Notes de cours
SV Familiaal vermogensrecht
- Cours
- Familiaal vermogensrecht
- Établissement
- Universiteit Antwerpen (UA)
Dit document omvat de powerpoints en volledige lesnotities van familiaal vermogensrecht.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
InleidingWat is familiaal vermogensrecht?
§ Definitie: regelt de vermogensrechtelijke aspecten van het familie- en gezinsrecht
§ Vermogensrechtelijke rechten en plichten binnen een gezin/ familie,
vermogensrecht binnen de familiale context
§ Recht in hervorming! Of al in hervorming geweest. 5 jaar geleden grote hervorming.
(1 juli 2022) Boek 2.3 en boek 4 het belangrijkte voor deze lessen. Af en toe
terugwijzing naar het oud BW.
Situering van het familiaal vermogensrecht
§ Familiaal vermogensrecht en het Belgische privaatrecht Brug tussen het familierecht
en het vermogensrecht. Gevolg: evoluties in die andere domeinen kunnen een impact
hebben op het familiaal vermogensrecht.
§ Vb) Marxarrest: 1979: voordien onderscheid tussen kinderen binnen het
huwelijk en buitenhuwelijkse kinderen. Huwelijkse kinderen: meer
aanspraken dan de buitenhuwelijkse. Marxarrest: nee, dit onderscheid is niet
oké, de relatie van het kind tot de ouders is relevant, niet de relatie van de
ouders t.o.v. elkaar. Gevolg voor het erfrecht: er zijn meer aanspraken door
meer kinderen, dus er zijn vb) meer erfgenamen van de ouders t.o.v. voordien.
§ Aanknoping met het familierecht
• Wie behoort tot de ‘familie’?
• Hoe ontstaat de ‘familie’?
§ Aanknoping met het vermogensrecht
§ Gemeen verbintenissen en overeenkomstenrecht: nieuwe regels t.o.v.
contracten? Dan ook impact op huwelijkcontract.
• Privaatautonomie
• Grenzen aan de privaatautonomie
§ Belgische familiaal vermogensrecht in het licht van de harmonisering en
uniformisering in het Europees/internationaal privaatrecht
§ Weinig tot geen internationale bronnen van familiaal vermogensrecht.
• Traditioneel: FamVRecht is een voortbouwing op het familierecht, en
dus een nauwer band met de cultuur met de jurisdictie heeft. Daarom
is het moeilijk in heel Europa te harmoniseren.
• Maar: technische regels zijn vaak wel anders, maar de grote lijnen zijn
in alle landen hetzelfde, de tendensen zijn dezelfde.
§ Vb) FamVRecht is geëvolueerd van bloedrecht naar gezinsrecht.
Vroeger enkel de bloedfamilie die kan erven. Dus de partner
viel uit de boot, aangetrouwde familie… Gezinsrecht: focus gaat
naar het kerngezin, er zijn meer en meer aanspraken voor
echtgenoten en partners. (wettelijk, feitelijk samenwonend)
§ Het gaat dus van de ruime bloedfamilie, naar het beperkte
kerngezin. (Ook in Nl en Dui, iets minder in Fr, maar ook daar
dringt het wel door)
1
, § Gevolgen
§ IPR, internationaal privaatrecht: recht over welk recht van toepassing is. Dat
moet je normaal altijd eerst bekijken als er een casus is. Bij dit IPR zijn er al
wel uniforme Europese regels over de bevoegde rechtbanken en het
toepasselijke recht. Dit is een soort eerste stap, maar er is nog geen
uniformisering van het materieel recht.
• Relatievermogensrecht
• Erfrecht
• Giften
De klassieke tripartite
3 domeinen: relatievermogensrecht, erfrecht en giften: deze interfereren met elkaar.
Familiaal vermogensrecht =
§ Relatievermogensrecht = Huwelijksvermogensrecht en
samenwoningsvermogensrecht. Vermogensrechtelijke verhoudingen tussen partners
tijdens de relatie ten opzichte van elkaar en tussen de partners en derden. (Vb)
Schuldeiser: is het belangrijk dat die weet dat zijn schuldenaar gehuwd is?
Samenwonend?) Ook na de relatie: als hun gezamenlijk vermogen terug uiteen moet
worden gehaald, a.d.h.v. het huwelijksvermogensstelsel.
§ Wat?: geheel van rechtsregels dat, tijdens de relatie (huwelijk cq
samenwoning) en bij de ontbinding ervan, de vermogensrechtelijke
verhoudingen regelt van de partners (echtgenoten cq samenwoners), zowel
ten opzichte van elkaar als tegenover derden
§ Belangrijke hervorming bij Wet Huwelijks-vermogensrecht 22 juli 2018 en bij
Wet 19 januari 2022
§ Huwelijksvermogensrecht: primair stelsel (art. 212-224 OBW – hierna
ook BW), secundair stelsel (Boek 2 titel 3 BW – vanaf 1 juli 2022) De
regels van het oud BW zijn in het nieuw BW overgeheveld. Sommigen
samengevoegd,… en er zijn amper inhoudelijke wijzigingen geweest.
§ Samenwoningsvermogensrecht (art. 1475-1479 OBW) DIT ZIT NOG IN
HET OUD BW. Grote ideologische verschillen tussen het
Nederlandstalig en Franstalig deel van België. In Vlaanderen meer
gekeken naar de Nederlanders, en ideologisch door Nederland
geïnspireerd. Wallonië: eerder gekeken naar de Fransen: iets
conservatiever momenteel.
§ Er is veel hervormd geweest. Maar in het parlement moeite met deze
ideologische kwestie. (Vb) Samenwoners zelfde rechten als gehuwden
of niet? Vlaanderen: grote gelijksteling. Wallonië: nee, het moet apart
blijven, want anders is het huwelijk niet meer de hoekssteen van het
gezin, maar is dit dan weer wel zo?... Moeilijk)
§ Het OUD BW: moeilijke zaken: personen- en familierecht,
samenwoningsrecht, (ook nog BCA, maar dit zal er nog worden
uitgehaald)… door de communautaire geladenheid.
2
,Familiaal vermogensrecht in de praktijk?- HVR
Het is overal. Wanneer je er iets van kent is het overal. Op tv, in de krant…
§ “Vrouw verkoopt
Porsche van
§ overspelige
De helft is letterlijk de
echtgenoot voor een
helft (Vrt nws, 1 april § Erfrecht
prikje”
2013)
Een Britse vrouw § Wat?: geheel van rechtsregels dat de overgang
Dat zijn echtgenote bij de heeft
op regelt van het vermogen van een persoon bij
scheiding in 2008 de helftwraak
een originele manier van
genomen op haar
de spaarcenten overspelige
kreeg, daar kon diens overlijden naar een (of meer) andere
echtgenoot.
Branko ZivkovZenog heeft
meezijnleven. levende perso(o)n(en) Iedereen is persoon tot
Porsche
Maar dat ze ook de helft euro
van zo'n 80.000 van te aan het overlijden, en heeft elke persoon heeft
koop aangeboden voor
zijn boerderijmateriaal kreeg, slechts
2.300 euro. een vermogen. Wat doen we dan achteraf met
dat vond de Dat schrijft
Serviër de En
erover.
Britse krant The Sun. het vermogen? Heel vroeger: begraven met de
dus kocht hij een grote
Vorige
slijpmachine enweek
sneedheballeik overledene. Maar nu natuurlijk niet meer zo.
mijn
apparaten in twee. Zelfs toen
echtgenoot betrapt Hoe gebeurt het dan wel?
hij seks had invoorzijn Porsche met
weegschalen het wegen • Wie krijgt iets? Erfecht
onze 17-jarige babysitter,'
van kalveren, een eg en een
schrijft de vrouw op eraan • Op welke manier wordt die overgang
zaaimachine moesten
Gumtree.com, een geregeld? Erfrecht
geloven. "Wat ik met de koe
zoekertjessite
doe, daar ben zoalsik nogSpotter.be.
niet uit", § Belangrijke hervorming bij Wet van 31 juli
'Eigenlijk
liet hij nogis aan
het een
zelfsplaatselijke
mijn 2017 (en gedeeltelijke reparatie in 2018!) en
Porsche, want ik heb de wagen
krant weten. bij Wet van 19 januari 2022
betaald. Dus nu verkoop ik zijn
Alles moest worden
geliefde auto. We zullen eens • Boek 4 BW (vanaf 1 juli 2022)
verdeeld,
zien hoe leuk man zaagtdat
de rotzak zijn • (Enkele bijzondere wetten, zoals
hele huis in 2. (Eigenlijk
vindt.' Verzekeringswet)
niet echt gebeurd) Hoe
Het
moet wasjeniet
dandeanders
eerste keer dat
Familiaal vermogensrecht
de vrouw bedrogen werd door in
verdelen?
haarpraktijk?
de echtgenoot. 'Ik heb hem
- erfrecht Vb) Criminele series. Als er een moord wordt gepleegd, kijkt
Verdelingsoefeningen
iedere moet
Vader keer een nieuwe
eigen huiskanszijn men altijd naar wie de erfenis zou gaan, die persoon is
deel vanzegt
gegeven,'
terugkopen het de vrouw.
nadat 'Ik was
zijn zoon verdacht. Wie heeft er belang bij dit overlijden?
een hopeloze“Nu het wettelijkIk
en naïeve
huwelijksvermogensrecht.
fraudeert: koe.
wist dat hij nooit
wel mogelijk zouik hem
is, ga § Giften (schenkingen, testamenten, bijzondere
veranderen,
onterven” (GvA, 4ikseptember
maar bleef bij
hem voor de kinderen. 15 jaar soorten giften) Testament: manier om afwijkende
2022)
huwelijk gooi je ook niet regeling te maken over de regeling van uw vermogen.
Eric en Els* uit Limburg waren
zomaar weg. Nu is de maat vol.
bijna hun huis kwijt. Het Het is allemaal in de wet geregeld, voor zover jij er
Ik verlaat hem, maar niet niets anders over hebt vastgelegd. Als je vb) wil dat
koppel moest 46.000 euro
zonder wraak te nemen.'
betalen om hun woning te andere mensen erven, of in andere verhoudingen,
kunnen houden. Ze hadden
'Ik verkoop zijn wagen en doe bepaalde mensen niet erven… Via het testament.
zelf niets
er zelfs zijnmispeuterd
waardevolleof § Wat? Een gift is een rechtshandeling onder
schulden gemaakt,
wijncollectie bovenop,' maar de
schrijft kosteloze titel waarbij een persoon aan een
zoon van Eric wel. Veel
ze op Gumtree.com. 'Haast je,
mensen
andere persoon geheel om niet een
want eenweten Porscheniet
911dat ze
voor
financieel nog kunnen vermogens-bestanddeel verschaft.
slechts 2.300 euro zal niet lang
opdraaien
te koop blijvenvoorstaan.‘
de zonden van § Instrumenten:
hun Bron:
kinderen. Dat is de 23
Het Nieuwsblad, • Algemeen: Boek 4 titel 2 BW.
waarschuwing
augustus 2009 die Eric en zijn • Bijzondere soorten giften: Boek 4 titel
vrouw
Vrouwwillenverkooptmeegeven.
auto Maar 2 BW.
er is ook een manier
overspelige echtgenoot om deze
situatie te voorkomen.
goedkoop en de
Een brief van de deurwaarder
3 wijncollectie geeft ze erbij,
gooit op 5 mei 2021 het leven
als wraakactie.
van het gepensioneerde Mag de
vrouw
Limburgse dieechtpaar
auto verkopen?
Eric en
Els*omdat
Ja, compleet ze overhoop.
getrouwdHet
koppel staat op het punt hun
, Familiaal vermogensrecht in de
Aanpak
praktijk? - giften
§ The Guardian verliest § Aanpak colleges 2023-24
rechtszaak over § Theorie: college en zelfstudie
testament van prins § Oefeningen:
Philip (GvA, 29 juli • Per blok leerstof en
2022)
herhalingsoefeningen op het eind
De Britse krant The
guardian heeft de rechtszaak Oef
rond het testament van prins § Oefeningencolleges Relatievermogensrecht
Philip verloren. De Britse krant § Wanneer? (tentatief!!)
had een eerder besluit • Tussentijds oefencollege: 9 oktober
aangevochten dat bij een
2023
hoorzitting over het testament
van de overleden man van • Tussentijds oefencollege: 20 oktober
koningin Elizabeth geen pers 2023 (herhalingsoef)
aanwezig mocht zijn. § Hoe? Opgave via Blackboard; bespreking
Een rechter had de pers onder tijdens het college
meer vanwege de privacy van
§ Test Relatievermogensrecht (facultatief)
de koninklijke familie
uitgesloten en oordeelde dat § Wanneer: vanaf 20 oktober 2023 beschikbaar
de inhoud van het testament (tentatief – einde colleges RVR)
nog negentig jaar uit de § Hoe? Test en oplossingen beschikbaar via
openbaarheid moest Blackboard
blijven. The guardian vindt dat
“onrechtvaardig”. Een geheel
§ Oefeningencolleges Erfrecht
besloten zitting zou volgens de § Wanneer? (tentatief!!)
krant indruisen tegen het • Tussentijds oefencollege: 30 oktober
rechtssysteem. In Engeland is 2023
het de regel dat een testament • Tussentijds oefencollege: 24 november
openbaar wordt gemaakt
wanneer iemand overlijdt. Op
2023 (herhalingsoef)
die manier kan gecontroleerd § Hoe? Opgave via Blackboard; bespreking
worden of aan de wensen van tijdens het college
de overledene wordt voldaan. § Test Erfrecht (facultatief)
Hogere rechters hebben vrijdag § Wanneer: vanaf 24 november 2023
echter geoordeeld dat de
omstandigheden “uitzonderlijk”
beschikbaar (tentatief – einde colleges RVR)
zijn en dat testamenten soms § Hoe? Test en oplossingen beschikbaar via
niet openbaar hoeven te Blackboard
worden gemaakt. “Het is waar § Planning – relatievermogensrecht
dat de wet ook van toepassing § Cursus- en studiemateriaal
is op het koningshuis, maar dat
betekent niet dat de wet in alle
§ R. BARBAIX, Handboek familiaal vermogensrecht,
situaties voor dezelfde uitkomst Antwerpen, Intersentia, tweede herwerkte editie,
zorgt.” Testamenten van 2018, 1025 p. (te verkrijgen via www.intersentia.be of
overleden leden van de Britse via Universitas)
koninklijke familie worden § Burgerlijk Wetboek (opgelet: moet aangepast zijn aan
traditioneel geheimgehouden.
Prins Philip, de hertog van
Wet van 19 januari 2022)
Edinburgh, overleed vorig jaar § PPT bij de colleges ter ondersteuning
op 99-jarige leeftijd. Hij was 73 § Oefeningen en oefeningencolleges
jaar getrouwd met koningin
Elizabeth. Examenleerstof
Artikels over
successieplannen: gaat te
vaak over vermindering
4
van de fiscale lasten, dus
zo weinig mogelijk
belastingen betalen bij de
erfenis. Maar
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur EmmaNW. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
83100 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans