Resume
Samenvatting Strafrecht
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting strafrecht geslaagd in 1e zit
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Grondslagen van het (straf)rechtTHEMA 1:
1. Opzet en doelstellingen van de cursus
2. Wat is recht?
Geen universele definitie -> recht hangt af van tijd, plaats, vorm en functie.
Focus: Belgische statelijk recht = recht dat door Belgische staat is uitgevaardigd
- gedragsvoorschriften waarvan de staat de afdwinging kan verzekeren.
Gedragsvoorschriften -> voorschriften die mensen verbieden of gebieden om je op die bepaalde manier te
gedragen.
Afdwingen:
- Sancties indien overtreding (geldboete, gevangenisstraf, werkstraf)
- Is de angst voor de sanctie de reden dat we de regels gaan naleven?
De werkdefinitie:
Min of meer samenhangend geheel (A) van waarden, begrippen en gedragsvoorschriften waaraan van
overheidswege opgelegde, minstens van overheidswege erkende, sancties kleven (D), die langs (evenzeer
genormeerde) instellingen (B) kunnen worden afgedwongen en waarvan de bedoeling is de orde in de
samenleving te organiseren, te handhaven of te herstellen (C).
A) Min of meer samenhangend geheel
- Ordelijk geheel van regels (opbouw)
- Deeltjes sluiten mooi op elkaar aan (logica)
- Uitvaardiging van wetgeving via parlement die vertegenwoordigt worden door mensen die
bepaalde belangen verdedigen
- Niet alleen kijken naar wat ook naar hoe
B) Van waarden, begrippen, gedragsvoorschriften en instellingen
- Waarden liggen aan de basis van rechtsregels
- Betekenis afhankelijk van onderliggende waarden
C) Met de bedoeling de maatschappij te ordenen door gedragsvoorschriften
- Recht maken hoe het zou moeten zijn (prescriptieve ordening)
Doel?
- Politieke of beleidskeuze (politiek bepaalt het recht)
Codificerende finaliteit = maatschappij gaat eerder geneigd zijn de daders een straf op te leggen,
zodat het een teken geeft dat we dat gedrag niet aanvaarden
Modificerende finaliteit= recht gebruiken om iets te veranderen aan het gedrag van de dader
(dadertherapie, begeleiding)
- Regulering vs deregulering
Regulering= zoveel regels dat we er soms niet meer aan uit kunnen
Deregulering= de regels terug sturen naar de essentie
, D) Waaraan van overheidswege sancties kleven
- Verzekeren van afdwinging
- Sacties opgelegd en uitgevoerd door de OH
- Sancties erkend door de OH zonder zelf op te leggen
- Geweldsmonopolie (= enkel OH mag geweld of dwang gebruiken) voor rechtshandhaving
E) Recht en rechtsregels
- Common law (VK, Wales) -> recht ontstaat op basis van wat de rechter heeft beslist
- Civil law (BE) -> baseren recht op geschreven wetten
3. Recht- rechtvaardigheid- juristen en burgers- rechtspraktijk- rechtsbedeling
- Recht en rechtvaardigheid
Recht is het middel en doel tot rechtvaardigheid
MAAR, niet altijd zo -> schriftelijk bewijs is bv hoger als mondelinge overdracht
Rechtspositivisme= geen noodzakelijke link tussen recht en rechtvaardigheid, oorsprong ligt aan de basis
Natuurrecht= onlosmakelijk verbonden, uit het wezen van de mens (recht van de ideale maatschappij
waarbij dus wel een link is)
Volgens Bentham 2 categorieën waarin we het recht kunnen opdelen:
Gedragsregels= voorschrijven hoe mensen zich moeten gedragen
Beslissingsregels= voorschrijven hoe rechters zaken moeten beslissen
- Juristen en burgers
Niemand wordt geacht de wet NIET te kennen -> rechtsdwaling (veroordeling is onterecht)
Overrugulering van de maatschappij -> grote kloof tussen juristen en burgers (gevaar)
Juridische functies:
Advocaat
Rechter
Notaris
Deurwaarder
Leken:
Jury
Assessoren (bijzittende personen -> vaak bij Arbeidsrechtbank -> mensen van in het
werkgebied)
- Rechtspraktijk
Wettelijke vs werkelijke land
- Rechts vs rechtsbedeling
Recht hebben betekent niet dat je het recht gaat krijgen
Verbod op eigenrichtigheid -> je mag jezelf geen recht verschaffen of het recht in eigen handen te nemen
,Beslissing van rechters -> rechtspraak
Rechtbanken doen aan -> rechtspraktijk en rechtsbedeling
RM= waakhond die de naleving van de gedragsvoorschriften verzekerd
vaak hou je je aan die gedragsvoorschriften omdat je weet dat er anders sancties zullen volgen
Sanctie in concreto (bij betwisting)
Fouten maken kan -> gerechtellijke dwaling
Hoger beroep is altijd mogelijk uitz: Assisen
4. Één recht of publiek- en privaatrecht?
A) 2 soorten verhoudingen
Essentie:
verticale relatie (=relatie tussen burger en OH)
horizontale relaties (=relatie tussen burgers onderling)
privaatrecht: regelt de horizontale relaties (tussen burgers onderling)
publiekrecht: regelt de verticale relaties (tussen burger en OH)
onderscheid tussen beide rechtstakken is niet altijd even duidelijk.
Jurisdictioneel monisme -> onderscheid tussen beiden afschaffen kan niet WANT
Binnen recht zijn er hoven (privaat) en administratieve rechtbanken (publiek), elk hun eigen waarden!!
B) Belang van het onderscheid
- Bevoegdheid rechtbanken
Administratieve rechtbanken (en strafrechtbanken)
• Verticale relaties: vergunning
Burgerlijke rechtbanken
• Horizontale relaties: burenhinder
- Verschillende terminologie
Concessie binnen publiekrecht= vergunning voor de uitbating op het openbaar terrein
Concessie binnen privaatrecht= voorwaarden waaraan je moet voldoen om recht te krijgen om iets
te mogen doen
- Denkcategroieën
Pubiekrecht= beginselen behoorlijk bestuur -> gewekte verwachtingen inlossen, strikte interpretatie
Privaatrecht= goede trouw -> wat mag je naar redelijkheid en bilijkheid verwachten?
- Heuristiek
Alles is opgedeeld in de twee takken en verdere takken
Bib, handboeken, wetboeken, databanken
, C) Criteria voor het onderscheid
- Organiek criterium: aard van de partijen:
Volstaat niet -> burgerlijke aansprakelijkheid (relatie tussen de gepleegde feiten en de schade)
- Functioneel criterium: handeling vanuit geweldsmonopolie
Utioefenen van het openbaar gezag
Derdenbindende beslissing -> instanties die geen OH zijn kunnen beslissingen maken die door
iedereen erkend moeten worden
- Nutcriterium: algemeen belang
Iedereen heeft er baat bij (verzekeringen)
Niet altijd sluitend -> gerechterlijk wetboek met alle info bij onzekerheid
Functioneel is het beste -> privaatrechterlijke handelingen aangewend voor algemeen belang.
Onteigenen: eigendom wegnemen voor het algemeen belang, ingrijpede beslissing dus eerst
vrijwillige verkoopsovereenkomst (geen geweldsmonopolie), pivaatrechterlijk indien overeenkomst
over de prijs.
5. Recht en metajuridica
• Rechtsfilosofie -> stelt vragen naar het waarom van het strafrechtsysteem
• Rechtsethiek -> onderzoekt relatie tussen recht en rechtvaardiging
• Rechtseconomie
• Rechtssociologie
• Rechtsgeschiedenis -> evolutie van het recht
• Rechtsvergelijking -> vergelijking in tijd en ruimte
• Criminologie -> bestudeert delinquentie en de aanpak ervan
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur samenvattingencriminologie. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €11,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
56326 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans