Garantie de satisfaction à 100% Disponible immédiatement après paiement En ligne et en PDF Tu n'es attaché à rien
logo-home
samenvatting strafrecht en strafprocesrecht €5,99   Ajouter au panier

Resume

samenvatting strafrecht en strafprocesrecht

 19 vues  0 fois vendu

Samenvatting van het vak strafrecht en strafprocesrecht, gegeven in de eerste semester van de tweede bachelor, door Prof. Panzavolta. Het is een samenvatting van zijn lessen, zijn slides en het handboek dat gebruikt wordt. Ook alle wetten staan aangeduid op de samenvatting.

Aperçu 4 sur 156  pages

  • 17 février 2024
  • 156
  • 2023/2024
  • Resume
Tous les documents sur ce sujet (20)
avatar-seller
mariekedries
DEEL 1: ALGEMENE ORIËNTATIE




1

, HOOFDSTUK 1: WAT IS STRAFRECHT?
1. STRAFRECHT (GEEN EENDUIDIGE DEFINITIE)
Strafrecht = geheel van rechtsregels die:
 Bepalen onder welke voorwaarden de overheid voor specifieke gedragingen sancties oplegt
 Omschrijven waaruit deze gedragingen en sancties bestaan
 Voorschrijven op welke wijze instanties hun recht om sanctie op te leggen moeten uitvoeren

Materieel strafrecht:
= rechtsnormen die bepalen wie, waarvoor, wanneer strafbaar
is & waarom en welke sancties opgelegd kunnen worden.
 gaat over feit, persoon & straf
 “wat men niet mag doen” (of wat men niet mag weigeren te doen)

Formeel strafrecht:
= regels over verloop van strafproces: procedure, vordering, rechtspleging, tenuitvoerlegging,…
 “wat er moet gedaan worden als er een misdrijf is gepleegd”

 Samenhang: beschermende functie = *verzekeren dat overheid SR op juiste manier toepast
*vermijd onrechtvaardig SR’elijk overheidsingrijpen



HOOFDSTUK 2: CODIFICATIE
1. MATERIEEL STRAFRECHT
wat moet strafbaar zijn? & wie moet gestraft worden? & wanneer straffen voor iets strafbaar?
 strafwetboek als belangrijkste bron (1867)

1) Ideologieën
Doel van strafrecht  straffen  4 ideologieën over het doel van straffen:
- Reactie tegen/vergelding voor laakbare gedragingen
- Preventie van laakbare gedragingen:
 positief: voorkomen dat daders wederom in fout gaan (recidivisten)
 negatief: voorkomen dat mensen in fout gaan (alle burgers)
- Resocialisatie van misdadigers
- Andere? Maatschappij reguleren, moraliteit beschermen,…


2) Wortels van het huidig materieel strafrecht
Oorsprong van ‘klassieke school’ van strafrechtsdenken:
 homo economicus met vrije wil: mens maakt eigen keuzes
 strafrecht als ultima ratio: laatste middel (utilitarisme, repressief)
 aandacht voor criminele feiten (meer dan voor daders: wat boven wie)

Verklaring van de rechten van de mens en de burger (1789):
 art 5: schade: wet heeft recht handelingen te verbieden die schadelijk zijn voor mtspij
 art 7: legaliteit: enkel beschuldigd, aangehouden of gevangen worden van bestaande wet
 art 8: legaliteit: wet kan straffen opleggen & enkel bestraft worden als wet bestaat voor CT
 art 9: vermoeden van onschuld



2

, Franse wetboeken tijdens en na de revolutie:
Frans wetboek 1810: Napoleon: *blijft trouw aan beginselen van de verlichting
*maar breidt misdrijven tgn veiligheid uit & politiek regime

België onafhankelijk in 1830:
 Franse Code pénal is dan van toepassing  nieuw boek in 1867
 veel nieuwe wetten: invoering van wet: bescherming van mtspij tegen gevaarlijke mensen
 nieuw beeld gekregen van mensen: minder vrij, psycho & socio spelen een rol, preventie,…
 modern strafrecht: van Mantesquieu, Voltaire, Bentham, Feuerbach, Beccaria,…
 wou rationaliseren (rede nodig) & humaniseren (menselijk maken & willekeur vermijden)

Positieve school: 19de – 20ste E:
 Ferri: gelooft niet in vrije wil  armoede verplicht je om te stelen
 Lombroso: geboren, drijfveer om bepaalde verkeerde handelingen te stellen
 zet minder in op repressie want voor hen maakt de delinquent geen keuze, maar preventie
 aandacht voor oorzaken van CT: zowel op maatschappelijk als biologisch vlak
 aandacht voor misdadigers, meer dan voor de feiten

 Codificatie = alle wetten in 1 boek = duidelijkheid, maar vervuild door recente wetten
 zowel wetten van algemene als bijzondere aard die toch niet juist staan

Herziening:
 1976: aan nieuw strafwetboek begonnen  is er nooit gekomen  werd eigenlijk moeilijker


2. FORMEEL STRAFRECHT (= strafvordering, strafprocesrecht, strafrechtspleging)
 procedure van opsporen, onderzoeken, beoordelen, veroordelen/vrijspreken,…
 belangrijkste bron = wetboek van strafvordering (1808)
 Misdadigers? Wordt pas aan het einde geweten en in geval van veroordeling
 daarvoor spreekt men van verdachten, beklaagden (pol & corr) of beschuldigden (assisen)

Wetboek van strafvordering:
 Fundamentele rechten van de mens: in de grondwet & EU verdrag van rechten van de mens
 tijdens onderzoek: procedure & strafrecht laat inbreuken en overtredingen toe op die rechten
 daarom: wettelijke bepaling met concrete waarborgen nodig = bescherming tegen willekeur
 compromis: maatschappelijk belang (rechtsbedeling) VS. efficiëntie & individuele rechten

Types van procedure:
Uitkomst van afweging tussen tegenovergestelde belangen = variabel (tijd, plaats, W&N)
 meest bekende classificatie: accusatoire procedure vs. Inquisitoire procedure  België = mix
- Accusatoir:
 2 partijen gelijk  aanklager vs. beklaagde  rechter = scheidsrechter (passief)
 openbare, tegensprekelijke en mondelinge procedure

- Inquisiotir:
 2 partijen ongelijk: vervolgde is ondergeschikt  actieve rechter
 geheime, niet-tegensprekelijke en schriftelijke procedure

Hervorming in 2011:
 OM krijgt meer slagkracht bij de buitengerechtelijke afhandeling van minnelijke schikking
 recht op bijstand advocaat tijdens verhoor

3

, HOOFDSTUK 3: SITUERING VAN STRAFRECHT TSS ANDERE RECHTSGEBIEDEN
1. AUTONOMIE VAN HET STRAFRECHT
Niet volledig autonoom, maar evenmin slechts een hulprecht van andere rechtstakken (ertussen)
 gaat om de verhouding tussen overheid & burger (<-> civielrechtelijk)
 gaat om straffen
 gaat om sterkere waarborgen

1) Functionele autonomie van het strafrecht
Draagt zelf ook bij aan rechtsvorming door eigen grenzen te trekken tussen recht & onrecht
 schept het eigen, exclusief strafrechtelijke gedragsnormen
 finaliteit gaat verder dan enkele handhaving van rechtsnormen
 specificiteit van de strafrechtelijke afhandeling van inbreuken op de rechtsordening


2) De conceptuele autonomie van het strafrecht
= strafrechters moeten bij interpretatie van strafwetten en bij toepassing van strafbepaling,
aan de begrippen/definities/instellingen die afkomstig zijn uit andere rechtstakken, niet
noodzakelijk dezelfde betekenis of draagwijdte geven als ander rechtstakken.

 de verantwoording van de rechtspraak ligt in de functie van het strafrecht:
bescherming van fundamentele maatschappelijke waarden

 toch verplicht de wetgever de stafrechter in uitzonderlijke gevallen om zich bij de
interpretatie van strafwetten te schikken naar de regels van het burgerlijk recht.


3) Autonomie van strafprocesrecht t.a.v. het gerechtelijk recht
De regels van het procesrechtswetboek zijn van toepassing op alle rechtsgebieden, tenzij
wanneer deze geregeld worden door niet uitdrukkelijk opgeheven wetsbepalingen

 De regels van Gerechtelijk wetboek werken dus aanvullend, voor het geval dat het
strafprocesrecht geen andere regeling inhoudt en dus lacunes heeft
 sommige regels van Ger W ni toepassen, ook ni in afwezigheid van geschreven regels


2. PUBLIEKRECHTELIJK KARAKTER
Niet de oorsprong van de beschermende norm is beslissend, maar de aard van de
rechtsverhouding die in het strafrecht primair aan bod komt (SR = publiekrecht)

 Al heeft een misdrijf een particulier belang geschaad, dan nog zal niet de benadeelde particulier
de vervolgende partij zijn, maar het openbaar ministerie (namens gemeenschap)

 verhouding tot dader blijft van particuliere aard, maar proces toch eerder publiekrechtelijk

 Strafwetten zijn van openbare orde & dwingend recht
 niemand kan zich contractueel onttrekken aan zijn strafrechtelijke aansprakelijkheid & nietig

Hoe verschilt strafrecht van andere rechten: *het gaat om de verhouding tss overheid & burgers
*het gaat om straffen (strafrechtelijke sancties)
*het gaat om sterkere waarborgen
 strafrechtelijke sancties ruimer dan criminele straffen

4

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mariekedries. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

72042 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans

Commencez à vendre!
€5,99
  • (0)
  Ajouter