Hoorcollege 2 t/m 12 van het vak Cellen (Biomedische Wetenschappen, Universiteit Utrecht) uitgewerkt (2017/2018). De volgende onderwerpen komen aan bod: de cel (hoorcollege 2), de structuur van DNA (hoorcollege 3), de functie van DNA (hoorcollege 4), de structuur van chromosomen (hoorcollege 5), DN...
Hoorcollege 2: De cel (05-09-2017)
Meeteenheden omrekenen
10-9 Nano (n)
10-6 Micro ()
10-3 Milli (m)
1 m = 1000 nm
1 nm = 10-3 (0,001) m
Ordegrootte van cellen:
Kleinere cellen: 2 m. VB: bloedplaatjes.
Grote cellen: 120 m. VB: eicel.
Cellen hebben weinig kleur, ze zijn transparant. (Behalve als er een pigment in de cel zit. VB: rode
bloedcellen.)
Onderdelen van de cel kleuren d.m.v. antlichamen die gelabeld zijn met fuorescente groepen.
Hierdoor zijn verschillende onderdelen van de cel gemakkelijker te onderscheiden met een
lichtmicroscoop.
Lichtmicroscoop
Oplossend vermogen (= Die afstand waarop je twee bepaalde punten nog als afzonderlijke punten
kunt zien): 200 nm. Beperking veroorzaakt door de golfengte van licht.
Minder gedetailleerd dan een elektronenmicroscoop.
Je kunt naar levende cellen kijken.
Je kunt cellen kleuren met ‘gewone’ kleurstofen.
Je kunt cellen kleuren met antlichamen en fuorescente kleurstofen.
Preparaatdikte van 0,2 tot 40 m.
Elektronenmicroscoop
Oplossend vermogen: 0,2 nm. Golfengte elektronen is 1000x kleiner dan de golfengte van het
licht in een lichtmicroscoop.
Gedetailleerder dan een lichtmicroscoop.
Werking: Een bundel elektronen wordt ‘uitgezonden’ op het monster. Door het monster te
‘kleuren’ met zware metalen kan contrast worden gecreëerd. Deze zware metalen absorberen of
verspreiden elektronen.
Je kunt geen levende cellen bekijken.
Cellen ‘kleuren’ met zware metalen.
Cellen labelen met antlichamen en metaal bolletjes.
Preparaatdikte van 20 tot 200 nm. Elektronen gaan niet overal makkelijk doorheen.
De diameter van een ribosoom in het cytoplasma is het beste ijkpunt voor microscopie.
Eukaryoten = Organismen waarvan de cellen een celkern hebben.
Prokaryoten = Organismen waarvan de cellen geen celkern hebben. Hebben vaak een celwand. (1 m)
Bacteria
Archaea
1
,Celorganellen in eukaryoten
(Cel)membraan
Alle organellen bestaan uit een inhoud met een membraan eromheen. Het membraan om organellen
wordt internal membrane genoemd. Het membraan dat de binnenkant van de cel scheidt van zijn
omgeving wordt het plasmamembraan genoemd.
Opbouw (bilayer):
Buitenkant: fosfaatgroep. Polair (hydrofiel).
Binnenkant: lipiden/vetzuurstaarten. Apolair
(hydrofoob).
Verschillende lipiden die bij elkaar liggen.
Moleculen in membraan.
VB: eiwitten.
Op EM goed te zien, omdat de metalen gemakkelijk neerslaan op de buitenkant. Je ziet dus zwart-wit-
zwart-lijntjes.
Dikte celmembraan: ± 5 nm.
Celmembraan wordt door verkleving cellen grillig.
Functe:
Afsluiten van de buitenwereld van de binnenwereld.
Stevigheid geven aan de cel.
Specialisates:
Zonula: sluitlijst die ervoor zorgt dat cellen stevig aan elkaar vast
zitten, waardoor er geen stofen in- en/of uit de cel kunnen.
Desmosoom: zorgt ervoor dat cellen stevig aan elkaar vast zitten.
Gap-juncton: nodig voor directe communicate tussen cellen d.m.v.
tunnels (zijn reguleerbaar) tussen cellen.
Cytoplasma
Bevat vetdruppels (geen membraan!), organellen en moleculen.
Cytosol = Het gedeelte van het cytoplasma zonder organellen, moleculen, etc. Hierin vinden veel
chemische reactes plaats.
Cytoskelet
Functes:
Transport in de cel.
Stevigheid.
Filamenten:
Microtubuli:
Buisjes bestaand uit tubuline moleculen.
Diameter: ± 25 nm.
Functe bij transport in de cel en de celdeling.
Actne:
Functe bij de beweging van cellen en blaasjes.
Mitochondriën
Bevat eigen DNA. Kan bepaalde eiwitten zelf maken. Aanwijzing dat ze zijn geëvolueerd van
bacteriën.
Reproduceren zich door zichzelf in tweeën te delen.
Inmiddels zeer afankelijk van gastheer, dus importeert enzymen.
1-2 m.
Bewegen contnu.
Via de vrouw overgedragen.
Dubbel membraan:
Buitenmembraan
Binnenmembraan (= cristae).
Functe: oppervlak vergroten, zodat er meer ruimte is voor enzymen.
Produceren ATP (= adenosine triphosphate). Het proces waarin dit gebeurt wordt cellular
respiraton genoemd
Celkern/Nucleus
Hetero chromatne bevat gespiraliseerd DNA. ( Kan niet afgelezen worden.)
In het Euchromatne vindt transcripte plaats.
In de Nucleolus worden ribosomale eiwitten en RNA gemaakt (rRNA-synthese).
De kern heef een binnen- en buitenmembraan (dus een dubbel membraan!). Dit dubbele membraan
vormt de nuclear envelope. In de membranen zitten poriën (bevat moleculen die bepalen wat in en/of uit
de kern gaat). Het buitenmembraan is een deel van het RER en bevat dus ribosomen.
De kern bevat een eigen kernskelet.
Celkern is bij de meeste cellen ± 7 m.
Ruw Endoplasmatsch Retculum (RER)
In de ribosomen op het RER vindt translate plaats.
Ribosoom: 20nm
Verpakt ‘spulletjes’ in blaasjes voor transport.
Bevat één membraan.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur anoukbmw. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.