Digital organisation
Inhoud
Hoofdstuk 0. Introductie........................................................................................................................4
Hoofdstuk 1. Informatiesystemen in het hedendaagse bedrijfsleven....................................................5
Hoe veranderen informatiesystemen het bedrijfsleven?...................................................................5
Snel evoluerende IT-innovaties......................................................................................................5
Nieuwe bedrijfsmodellen in opkomst.............................................................................................6
Uitbreiding van e-commerce..........................................................................................................6
Veranderingen in management......................................................................................................6
Veranderingen in bedrijven en organisaties...................................................................................6
Strategische doelstellingen van informatiesystemen.........................................................................6
Wat is een informatiesysteem?..........................................................................................................7
Dimensies van een informatiesysteem...............................................................................................7
Hoofdstuk 2. Wereldwijde e-business en samenwerking.......................................................................8
Wat zijn bedrijfsprocessen? Hoe zijn ze gerelateerd aan informatiesystemen?.................................8
Systemen voor de verschillende managementgroepen.....................................................................9
Transaction Processing Systems (TPS)............................................................................................9
Business Intelligence systems.........................................................................................................9
Systemen voor het verbinden van de onderneming.........................................................................10
Intranets and extranets................................................................................................................11
E-Business, E-Commerce, and E-Government..............................................................................11
Bedrijfstoepassingen....................................................................................................................11
Waarom zijn systemen voor samenwerking en social business zo belangrijk, en welke
technologieën gebruiken zij?............................................................................................................11
Samenwerking..............................................................................................................................11
Social business..............................................................................................................................12
Voordelen voor de business.........................................................................................................12
Tools en technologieën voor samenwerking en social business...................................................12
Wat is de rol van de informatiesystemen in een bedrijf?.................................................................12
Overzicht..........................................................................................................................................13
Hoofdstuk 3. Informatiesystemen, organisaties en strategie...............................................................13
Kenmerken van organisaties om informatiesystemen met succes te gebruiken..............................13
Wat is een organisatie?................................................................................................................13
Kenmerken van organisaties.........................................................................................................13
1
, Economisch effect van informatiesystemen op organisaties............................................................15
Organisatorische en gedragsimpact.................................................................................................15
Organisatorische omgevingen..........................................................................................................16
Porter’s Competitive Forces Model..............................................................................................16
Business Value Chain Model.........................................................................................................17
Synergie........................................................................................................................................17
Kerncompetenties........................................................................................................................17
Op netwerken gebaseerde strategieën........................................................................................18
Uitdagingen van strategische informatiesystemen..........................................................................18
Concurrentievoordeel behouden.................................................................................................18
IT afstemmen op bedrijfsdoelstellingen.......................................................................................18
Strategische overgangen beheren................................................................................................18
Samenvatting....................................................................................................................................19
Chapter 8: Securing Information Systems............................................................................................19
Opening case: Target the Weakest Link: People...............................................................................19
Why Systems are Vulnerable?..........................................................................................................19
Main categories of threats to information systems......................................................................19
Architecture of a web-based application......................................................................................19
Internet Vulnerabilities.................................................................................................................19
Wireless Security Challenges........................................................................................................19
Types of malware (= malware software)......................................................................................20
Hackers and computer crime........................................................................................................20
Internal threats.............................................................................................................................21
Software Vulnerability..................................................................................................................21
What is the business value of security and control?.........................................................................21
Legal and Regulatory Requirements for Electronic Records Management...................................21
Electronic Evidence and Computer Forensics...............................................................................21
What are the components of an organizational framework for security and control?.....................21
Framework for security and control.............................................................................................22
Disaster Recovery Planning and Business Continuity Planning.....................................................22
The Role of Auditing.....................................................................................................................22
The most important tools and technologies for safeguarding information resources......................23
Securing Wireless Networks.........................................................................................................23
Ensuring System Availability.........................................................................................................23
Security Issues for Cloud Computing and the Mobile Digital Platform.........................................24
Ensuring Software Quality............................................................................................................24
2
, Samenvatting....................................................................................................................................24
Guest lecture: KPMG........................................................................................................................24
Introduction to Cyber & Privacy...................................................................................................24
How does a hacker operate?........................................................................................................25
Cyber & privacy.............................................................................................................................25
Chapter 9: Enterprise Applications (3 types)........................................................................................26
ERP systems......................................................................................................................................26
Supply chain management systems..................................................................................................26
The supply chain...........................................................................................................................26
The management..........................................................................................................................27
The software.................................................................................................................................27
Soorten supply chain....................................................................................................................28
Customer relationship management systems..................................................................................28
The software.................................................................................................................................28
Operational and Analytical CRM...................................................................................................28
The challenges of enterprise applications........................................................................................29
Summary..........................................................................................................................................29
Gastcollege: Enterprise applications - Brussels Airport company case.............................................29
Introduction..................................................................................................................................29
BAC case – Short connections.......................................................................................................30
Key takeways................................................................................................................................30
Chapter 10: E-commerce: Digital Markets, Digital Goods.....................................................................31
The unique features.........................................................................................................................31
E-commerce..................................................................................................................................31
Digital goods.................................................................................................................................31
Types of E-commerce.......................................................................................................................31
Business and revenue models..........................................................................................................32
E-commerce and marketing..............................................................................................................32
E-commerce in business-to-business transactions...........................................................................33
M-commerce....................................................................................................................................33
Location-Based Services and Applications....................................................................................33
Other Mobile Commerce Services................................................................................................33
Problemen bij het maken van e-commerce......................................................................................33
Summary..........................................................................................................................................34
Guest college....................................................................................................................................34
Google..........................................................................................................................................34
3
, Bol.com:........................................................................................................................................34
Spotify = digital good....................................................................................................................34
Booking.com or bank....................................................................................................................34
Vinted...........................................................................................................................................34
We transfer...................................................................................................................................35
Twitter..........................................................................................................................................35
Chapter 11. Managing Knowledge and Artificial Intelligence...............................................................35
Knowledge management systems in business..................................................................................35
Important Dimensions of Knowledge:..........................................................................................35
Important Dimensions of Knowledge...........................................................................................36
The Knowledge Management Value Chain...................................................................................36
Artificial intelligence (AI)..................................................................................................................37
Enterprise-wide knowledge management........................................................................................38
Knowledge work systems.................................................................................................................39
Summary..........................................................................................................................................39
Chapter 12: Enhancing Decision Making..............................................................................................39
Decision making process...................................................................................................................39
Support decision making..................................................................................................................40
Decision-making in an organization..................................................................................................41
Summary..........................................................................................................................................42
Guest college: KPMG lighthouse.......................................................................................................42
BI&analytics..................................................................................................................................42
Business intelligence.........................................................................................................................42
Case: vlaamse waterweg..............................................................................................................43
What is KPMG’s approach?...........................................................................................................43
Case 2...........................................................................................................................................43
Guest lectures about the book.............................................................................................................44
Guest lecture: Delaware, smart enterprises.....................................................................................44
Guest lecture: Deloitte......................................................................................................................45
Hoofdstuk 0. Introductie
Digitale organisatie = implementeert informatiesystemen en -technologieën om haar strategische
doelstellingen te realiseren en zo in een snel veranderende omgeving een concurrentievoordeel te
behalen en waarde voor belanghebbenden te creëren
4
,Voorbeelden: Global e-business, E-commerce, Enterprise Applications (ERP, CRM, SCM), Knowledge
Management Systems, Emerging digital solutions (AI, Cloud, Augmented and Virtual Reality),
Cybersecurity, Business Intelligence and Analytics
Concurrentievoordeel in:
- Laagste kost
- Differentiëren van het product: technologie gebruiken om andere producten te maken
- In een marktniche werken: focussen op iets specifiek, moeilijk om targetpubliek te vinden
- Klanten en leverancierstevredenheid optimaliseren: investeren in big data verzameling
De rol van informatiesystemen IS: ondersteuning van de huidige koers (beter), helpt bij
fundamentele verandering van de huidige koers (andere strategie maken) vb. netflix was eerst een
webshop van dvd's
IS zorgt voor een goede relatie tussen technologische vooruitgang en zijn omgeving
Verschillende trends en uitdagingen:
1. Duurzaamheid = grenzen van de planeet, mensgericht (veiligheid, empowerment, oorlog om
talent, geschoold) moeilijk om mensen te vinden die deze digitale verandering kennen
2. Resilience/Veerkrachtig = bepaalde shocks in de markt, onverwachte dingen waar de markt
niet klaar voor was, moeten we flexibeler worden of niet (covid-19, oorlog in Ukraine,
klimaatverandering)
3. Klantenverwachtingen = transparantie, personalisatie, ervaring Consumentengedrag
verandert constant, meer inzetten op de ervaring die de klant heeft met jouw bedrijf, alles
gebeurt nu makkelijk, snel en digitaal
Het digitaliseren van organisaties is een architectuuroefening met de volgende bouwstenen:
Management, Organisatie, Technologie
Het implementeren van informatiesystemen en technologie alleen levert geen concurrentievoordeel
op
Hoofdstuk 1. Informatiesystemen in het hedendaagse
bedrijfsleven
Case: Slimme winkels vinden de detailhandel opnieuw uit
Gebruik van objectherkenningscamera's en slimme schappen (met nabijheidssensoren, 3D camera's,
microfoons, RFD-lezers en gewichtssensoren)
Verbeteren de operationele efficiëntie
Creëren een gepersonaliseerde winkelervaring: Producten lokaliseren, Uitchecken bij het
verlaten van de winkel, Gepersonaliseerde kortingen
Hoe veranderen informatiesystemen het bedrijfsleven?
Investeringen in informatietechnologie nemen een groot deel in van de totale investeringen in een
bedrijf het heeft een grote rol
De opkomende digitale onderneming/organisatie
In een volledig digitale onderneming:
- Zakelijke relaties digitaal mogelijk gemaakt en bemiddeld
- Bedrijfsprocessen uitgevoerd via digitale netwerken
- Bedrijfsactiva digitaal beheerd
Digitale bedrijven bieden meer flexibiliteit in organisatie en beheer
- Tijdsverschuiving (altijd beschikbaar)
- Ruimteverschuiving (overal beschikbaar)
We zien 5 trends:
Snel evoluerende IT-innovaties
Cloud computing: je kunt dingen in je Cloud opslaan, je hebt het niet alleen op je laptop/telefoon...
Big data & Internet of Things: alles is verbonden over de hele wereld, vb. smart watch, landbouw
kijken waar er nog best meer geoogst kan worden
5
,AI and machine learning: het vermogen van een computersysteem om menselijke cognitieve
functies na te bootsen, zoals leren en problemen oplossen
Vb. als een machine kapot gaat, verzamelen van gegevens en kijken de reden was en hoe je het beter
kunt doen voorspellen wanneer een machine kapot gaat
Vb. tesla, auto kan zien wanneer het groen is en geeft een signaal, dit algoritme werd gemaakt door
eerst het foto’s te laten zien en daar een betekenis aan te geven (rood/groen)
Vb. machine haalt het slechte product eruit
Blockchain
AR/VR/XR/Metaverse: leven als een avatar, vb. nooit meer fysiek vergaderen, een expert die een
andere persoon begeleidt via een bril
5G: een grotere gegevensdoorvoer en minder vertraging
Maar blijft deze hype duren? Gaan we hierin investeren? Gartner hype cycle
Leefstijl van een technologie
1. Trigger in de media
2. Startups en nieuwe bedrijven investeren piek (verwacht
te veel van deze innovaties)
3. Desillusie: bedrijven stoppen de investering, sommige
gelovigen blijven investeren, en willen wat waarde
4. Helling van verlichting: technologie wordt gemakkelijker
te gebruiken, nieuwe bedrijven investeren in de
producten
5. De technologie wordt volwassen en werkt
Voorbeelden:
- Non-fungible token = digitale producten die je kan bezitten, zit net na de piek
- 5G zit tussen de helling en plateau, wordt volwassen
Nieuwe bedrijfsmodellen in opkomst
Vb. online streaming muziek en video
Uitbreiding van e-commerce
Fysieke producten verkopen (bv. Zalando)
Diensten verkopen (bv. Netflix, Spotify, Coursera)
Beide verkopen (bv. Amazon), maandelijks betalen voor gebruik en gratis reparatie
Veranderingen in management
Managers gebruiken sociale netwerken, samenwerkingstools (globalisering vereist een andere
manier van managen)
Toepassingen voor bedrijfsinformatie versnellen
Veranderingen in bedrijven en organisaties
Meer samenwerking, minder nadruk op hiërarchie en structuur decentralisatie voor beslissingen
Snellere/nauwkeurigere besluitvorming op basis van gegevens en analyse
Meer bereidheid tot interactie met consumenten (sociale media)
Beter begrip van het belang van IT
Uitdagingen en kansen van de globalisering: Een afgevlakte wereld (door internet verandering van
hoe en waar zaken worden gedaan):
- Drastische verlaging van de kosten
- Concurrentie om banen, markten, middelen en ideeën
- Groeiende onderlinge afhankelijkheid
- Informatiesystemen maken globalisering van handel mogelijk
Strategische doelstellingen van informatiesystemen
Groeiende onderlinge afhankelijkheid tussen informatietechnologie en de bedrijfsstrategieën hier
uit de doelstellingen proberen te bereiken
Bedrijven investeren in informatiesystemen voor deze zes strategische bedrijfsdoelstellingen:
6
, - Operationele uitmuntendheid: IS helpen de efficiëntie en productiviteit te verbeteren, vb.
IKEA, walmart, colruyt
- Nieuwe producten, diensten en bedrijfsmodellen: kijken wat de waardes zijn van uw
klanten
- Intimiteit van klanten en leveranciers: IS kunnen de diensten verbeteren naar de
klant/leverancier toe, vb. Mandarin Oriental Hotel (high-end hotel dat computers gebruikt
om de voorkeuren van klanten te traceren en vervolgens de omgeving aan te passen), vb. het
delen van gegevens met je leverancier
Dit zijn de 3 waardedisciplines, dus hier vooral op focussen, je kan niet de beste zijn in alles,
probeer ergens de beste in te zijn (dit is je uithangbord)
- Betere besluitvorming: zonder accurate informatie moeten managers voorspellen, dit kan
leiden tot overproductie/onderproductie, verkeerde toewijzing van middelen, slechte
reactietijden
- Concurrentievoordeel
- Overleving: in IS moeten investeren, gewoon de kosten van het zakendoen
Binnenste cirkel = overleving
Buitenste = competitief voordeel
Wat is een informatiesysteem?
Activiteiten in een IS die informatie produceren die besluitvormers nodig hebben
- Input: Vangt ruwe gegevens op (intern (machine in
uw bedrijf) of extern (dingen buiten het bedrijf))
- Verwerking: Zet ruwe gegevens om in een zinvolle
vorm (d.w.z. informatie)
- Uitvoer: Brengt verwerkte informatie over ter
ondersteuning van de besluitvorming
- Terugkoppeling: De output wordt teruggestuurd
naar de juiste leden van de organisatie om hen te
helpen de inputfase te evalueren of te corrigeren.
Dimensies van een informatiesysteem
Organisaties
Management
Technologie (IT)
Neemt strategische beslissingen over
producten en diensten om de prestaties
van het bedrijf te waarborgen
Voert de plannen van het senior management uit
Is verantwoordelijk voor het toezicht op de dagelijkse activiteiten
Structuur van de organisatie
- Hiërarchie: hoger management, middenmanagement, operationeel management
- Specialiteiten: scheiding van bedrijfsfuncties: verkoop en marketing, human resources,
financiën en boekhouding, productie
Bedrijfsprocessen: voor planning heb je sales & marketing nodig, je doorloopt deze 4 bedrijfsfuncties
maar sommige zijn belangrijker, wij brengen deze processen in kaart
Bedrijfscultuur: grote invloed op informatiesystemen, vb. mensen die ouder zijn en gewend zijn aan
één programma is het moeilijker om ze een nieuwe IS te leren.
7