Resume
Inleiding tot de Vertaalkunde Samenvatting examen
- Établissement
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Deze samenvatting omvat alle te kennen leerstof voor het examen inleiding tot de vertaalkunde (toegepaste taalkunde aan de VUB)
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
2023-2024
Inleiding tot de
Vertaalkunde
SAMENVATTING LEERSTOF
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL
,Inhoudsopgave
Samenvatting theorie per naam..................................................................................................................... 2
Notities bij de les......................................................................................................................................... 46
H1: Wat is vertalen/vertaalkunde?....................................................................................................................46
H2: Is vertalen altijd mogelijk?...........................................................................................................................48
H3: Equivalentie in vertaling..............................................................................................................................49
H4: Vertaaltechnieken........................................................................................................................................53
H5: Vertaaluniversalia........................................................................................................................................56
H6: Functies in vertaling.....................................................................................................................................59
H7: Normen in vertaling.....................................................................................................................................60
H8: Nieuwe en vernieuwde vormen van vertaling.............................................................................................61
Oefeningen.................................................................................................................................................. 61
Soorten equivalentie..........................................................................................................................................61
Vertaalprocedés.................................................................................................................................................63
Oefentoetsen......................................................................................................................................................67
Vertaalluniversalia..............................................................................................................................................70
Functies in vertalingen.......................................................................................................................................73
Oplossingen alle voorbeeldvragen uit de lessen en mogelijke examenvragen................................................74
Extra lees- en luistermateriaal...................................................................................................................... 84
Wat is vertalen?.................................................................................................................................................84
Is vertalen altijd mogelijk...................................................................................................................................85
Vertaaltechnieken...............................................................................................................................................87
Podcast creatief vertalen....................................................................................................................................88
,Samenvatting theorie per naam
Namen
o David Bellos (2010-2012)
in H2: Is vertalen altijd mogelijk?
Mijn vertaling: "De vertaalpraktijk gaat uit van twee aannames:
1) We zijn allemaal verschillend; 2) We zijn allemaal
hetzelfde."
in H3: Equivalentie in vertalen
Wat leren we uit het historische vertaaldiscours hieromtrent?
Pre-wetenschappelijk discours over vertalen lange tijd
gedomineerd door letterlijk/woord-voor-woord of
vrij/betekenis-voor-betekenisdebat
Meesten erover eens dat woord-voor-woord
ongemogelijk is
⇒ David Bellos (2012): literair vertaler en filosoof
Heeft het over de 'mythe' van letterlijk vertalen
Voorbeeld van wat hij 'letterlijke vertaling'
noemt (= klankvertaling)
Humpty Dumpty sat on a wall
Waarom vaak geen exact vertaalequivalent?
De vele mogelijke vertalingen van het werkwoord
vertalen in het Japans
o Guy Cook (2010)
in H3: Equivalentie in vertaling
Betekenisequivalentie/Semantische equivalentie
Het probleem met het vertalen van de 'betekenis'
1) Betekenis = interactie tussen inhoud van tekst
en interpretatie van lezer/luisteraar, op haar beurt
bepaald door kennis, verwachtingen, context
2) Klank- of letterpatronen en woordvolgorde
kunnen belangrijker zijn dan de betekenis, of zelf
betekenis dragen, zeker in geval van literaire of
creatieve teksten
⇒ Betekenis kan zich op verschillende
niveaus bevinden
Oplossing? Pragmatische equivalentie
Een vertaling die rekening houdt met hoe ontvangers
een taaluiting ontvangen/interpreteren in een bepaalde
context (cultureel, situationeel, interpersoonlijk, ..)
Elke uiting heeft vormelijk, semantisch en pragmatisch
aspect. Je vindt betekenis op ≠ niveaus, en soms in
interactie tsn. ≠ niveaus (cf. literaire en creatieve
teksten). Het opteren voor equivalentie op één niveau
doet soms ander niveau onrecht aan; de vertaaltheorie
beschrijft het probleem maar biedt geen duidelijke
richtlijnen aan (cf. Cook 2010).
o Cicero (106-43 v. Chr)
in H3: Equivalentie in vertaling
, Over vertaling
Eerste vertaaltheoretisch traktaak in geschiedenis: De
optimo genere oratorum (over de beste manier van
welsprekendheid)
vertaling als hulpmiddel voor de retoriek
Enorme impact op vertaaltheorie en praktijk,
vooral passage over verschillende letterlijke (of.
woord-voor-woord' vertalen; 'vertalen wat er
staat) en vrije vertaling
Van de twee welsprekendste onder de Attische
redenaars, Aeschines en Demosthenes, heb ik de
beroemdste redevoeringen (...) vertaald. Welnu ik heb
deze teksten vertaald niet zoals een gewone vertaler ('ut
interpres'), maar zoals een redenaar ('ut orator'), met
behoud van zowel de oorspronkelijke gedachten als de
redekunstige figuren en de beelden, maar dan met
woorden die bij ons idioom passen. Ik vond het dus niet
nodig om ieder afzonderlijk woord met een eigen woord
weer te geven, maar wel heb ik de stijl van alle woorden
en hun betekenis behouden. Waar het voor de lezer
immer op aankomt is, dacht ik, dat ik hem van de
woorden niet hetzelfde aantal, maar om zo te zeggen,
hetzelfde gewicht bezorg. (Vertaling: Van den Broeck)
o Etienne Dolet (1546)
in H3: Equivalentie in vertaling
Eerste vertaaltheoretisch traktaak in de volkstaal in Europa
Zochten inspiratie bij klassieke oudheid qua inhoud en
stijl
Vertaling moest imitatio zijn: navolging van het
antieke ideaal
La manière de bien traduire d’une langue en aultre (1546) van
Etienne Dolet
1) Hij (=vertaler) moet de betekenis (“sens”) en de
inhoud (“matière”) van het origineel perfect begrijpen
2) Hij moet een perfecte kennis van de brontaal en de
doeltaal hebben.
3) Hij mag niet toegeven aan de neiging om woord-
voor-woord te vertalen.
4) Hij mag de brontaal niet te hard laten doorschijnen in
de doeltaal, zelfs als de doeltaal artistiek nog
onderontwikkeld is.
5) Hij moet zorgen voor een aangename verbinding
(“douceur”) van de woorden en de harmonie van
uitdrukking (“harmonie de langage”), zodanig dat zowel
de ziel als de oren in vervoering raken (“ravies”).
o Hieronymus (347-420)
in H3: Equivalentie in vertaling
Over vertaling
Hij pleit voor 'weergave van een gedachte met een
gedachte' behalve als je het woord van God vertaalt:
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur anoniempjeatVUB. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €15,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
62555 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans