde: aangetrokken worden tot het goede
Diotima’s ladder
, De eerste stap op de ladder begint met de contemplatie van fysieke schoonheid, meer
specifiek de fysieke schoonheid van een enkele persoon. Hoewel lust de eerste stap is naar
kennis van het mooie, moet deze worden opgegeven ten gunste van de liefde voor wijsheid,
filosofie.
De volgende stap is de fysieke schoonheid van veel mensen. Het besef dat er andere mensen
zijn met vergelijkbare fysieke eigenschappen. Door deze herkenning wordt de intensiteit van
de liefde voor een specifiek persoon verminderd.
Hierna moet het geloof ontstaan dat schoonheid in de ziel meer gewaardeerd moet worden
dan in het lichaam, het lichaam is van weinig belang voor schoonheid. Een grote deugdzame
ziel zal aantrekkelijk zijn, zelfs in een lichaam dat weinig fysieke schoonheid heeft.
De volgende stap is de schoonheid zien in activiteiten en instituten. Zoals bijvoorbeeld
muziek, kunst, wiskunde en filosofie.
De volgende stap is het nadenken over de schoonheid van wijsheid, kennis en de
wetenschappen. Schoonheid kun je vinden in waardering voor kennis of liefde voor de
manier waarop kennis voor jou zou kunnen werken.
De laatste stap is de Vorm van Schoonheid, deze schoonheid is eeuwig.
Leren als herinneren: kennis zit in ons
Plato geloofde in reïncarnatie. De toekomst van een ziel hangt af van hoe deugdzaam van
een leven het heeft geleefd op aarde. Bij de dood worden zielen voor het oordeel gebracht.
Kennis van de deugd is latent aanwezig in de ziel, verborgen door het lichaam en het
conventionele geloof, in afwachting van juiste prikkels om te worden herinnerd.
Nativisme ons karakter en onze kennis zijn aangeboren en worden door de ziel gedragen
vanuit haar visie op de Vormen en de levens uit eerdere incarnaties.
- Leren is een proces waarbij we ons in het bewustzijn herinneren wat we al weten,
maar waarvan we niets meer weten.
Motivatie Mensen zoeken natuurlijk naar geluk en willen pijn vermijden.
Hiërarchie in zielen op basis van level van verlichting.
De ziel heeft 3 delen (iedereen heeft deze 3 delen)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur julia20202. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.