Thomas More 1e jaar interieurvormgeving
Ontwerpmethodiek 1.2.
2017-2018
,DEEL 1: DE IMPACT VAN ONTWERPEN
1. ONTWERPMETHODIEK
Analyseren van functies en doelgroepen en duurzaam ontwerpen.
Ontwerpen kan op verschillende manieren, zelfs een gestructureerd ontwerpproces is niet lineair.
Je koppelt regelmatig terug naar de vorige fasen: als je vastzit.
2. DE IMPACT VAN ONTWERPEN
2.1. VORM, FUNCTIE EN CONTEXT
Forms follow function: in het begin van de 20e E ingevoerd door Louis Sullivan
Elk voorwerp, meubel of gebouw zou moeten ontworpen worden naar gelang het
gebruik.
Case study: Tip Ton stoel:
• Gebaseerd op het feit dat de mens regelmatig beweegt op een stoel
• De mens kan niet volledig stil blijven zitten
• Polypropyleen, geen mechanische onderdelen en vervaardigd uit één enkele gietvorm
>duurzaam en volledig recycleerbaar
2.2. OVER DUURZAAM ONTWERPEN
Case study: Ta’or box’
• De lade die uit de kast kwam
• HDF: compact en licht, niet plooibaar of buigzaam -> min. aan plaatmateriaal
• Productie na bestelling, min. hoeveelheid restmateriaal en max. efficiënte zaagbewerking
• Kosten worden gedrukt van opslag, verwerking en machines
• Een lade opnieuw ontworpen. Met oog op de volledige productiecyclus, vervoer, gebruik
tot en met de afdanking.
2.2.1. OVER DE INVLOED VAN ONTWERPEN
Mogelijkheid om mensen hun gedrag in positieve of negatieve zin te beïnvloeden.
Ontwerpen geeft ons de mogelijkheid om mensen te helpen of te manipuleren, men kan
zelfs voor gedragsverandering zorgen.
Case study: design met (bij)bedoelingen: bak voor alleen sigaretten
• Heel kleine openingen om geen ander afval in te kunnen werpen
• Schuin: om geen afval op achter te laten
• Ontwerpen met de bedoeling het gedrag van mensen mee te sturen dus.
2.3. OVER ERGONOMIE
Geen mens is hetzelfde
Als interieurvormgever proberen we uit de ergonomie de juiste maten te halen om meubels
te ontwerpen en interieurs in te richten.
ERGONOMIE:
, • ergon = werk; nomos= wet, regel -> de wetten die de menselijke arbeid beheersen.
• Bestudeert de mens aan het werk, alle bezigheden waarbij de mens gebruik maakt
van zijn omgeving, dus slapen, eten, zitten, werken, ontspannen,…
• Richt op hoe mensen functioneren op de plek waar ze zijn en of ze er comfortabel
kunnen doen.
• De discipline die zich bezighoudt met de interactie van de mens en zijn omgeving
• Uitgangspunten zijn de mogelijkheden en de beperkingen van elke mens
• Ergonomie toepassen zou de omgeving van de mens gebruiksvriendelijker, veiliger,
gezonder en comfortabeler moeten kunnen maken.
• Ergonomie is de wetenshap die de mens bestudeert in zijn woon- of werkruimte
Doel:
Ontwerpergonomie: ergonomie kan Correctie-ergonomie: ergonomie wordt
toegepast worden vanaf de ontwerpfase ook toegepast in de bestaande
van voorwerpen en omgeving. omgeving met als doel deze te
verbeteren.
• Uitgangspunten: waarvoor? Voor wie? Technisch uitvoerbaar? Duurzaam? Positief gevoel?
De menselijke maat wordt een ontwerpsysteem.
De ergonomie bestudeert:
• De mens • meubels
• De omgeving • ruimte
• werktuigen • beleving
Case study: invloed van organische/licht/psychoogie
• heel de context speelt een rol: doelgroep, oriëntatie, lucht, licht, ruimte en organisatie
• andere organisatie met dezelfde ergonomische maten geven soms een aangename
ervaring
2.4. OVER ONTWERPEND ONDERZOEK
2.4.1. Aanleiding voor onderzoek
- Een vraag, een nood of een probleem
- Een uitgebreid onderzoek naar de ‘echte’ vraag van die klant is dus de eerste stap
2.4.2. Onderzoeksvraag
- Het probleem of de vraag moet duidelijk gedefinieerd worden. Doel? Waar wil ik
meer over weten, wat wil ik bewijzen?
- Duidelijke structuur en timing
Ons onderzoek kan aan het begin van een ontwerp van 2 kanten bekeken worden
Onderzoek van de tastbare context Onderzoek van de niet-tastbare context
- Materiele context - Menselijke interactie
- Technische context - Socio-culturele context
- Ruimtelijke context - Historische context
- Functionele context
STAP 1: LITERATUURSTUDIE: DESK RESEARCH: BIB/ INTERNET:
- gelijkaardige gebouwen
- gelijkaardige functies
- BEELDEN BEWAREN VAN JE INSPIRATIEBRONNEN
STAP 2: BEZOEKEN GELIJKAARDIGE PROJECTEN
,Een onderzoeksvraag moet duidelijk afgebakend worden, zorgen dat het haalbaar is binnen de
termijn en concrete antwoorden vinden
Typisch onderzoeksproces
1) Formuleren onderzoeksvraag
2) Op zoek naar onderzoeksmethodes
3) Verwacht duidelijk onderzoeks-output, bruikbaar in het verdere ontwerp
Belang van het onderzoek: verfijnen van het programma terugkoppelend naar de eisen van de
opdrachtgever. Beeldmateriaal = referentiebeelden
Ons procesboek bevat niet alleen beelden van Pinterest, ook een korte duiding van wat ze voor ons
betekenen. Er zijn referentiebeelden en inspiratiebeelden. Vergeet de bronvermelding niet.
Conclusie van het eerste deeltje van het onderzoek, omgezet in ons procesboek.
STAP 3: INTERVIEWS / GESPREKKEN / DOELGROEP
Service System Design
Terugkoppelen
De tastbare context: De niet-tastbare context:
Welke gevolgen hebben ingrepen op de ruimte. Welke functies krijgen genoeg licht>beleving
2.4.3. ONDERZOEKSMETHODE
1) literatuuronderzoek
2) info over normen en wetten
3) beleving in verband met licht, lucht, zicht, planten, kleuren,…
2.4.4. STAPPENPLAN
Milestones: Vb.:
Stap 1: Stap 2: Stap 3:
Onderzoek naar Zal deze bevraging toetsen aan de Zal deze bevindingen
bestaande context bestaande inzichten en via opnieuw toetsen aan
met als output een ontwerpend onderzoek naar nieuwe de doelgroep en de
rapport met de voorstellen zoeken met als output bestaande context
bevindingen een nieuw ontwerp(proces)
2.4.5. OUTPUT
Kan vele vormen aannemen.
Realistisch en haalbaar in tijd.
2.4.6. BRONNEN VERMELDEN
NAAR ONTWERPEND ONDERZOEK:
Intuïtief ontwerpen we met schetsen proberend en mogelijk ons baserend op onze inspiratie uit een
vooronderzoek.
, 3. DUURZAAM ONTWERPEN
3.1. WAAROM DUURZAAM ONTWERPEN?
Jij bepaalt wat de milieu-impact van je ontwerp zal zijn.
3.2. DE ECOLOGISCHE VOETAFDRUK VAN JE LEVENSSTIJL
- Bebouwd land - Land om vissen op te vangen
- Land om dieren op te kweken - Land om goederen op te transporteren
- Land om gewassen op te telen - SOCIALE RECHTVAARDIGHEID
Elke persoon op aarde kan 1,8 hectare land gebruiken om in zijn levensbehoeften te
voorzien. Dan is de aarde opgebruikt.
3.3. DE ECOLOGISCHE VOETAFDRUK VAN JE ONTWERP
Om een idee te hebben van de milieu-impact van je ontwerp, is het nuttig om de hele
levenscyclus van je ontwerp te beschouwen. Oorsprong -> gebruik van je ontwerp
Duurzaam ontwerpen = ecologisch; zit ergonomisch goed, is mooi, …;impact op het milieu
3.4. DUURZAAMHEIDSTOETS
De drie uitgangspunten van duurzaamheid: de ‘tripple P’: people – planet – profit
• people
o Gebruiksgericht design
o Ergonomie
o Universal design
o Diversiteit
o Gelijke rechten
o Geen kinderarbeid
o Geen slavenarbeid
o Gezonde werkomgeving
• Planet • Profit/ prosperity
o Grondstoffen o Duurzaam design betaalbaar
o Materialen ontginnen o Product dat niet verkoopbaar is
o Zon-, wind- en waterenergie niet duurzaam
o A+++ -> D
4. UITDAGINGEN VOOR DE ONTWERPER
4.1. GRONDSTOFFEN schaarser -> duurder