Samenvatting farmaceutische zorg en farmacognosie gegeven door Geert Vergote aan Odisee hogeschool, technologiecampus Gent
Hoofdstuk 1: Algemene farmacologische kennis
Hoofdstuk 2: Toedieningswegen en -vormen van geneesmiddelen
Hoofdstuk 3: De werking van een geneesmiddel
Hoofdstuk 4: Geneesm...
H1: Algemene Farmacologische kennis
1. Definities
Geneesmiddel (farmacon, medicijn) = Enkelv./samengest. substantie met diagnostische, therapeutische of
profylactische eigenschappen voor mens of dier.
Farmacologie = De wetenschap die de wisselwerking tussen levende organismen en scheikundige stoffen
onderzoekt.
Humane farmacologie (geneesmiddelenleer) = Farmaceutische wetenschap die zich richt op de interactie
tussen geneesmiddelen en het menselijk lichaam.
Farmacotherapie = Het gebruik van geneesmiddelen voor diagnose/preventie/behandeling van ziekten.
à Farmacotherapeutisch behandelingen: causale, symptomatische of substitutietherapie.
2. Oorsprong van geneesmiddelen
2.1. Plantaardig
Valdispert
Indicatie: insomnia (slapeloosheid)
Werkzame bestanddelen: valepotriaten, valereenzuur, alkaloïden,...
à Valeriaan bevordert het inslapen.
à Passiebloem bevordert het doorslapen.
Antistax
Indicatie: veneuze insufficiëntie
Werkzame bestanddelen: polyfenolen uit druivenblad (Vitis vinifera).
à Polyfenolen uit druivenblad bevorderen de circulatie in de venen.
Pilocarpine-isopto
Indicatie: glaucoom
Werkzame bestanddelen: pilocarpine uit Pilocarpus jaborandi veroorzaakt miose.
à Pilocarpine is een alkaloïd met parasympathomimetische effecten.
Alcon atropine
Indicatie: oogonderzoek
Werkzame bestanddelen: atropine uit Atropa belladonna (wolfskers) is een mydriaticum.
à Atropine is een alkaloïd met parasympathicolytische effecten.
2
, Jill Holvoet
Bronchidine
Indicatie: droge hoest, narcotische analgetica (opiaten)
Werkzame bestanddelen: het gedroogde melksap van de slaapbol (Papaver somniferum).
à Het gedroogde melksap van de slaapbol bevat o.a. codeïne en morfine.
Aspirine
Indicatie: cardiovasculaire preventie
Werkzame bestanddelen: salicine uit Salix alba (schietwilg) wordt in lichaam omgezet tot acetylsalicylzuur.
à Acetylsalicylzuur heeft analgetische, antipyretische en anti-inflammatoire eigenschappen.
à In lage dosis (75-100 mg) werkt acetylsalicylzuur als anti-aggregants.
Hyperiplant
Indicatie: licht tot matige depressie
Werkzame bestanddelen: o.a. hyperforine en hyperecine uit Hypericum perforatum (Sint-Janskruid).
à Hyperforine en hypericine verhogen de concentratie aan neurotransmitters in de synaps van neuronen.
Lanoxin
Indicatie: hartfalen
Werkzame bestanddelen: o.a. digoxine uit Digitalis purpurea (vingerhoeskruid).
Digitalisglycosiden zoals digoxine verhogen de contractiekracht van het hart (positief-inotroop).
2.2. Microbieel
Penicilline
Indicatie: bacteriële infectie
Werkzame bestanddelen: penicilline
à Het antibioticum penicilline vindt zijn oorsprong in de natuur.
à De penicillium schimmel produceert dit antibioticum als bescherming tegen bacteriën.
De icol
Indicatie: bacteriële infectie
Werkzame bestanddelen: chlooramfenicol
à De bacterie Streptomyces venezuelae produceert het antibioticum chlooramfenicol.
à Chlooramfenicol = ernstige bijwerkingen, wordt enkel nog lokaal ingezet bij bacteriële conjunctivitis.
3
, Jill Holvoet
2.3. Dierlijk
De eerste bronnen van insuline waren van dierlijke
oorsprong (bv. varken).
Momenteel is insuline het resultaat van
biotechnologische technieken.
2.4. Mineraal
Alumiumoxide: neutralisatie van maagzuur bij reflux.
Talk (een vorm van magnsiumsilicaat): absorbeert vocht op de huid
2.5. Scheikundig
3. Geneesmiddelenontwikkeling
Ontwikkeling van een geneesmiddel = de weg van een mogelijks farmacologisch
werkzame stof naar een nieuw geneesmiddel, dat veilig en werkzaam is.
à Tijdrovend, inefficiënt en duur proces met geen garantie op succes.
à Gemiddeld duurt de periode tussen de ontdekking en het geregistreerd
geneesmiddel 12-14 jaar.
Verschillende fasen in de geneesmiddelenontwikkeling:
1. Drug Discovery
Vroeger: Nieuwe moleculen ontdekt door het werkzame bestanddeel te isoleren uit traditionele
behandelingen of ging het om een toevallige ontdekking.
Tegenwoordig: Bibliotheken van chemische stoffen screenen tov bepaalde doelwitten (‘targets’) die een
effect op een bepaalde ziekte kunnen hebben.
à Veelbelovende moleculen (‘hits’) worden verder getest in de preklinische fase.
2. Preklinische fase
Wegen de voordelen van de nieuwe molecule op tegen de risico's?
à In toxiciteitsstudies (in vitro op cellen en weefsels; in vivo op proefdieren) wordt de veiligheid van de
nieuw ontdekte moleculen getest. Meestal is het resultaat negatief.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jillholvoet. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €11,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.