In deze samenvatting worden de eindtermen van kwestie 2 behandeld van het VWO examen Filosofie 2024/25. De eindtermen staan bovenaan in het document. Probeer tijdens het leren af en toe naar die eindtermen te kijken en deze in eigen woorden uit te leggen. Ook raad ik aan om nog wel gebruik te maken...
Dit zijn de eindtermen van kwestie 2: Hoe veranderen techniek en wetenschap ons mensbeeld?
, Metaforen
Lakoff en Johnson: metaforen zijn er altijd en overal. Niet alleen in de taal, maar
ook in de manier van denken en handelen. Ze zijn geworteld in onze lichamelijke
ervaring. Twee typen metaforen:
Oriëntatiemetaforen: metaforen die laten zien hoe ons lichaam op de wereld is
georiënteerd. De meeste ervan hebben met ruimte te maken. Ze drukken een
richting uit. Bv: boven – beneden of binnen – buiten. Deze metaforen geven een
concept een bepaalde richting. Die bepaalde richting is niet willekeurig; ze komen
voort uit lichamelijke en culturele ervaring. Hier een aantal voorbeelden met de
boven – beneden oriëntatie.
- GELUKKIG boven en DROEVIG beneden: Zij heeft een opleving of de moed
zonk hem in de schoenen
- BEWUST boven en ONBEWUST beneden: Hij is al op of hij is onder hypnose
- GEZONDHEID EN LEVEN boven ZIEKTE EN DOOD beneden: Op en top
gezond zijn of val dood
Ontologische metaforen: ervaringen van omgang met fysieke objecten om mentale
begrippen (gebeurtenissen, handelingen, emoties, ideeën enz.) uit te drukken. Iets
materieels wordt dus vergeleken met iets immaterieels. Hier een aantal voorbeelden
over de ontologische metafoor DE GEEST IS EEN MACHINE waarbij de geest wordt
vergeleken met een machine:
- Ik kom moeilijk op gang vandaag
- Zet je verstand op nul
- Ik heb de hele nacht liggen malen
Volgens Lakoff en Johnson laat taal die we gebruiken zien hoe we met ons lichaam
in de wereld staan. Je zou dus kunnen zeggen dat metaforen universeel zijn. We
hebben namelijk allemaal eenzelfde soort lichaam.
Piet Vroon en Douwe Draaisma benadrukken de veranderlijke cultuur die een
veel grotere invloed heeft op metaforen die we gebruiken om te beschrijven wat er in
onze geest omgaat en benadrukken daarmee historische
contingentie(toevalligheid) van metaforen. Volgens hun zijn metaforen ingegeven
door cultuur (wetenschappelijke ontwikkelingen). Cultuur kan veranderen; historische
toevalligheid bepaalt metaforen, en ze ook ons mensbeeld. Het mensbeeld dat ze
ons geven is niet universeel.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur noorschraverus. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,69. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.