Motorische ontwikkeling
H1: Groei en ontwikkeling
Inleiding
Geboortegewicht verdrievoudigt in 1 jaar tjd
Lengte neemt met de helf toe in 1 jaar tjd
Pasgeborene is 5000x groter dan de eerste cel in 266 dagen tjd
Wat is fysieke groei?
= Kwanttateve verandering in grootee, bestaande uit vermeerdering yhererrlasiee en toename in
groote yherertrofiee van cellen en cellentussenstof yaccretee.
De groei begint bij de concerte en stort in de late adolescente.
Wat is ontwikkeling?
= Kwalitateve verandering bestaande uit wetmatge rijring en diferentate van alle organene,
waardoor deze or een beraald tjdstr gaan functonerene, wat uit in het waarneembare gedrag van
het kind.
Wat is maturatie?
= groei én ontwikkeling
= Het temro en de tming van het rroces om tot een volledig biologisch mature yvolwassene status te
komen.
Ontwikkeling stort dus niet wanneer het lichaam een volwassen status heef bereikt yvb: leren
autorijdene, beter worden in een srort…e.
Perioden van groei en ontwikkeling
Embreo Foetus Zuigeling Peuter Kleuter Kind Adolescent Volwassene Oudere
3 stadia van prenatale groei en ontwikkeling
Gaat zéér snel
Morfogenese y8 wekene
1e Germinale fase yeerste wekene
Prenatale leefijd: vanaf de eerste dag van de laatste menstruate yPPA of GAe
Exacte rrenatale leefijd is moeilijk te beralen
Leven begint bij de concerte y2de week van de zwangerschare!
Bevruchte eicel yovume gaat naar de baarmoeder y2e,5mm/dage en wordt daar een blastocest
Blastocest nestelt zich in baarmoeder yEmbreoe = einde germinale fase
2e Embreonale fase y3-8 wekene
Basis voor een gezonde babe wordt gelegd
Ontwikkeling in baarmoeder yIntra-uteriene ontwikkelinge = genetsch beraald
Vorming van harte, hersenene, levere, longen…
Zeer gevoelig voor schadelijke invloeden
, 3 lagen: Ectoderm: haare, huide, zenwustelsele, hersenen
Pesoderm: longene, beenderene, srieren
Endoderm: srijsverteringskanaale, blaase, interne organen
4 week GA: verdikking in ectoderm vorming zenuwstelsel
de
5de week GA: hartklorringen
6de week GA: ontstaan v/d monde, ingewandene, levere, ogene, hoofde, hersenene, hersenhelfene,
kiemknorren v/d bovenarmen
7de week GA: bovenbenene, ellebogene, kiemknorren v/d handen
9de week GA: neuroblasten yvoorlorers neuronene en vermenigvuldigen zich yrfoliferateee,
hersenvocht circuleert in de hersenkamers
Bovenste ledematen ontwikkelen sneller dan onderste ycafelo-caudaale
De romr ontwikkelt sneller dan de rroximale delen van de ledematen yrroximo-distaale
Als laatste de distale delen van de ledematen
Aanlegstoornissen doen zich vaak voor wanneer moeder nog niet besef dat ze zwanger is
vb: Srina bifidae, srontane abortus/miskraam…
Grote conginetale afwijkingen: eerste 7 weken
Organogenese
3e Foetale reriode yweek 9-40e
Vanaf week 9: Foetus
Celdeling afgerond
Definiëren van organen
Lengte foetus: 5cme, gewicht: 8gr
Voornaamste doel tjdens rest v/d zwangerschar = groeien
12-14de week GA: adembewegingen
Paand 3: Foetus reageert or tactele stmulate
15de week GA: ritmische zuigbewegingene, inslikken van vochte, longen oefenen door dit vocht
in- en uit te ademen
Paand 5: 19cme, 250gre, huid niet meer transrarante, wimrers en wenkbrauwene, duimzuigene,
meelinisate CZS tot 10 jaar
Paand 6: 25cme, 900gre, ogen zijn functoneele, smaakrecertorene, hoofdhaar
Paand 7: Ademhalingsbewegingen zijn constant ykan vroegtjdige geboorte overlevene
Paand 8: Reacte or geluide, reriodes van waak/slaare, sterke gewichtstoename
Paand 9: Sterke gewichtstoename yvetlaagjee als reserve voor magere borstvoeding de
eerste dagen na bevalling na bevalling terug afname gewicht yook door stresse
Risicofactoren in prenatale groei en ontwikkeling
- 30% v/d zwangerscharren eindigt in srontane abortuse, meestal door misvormingen
- Kriteke rerioden: ontstaansmomenten van organen en weefsels waarin snelle celdeling
rlaatsvindt
Oorzaken:
1e Teratogene factoren
Chemische en farmaceutsche middelen: Via bloed van de moeder
- Thalidomide yslaarmiddele misvormingen
- Hard-drugs stoornissene, defecten
, - Alcohol Foetaal Alcohol Sendroom yFASe = mentale retardatee, hartafwijkinge,
misvormingene, vertraagde groeie, verminderde omvang hersenene,
concentratestoornise, hereractviteit
Bestraling en andere nadelige omgevingsinvloeden
- Eerste 6 weken zwangerschar: ioniserende stralen lichamelijke/verstandelijke
bererkingen bij het kind.
- Vaders die beroersmatg hoge doses straling ondergaan chromosomale afwijkingen
- Pilieu yloode, kwik…e negatef efect verstandelijke ontwikkeling kinderen
2e Gezondheid van de moeder
Leefijd: Peer risico bij moeders <20 jaar yvroeggeboortee en >35 jaar ySendroom van
Downe
Dieet: Ondervoeding intra-uteriene groei-retardate te klein en mager bij geboorte
ydesmatuure beschadiging zenuwstelsel verstandelijke bererking
Ziekte: - rubella/rode hond doofheide, hartafwijking of verstandelijke bererking
- Toxorlasmose/Katenziekte ernstge afwijkingene, miskraam
- HIV overdragen or kind door rlacentae, bloedcontact tjdens geboorte of
borstvoeding Paar: 2/3 geen overdracht or het kind
3e Druk or de foetus
- Externe druk of druk door tweede foetus kan nadelig zijn voor de ontwikkeling
Risicofactoren na de geboorte:
- <1500gr geboorte ydesmaturiteite risico or ontwikkelingsstoornissen
- Prematuriteit: voornaamste reden voor ondergewicht ygroei: laatste maandene
- Prematuriteit en desmaturiteit: babe niet volledig ontwikkeld Beraalde delen van de
hersenen nog niet volledig ontwikkeld Invloed or neurorsechologische ontwikkeling
- Te hoog geboortegewicht comrlicates tjdens zwangerschare, obesitas or latere leefijd
Prenatale motorische activiteit
dmv echoscorie observate van embreo/foetus
7-8 weken: Foetale bewegingen evolueren van ongecoördineerd naar geïntegreerde en fijnere
ratronen
- 5-6de week GA: Trage strekking nek yrefexmatge van de embreo y= 1 ste vorm motorisch
functonerene
- Dagen erna: schrikbewegingen/startles ysnelle gegeneraliseerde bewegingene, vergelijkbaar
met schrikreacte bij volwassenen
- 8ste week GA: Eerste langzame bewegingen ygeneral movementse
- 9de week GA: Geïsoleerde bewegingen van ledematen en hoofd
Verschil met rostnatale mot. ontwikkeling: foetale ontw. gebeurt niet cranio-caudaal
- 16de week GA: Perendeel v/d foetussen bezit volledige bewegingsrerertoire
- Naar het einde van de zwangerschar neemt de beweeglijkheid terug af
- Tweede trimester: extensiee, verdwijnt na 20 weken
- Laatste trimester: Flexietonuse, meer ceclische bewegingen en hartritme is gelinkt aan
de bewegingene, meer afgelijnde reriodes van rust en actviteit
verschil tussen trimesters door toenemende controle van het CZS
, Evaluate van de rrenatale motorische controle is een indirecte evaluate van het CZS!
Want ontwikkeling van het CZS is vereist
De extra-uteriene ontwikkeling van rreterm kinderen yrrematuure = verderzetng van hun rrenatale
ontwikkeling
Hebben meer moeite met aanrassen aan de nieuwe omgeving dan a term kinderen
3. Postnatale groei en ontwikkeling
3.1 Groei
- Postnatale groei = verderzetng van rrenatale groei
- Volgt een voorsrelbaar en consistent ratroone, maar niet lineair
- Snelle groei als zuigeling en reuter
- Tragere groei tjdens kinderjaren
- Groeisrurt adolescente
- Trage groei/groeistor tot volwassenheid
Sigmoïde curve
Lengtegroei
- Vanuit de groeischijven v/d rijrbeenderene, srieren verlengen mee
- Te veel stress or immatuur bot onderdrukt de groei
- Te weinig stress is ook niet goed
Groei organen en weefsels
- Passa van organen neemt toe lichaamsgewicht stjgt
- Vetweefsel neemt af tot 6-7j.
- Vetweefsel neemt toe tot 12-13j. bij jongense, blijf toenemen bij meisjes
Groei van het hoofd
= uitng van groei hersenen
- Hersenen bij geboorte: 25% van gewicht volwassen hersenen y4j. 80%e
- Vergelijken met standaardcurve of met borstomvang y= 1cm kleinere
- Vanaf 9-12 maanden is borstomtrek groter dan hoofdomtrek
- 2cm verschil is alarmsignaal ymogelijks hedrocerhaliee
Neurologische groei rrenataal
- Vorming immature neuronen
- 6de maand: neuronen migreren naar uiteindelijke rosite
- Axonen groeien en meelinisate begint
Neurologische groei rostnataal
- Snelle groei neuronen en meelinisate
- Kriteke toestand voor negateve invloeden
- Leren stmuleert groei van zenuwstelsel
- Ondervoeding en gebrek aan stmuli kunnen ontwikkeling beïnvloeden
3.2 Groeisnelheid
- Kenmerk van groei: afname groeisnelheid