Referentiekader en bronnen
Studiepunten: 3
Examen: mondeling
Semester: 1
Wat is geschiedenis?
Omschrijven van geschiedenis
Geschiedenis is de kennis van wat gebeurd is, de kennis van het verleden.
Verleden en geschiedenis zijn dus verschillend.
Geschiedenis is een beeld, een mogelijke reconstructie van het verleden, gemaakt door
historici op basis van bronnen.
Het verleden, alles wat vroeger
Het verleden is wat gebeurd is. gebeurd is, ligt onvermijdelijk
achter ons. Geschiedenis
Verleden = wat heeft plaatsgevonden probeert dat verleden weer in
Geschiedenis = kennis (wetenschappelijk) beeld te brengen, op een
van het verleden wetenschappelijke manier.
Omschrijving van geschiedenis in het secundair
Geschiedenis is een menswetenschap, die de mens bestudeert in de verschillende
domeinen (en hun verbanden) in het verleden in een bepaald tijd(vlak) en een bepaalde
ruimte (plaats) via bronnen.
Verschillende domeinen
5 belangrijke domeinen:
Cultureel
Economisch
Sociaal
Politiek
Territoriaal
De structuur van elke geschiedenis, elke les wordt opgebouwd rond deze domeinen.
Domeinen worden met elkaar verbonden en gecombineerd.
Domeinen: politiek domein
Belangrijk zijn volgende vragen:
Hoe bestuderen mensen een land, een gebied, een staat, een samenleving, een regio,
een volk, …
Door wie worden deze bestuurd?
Hoe worden besluiten genomen?
Op welke manier wordt de macht uitgeoefend?
Hoe worden conflicten opgelost of niet (oorlog en vrede, geweld, …)?
Bestuursvormen
,Democratie: een bestuursvorm waarin de wil van het volk de bron is van
legitieme machtsuitoefening
Aristocratie: een regeringsvorm waarbij de heerschappij in handen is van de
rijkste in de samenleving
Monarchie: een regeringsvorm waarbij de macht slechts bij één persoon ligt
Dictatuur / tirannie: een regeringsvorm waarin alle macht bij één persoon of bij een
kleine groep mensen ligt (politieke partij, familie, …)
Oligarchie: de macht is in handen van een kleine groep van mensen die
behoren tot een bevoorrechte klasse of stand
Republiek: een regeringsvorm waarin het staatshoofd een door het volk
gekozen persoon is, die in die functie blijft gedurende een aantal
jaren (president)
Domeinen: territoriaal domein
Hoe zijn de grenzen van een staat tot stand gekomen en geëvolueerd?
Hoe zijn landen, staten, gebieden, regio’s, … ontstaan?
Waarom veranderen grenzen?
Hoe zijn ze geëvolueerd?
Waarom is er oorlog / conflict? (grondgebied uitbreiden of afpakken)
We spreken van een staat als er minstens 1 van de 4 onderstaande voorbeelden afgevinkt
kunnen worden:
Grenzen
Gezagsorganen
Erkenning
Vlag
Domeinen: economisch domein
Hoe voorzien de mensen in hun levensonderhoud, dus levensnoodzakelijk = primaire
behoefte: landbouw, ambachten, nijverheid, handel, …?
Hoe kwamen ze aan de kost?
Welke sectoren kennen we in het verdere verloop van het economische proces?
Domeinen: sociaal domein
Verhouding tussen de verschillen in de samenleving
Mensen leven samen binnen groepen: kleine en grote groepen
Er is onderscheid binnen de groepen: armen en rijken
Sociale positie heeft te maken met bezit
Rolpatronen van mannen en vrouwen
Onderscheid in groepen
Arm: te weinig financiële mogelijkheden hebben om de minimaal
noodzakelijke goederen en voorzieningen te bekostigen.
, Senioren: mensen die 65 jaar of ouder zijn
Werkgevers: de persoon die werk geeft
Allochtonen: persoon met een migratieachtergrond
Rijk: mensen die veel geld / eigendom bezitten
Actieve bevolking: alle personen van 15 jaar en ouder die in de referentieperiode betaalde
arbeid verricht hebben
Werknemers: iedereen die gedurende een bepaalde tijd voor iemand werkt
Asielzoekers: iemand die asiel heeft aangevraagd
Werklozen: iemand die geen werk heeft
Inwoners van een land / gewest
Mannen
Werkende
Illegalen: personen zonder verblijfstitel
Vrouwen
Verschillende rangen en standen
Ancien régime (476 – 1789)
Domeinen: cultureel domein
Bestaat uit 3 deeldomeinen: kunst, wetenschap +
techniek, religie deze kunnen los van elkaar staan
maar ook met elkaar verweven zijn.
Homo universeel van Davinci.
Davinci was een uitvinder, kunstenaar, architect,
geologist, beeldhouder, schrijver en wetenschapper.
Cultureel domein: wetenschap
