Dit document behandelt inkomensongelijkheid, armoede en herverdeling. Het verklaart oorzaken van inkomensongelijkheid en bespreekt instrumenten zoals personenbelasting. Het legt uit hoe belastbaar inkomen wordt berekend, met aandacht voor progressieve belastingstelsels en gemeentebelasting.
T4: inkomensongelijkheid, armoede en herverdeling
OV2: Oorzaken van de inkomensongelijkheid
1. Ongelijke inkomens
We vinden het normaal dat inkomens onverdeeld zijn, omdat de talenten van de mensen
ook erg verschillend verdeeld zijn
IQ, creativiteit, doorzettingsvermogen, karakter… zijn inkomensvormende talenten of
eigenschappen die ongelijk, maar normaal verdeeld zijn
De grootste groep mensen heeft een gemiddeld aantal inkomensvormende
eigenschappen.
Een dergelijke verdeling noem je een normale verdeling of gaussverdeling. Ze heeft
een klokvormig verloop.
2. Maar de ongelijkheid is niet ‘normaal’
Waarom zijn de inkomens niet normaal verdeeld?
o Afkomst
o Kapitaalintensiteit, makkelijker loon
o Mediabelasting, tv-geld loonverhoging
o Bezitten van aandelen slapend rijk
Hoe zijn ze dan wel verdeeld?
o De grootste groep verdient meer dan het gemiddelde inkomen
o De minderheid is verspreid over meerdere inkomensklassen
o De inkomens zijn niet gelijk verspreidt
‘Niet-normale’ inkomensverdeling: de lijn die niet samenvalt met de lijn die de
inkomensvormende eigenschappen weergeeft (gaussverdeling of normale verdeling)
= Scheve ongelijke inkomensverdeling (vertoont een scheefheid ten opzichte van de
gemiddelde aangifte, met een lange staart aan de rechterzijde
, Factoren die de niet-normale inkomensverdeling verklaren
o Afkomst:
Geboren zijn in een (niet) welvarend milieu sommige mensen hebben
meer kansen om ver te geraken dan anderen die niet beschikken over de
inkomensvormende eigenschappen.
o Groot vermogen:
Soms worden er expres huwelijken gedaan tussen rijke families om zo
weinig mogelijk belastinglast te hebben.
o Zeldzame begaafdheid:
Vertaald in hoog inkomen op voorwaarde dat er vraag naar is.
Bv. meer vraag naar voetballers bij de mannen dan bij de vrouwen.
o Productiviteitsverschillen:
De sectoren die het productiefs zijn, zijn meestal kapitaalintensief
Arbeidsintensieve sectoren zijn minder productief en zullen lagere lonen
betalen bv. iemand actief in de farmacie, zal meer verdienen dan een horeca
uitbater.
o De maatschappelijke waardering:
Beroep kan voor loonverschillen zorgen die losstaan van de
inkomensvormende talenten
Een advocaat heeft een hoog maatschappelijke waardering (verdient veel)
Een priester heeft een laag maatschappelijke waardering (verdient weinig)
OV3: Instrumenten van inkomensverdeling
1. Van primair over belastbaar tot beschikbaar inkomen
Het primair inkomen:
o wordt door de overheid verminderd met de socialezekerheidsbijdragen die door de
werknemers en zelfstandigen wordt betaald.
o = Inkomen uit arbeid, inkomen uit vermogen, winsten
Belastbaar inkomen:
o Het primair inkomen wordt door de overheid verhoogd met de
inkomstenoverdrachten van de sociale zekerheid. Sommige zijn belastingvrij
(wegenwerken, kinderbijslag, medische teruggave…), andere niet.
o – socialezekerheidsbijdragen
o + belastbare overdrachten sociale zekerheid
o (hierop wordt de personenbelasting berekend)
Beschikbaar inkomen:
o De belastingvrije overdrachten mogen daarbij toegevoegd worden
o – personenbelasting
o + niet-belastbare overdrachten sociale zekerheid
Het sociale zekerheidssysteem en de personenbelasting zijn dus de twee belangrijkste
herverdelingssystemen van België.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur landergoossens1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,69. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.