SAMENVATTING MEDIA EN AUTEURSRECHT
0. INTRODUCTIE
0.1. Algemene info
- veelheid aan wetgeving bij mediarecht (anders dan auteursrecht-> nauwkeuriger)
0.2. auteursrecht en mediarecht in de actualiteit
- slides 102-111
- wetboek: bvb kleurtje vr mediarecht en kleurtje vr auteursrecht
DEEL I: ALGEMEEN KADER MEDIA- EN AUTEURSRECHT
1. Hoofdstuk 1: Mediarecht
1.1. internationaal niveau
1.1.1. raad van europa
- Raad van Europa= 47 lidstaten, EU + Turkije, Rusland, ..
- Belangrijk doel: het bevorderen van de eenheid tussen lidstaten met name door het sluiten van
onderlinge verdragen (zoals Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en
de Fundamentele Vrijheden (EVRM) dat door alle lidstaten is getekend.)
- Naast mensenrechten ook actief op vlak van culturele diversiteit in Europa (architectuur, tv- en
filmproducties)
- De raad bestaat uit: Comité van Ministers en Parlementaire Vergadering
1.1.1.1. Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en fundamentele vrijheden (EVRM)
- = Rechtstreekse werking en individueel klachtrecht
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg
rechtstreekse werking -> rechtstreeks naar dit hof na volgen van aantal stappen
- Organiseerde een internationaal superviserend toezicht op de naleving van de EVRM-
grondrechten
- Sinds 1998 kunnen burgers en organisaties zich als slachtoffer van een schending van een EVRM-
grondrecht rechtstreeks richten tot het Europees hof vr rechten vd mens (EHRM) in Straatsburg
- Comité van ministers: Ziet er op toe dat lidstaten uitvoering geven ad vr hen bindende uitspraken
van het EHRM.
- Waarborg voor mensenrechten – centrale mensenrechten: bvb Vrijheid van expressie en
informatie (art. 10 EVRM)
1.1.1.2. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens
- = het permanente rechtsorgaan van de Raad van Europa, Telt 47 rechters
- Moet toezien dat Europees verdrag inzake mensenrechten (EVRM) en bijhorende protocollen
worden nageleefd.
, - Kan niet alleen door de Staten ingeschakeld worden: ook door particulieren wanneer alle
interne verhaalmogelijkheden zijn uitgeput.
- Arresten zijn bindend = ze zetten de regeringen ertoe aan de slachtoffers niet alleen geldelijk
te vergoeden maar ook hun wetgeving en bestuurspraktijk te wijzigen.
1.1.2. De Europese Unie
- = een uniek economisch en politiek partnerschap van landen in Europa die samen een groot deel
van dit continent beslaan, =28 lidstaten (- Brexit)
- Voorloper: Europese Economische Gemeenschap (EEG), 1958 - In 1 e instantie eco samenwerking,
Nieuwe naam (EU) in 1993, Tot nu toe gezorgd vr meer dan 70 jaar duurzame vrede in Europa
- Mensenrechten beschermd door Handvest van de grondrechten van de EU -= omvatten recht om
gevrijwaard te blijven v discriminatie ogv geslacht, ras, etnische afstamming, godsdienst,
overtuiging, beperking, leeftijd of seksuele geaardheid, = recht op de bescherming van
persoonsgegevens, = het recht op toegang tot rechter, == basis van de EU en staan beschreven in
het verdrag van Lissabon en het Handvest van de grondrechten.
- Tot de belangrijkste EU-instellingen horen:
Het Europees parlement = het wetgevend orgaan van de EU
3 hoofdtaken: 1) Het goedkeuren van de EU-wetgeving samen met de Raad van
de EU, op basis van voorstellen van de Europese Commissie, 2) Het houden van
democratisch toezicht op alle EU-instellingen, 3) vast stellen vd begroting vd EU,
samen met de raad
Raad van de Europese Unie= hierbij vaardigen de regeringen van de EU-landen elk 1
minister af om wetsvoorstellen te bespreken, wijzigen en goed te keuren, en het beleid te
coördineren
De daar gemaakte afspraken zijn bindend voor nationale regeringen, Samen met
Europees parlement: wetgevende macht van EU
De Europese Commissie= = de politiek onafhankelijke, uitvoerende tak van de EU
Als enige verantwoordelijk voor het opstellen van voorstellen voor nieuwe
Europese wetgeving - Voert de besluiten van het Europees Parlement en de Raad
van de EU uit - Commissie stelt dus nieuwe wetgeving voor, parlement en raad
kan die goedkeuren - Voorzitter: Ursula von der Leyen
Het Hof van Justitie van de Europese Unie (HJEU)= zorgt ervoor dat EU-recht in alle EU-
landen op dezelfde manier wordt geïnterpeteerd en toegepast
1.1.2.1. Hof van Justitie van de Europese Unie (HJEU)
- In Luxemburg (niet verwarren met EHRM in Straatsburg!)
- = ziet erop toe dat de EU-landen en -instellingen zich aan de EU-wetgeving houden en doet
uitspraak in zaken die bij het Hof aa hangig zijn gemaakt.
- In meeste gevallen gaat het om: Interpretatie wetgeving, Handhaving van wetgeving,
Nietigverklaring van EU-wetgeving, Afdwinging van maatregelen, Sanctionering van een EU-
instelling
1.2. Nationaal niveau
- Media behoort tot de bevoegdheid van de gemeenschappen
- Belangrijkste wetgeving ivm media is terug te vinden in het Mediadecreet
- Verschillende actoren in Vlaanderen werken mee aan of adviseren het mediabeleid: • Vlaamse
regering (Vlaams minister van media: Benjamin Dalle) • Vlaams parlement: commissie voor
cultuur, jeugd, sport en media • Vlaamse overheid: beleidsdomein cultuur, jeugd, sport en media
• Strategische Adviesraad voor cultuur, jeugd, sport en media • Vlaams Audiovisueel Fond (VAF) •
Belangenbehartigers • Mediasector
,- Bij aanvang van regeerperiode (5 jaar) en bij start van elk begrotingsjaar: • Leden van de Vlaamse
Regering maken beleidsdocumenten op met strategische keuzes en concrete beleidsvoorstellen
voor de komende periode
- Vlaamse regering Janbon I: bevoegd vr media= Benjamin Dalle
verplichting investeren in films
vlaams regeerakkoord 2019-2024 (Strakkere VRT, Meer middelen voor VAF, Vlaamse
Netflix, Omzetting AVMD-RL, Aanpassing stimuleringsregeling, Sterke mediaregulator,
Digitaal radiolandschap, Uitrol 5G )
beleidsnota media 2019-2024 (B. Dalle)
comissie voor cultuur, jeugd, sport en media
2. hoofdstuk 2: auteursrecht
2.1. internationaal niveau
2.1.1. berner conventie
- 9 september 1886, Goedgekeurd naar aanleiding van het internationaal congres van Auteurs en
Kunstenaar uit 1885
- Doel: auteurs minimale bescherming te garanderen
- Internationalisering van het auteursrecht werd ingezet
- Men wou internationaal een gemeenschappelijke erkenning afdwingen van het auteursrecht op
kunst en letterkundige werken.
- World Intellectual Property Organization (WIPO): belangrijkste internationale orgaan betreffende
auteursrecht en andere intellectuele rechten
2.1.2. europese Unie
- zie 1.2. hoofdstuk 1
- Toenamende aantal zaken dat door Hof van Justitie van de EU (HJEU) mbt auteursrecht
behandeld werd, zorgt voor verdere harmonisering van bepaalde auteursrechtelijke begrippen
- + een uniforme interpretaite van een aantal bepalingen
2.1.3. Wereldhandelsorganisatie (WHO) en TRIPS (NK)
2.1.4. Worlds Intellectual Property Rights Organisation (WIPO) (NK)
2.2. Nationaal niveau
- Auteursrecht = federale materie (bevoegdheid minister eco zaken: Pierre-Yves Dermagne)
- België: één vd 1e landen die Berner Conventie van 1886 goedkeurde
- In zelfde jaar eerste auteurswet – had twee doelstellingen:
1) Een reeks bepalingen ten gunste van de auteur invoeren
2) schepping van kunst bevorderen
- Achterhaald door nieuwe technologieën -> 1994: nieuwe auteurswet-> 2013 en 2014: codificatie
v auteurswetgeving-> 2014: ih Belgisch staatsblad: publicatie boek XI van het WER
Bepalingen over intellectuele eigendom waaronder auteursrecht, Hierin #
verduidelijkingen (Sindsdien wet nog enkele keren gewijzigd)
- Raad voor Intellectuele Eigendom:
Bij Federale Overheidsdienst (FOD) Economie opgericht bij koninklijk besluit van 2004
= een adviesorgaan dat bestaat uit deskundigen en vertegenwoordigers vd middens die
betrokken zijn bij de intellectuele eigendom
Hoofdopdracht: minister adviseren over aangelegenheden die verband houden met
intellecutele eigendom, waaronder auteursrecht
DEEL 1: AUTEURSRECHT
1. Hoofdstuk 1: algemene situering van het auteursrecht
- Internationaal niveau : Berner Conventie
, - Europees niveau: Richtlijnen en toetsing door HJEU
- Nationaal niveau : Federale materie
Bevoegdheid Minister van Economische Zaken : Pierre-Yves Dermagne
Boek XI van Wetboek Economisch Recht (WER)
1.1. Algemene situering
- Familie van de intellectuele eigendomsrechten
= bieden juridische bescherming aan creatief of voortbrengselen van de geest, die het
gewone of banale overstijgen
-
- niet materieel bij auteursrecht
- Al deze worden door verschillende dingen beschermt (bvb merk door merkenrecht)
-
- Kwekersrecht: bv kweken van een nieuwe tomaat = nieuwe creaties worden beschermd
- Naburig recht: recht van de zanger, acteur of producent
- auteursrecht= artistieke
je moet er niks vr doen (><merkenrecht, octrooirecht, …)
Er zijn wel enkele voorwaarden bvb orgineel zijn
rest= industrieel
- IPR : algemene kenmerken
1) moet een monopolie zijn (= exclusief)
2) Beperkt in tijd
Octrooi vervalt na 10 jaar-> mag daarna gebruikt
worden
Auteursrecht is ook beperkt in tijd ma duurt veel
langer
3) Vatbaar vr overdracht-> in ruil hiervoor krijg je vergoeding
of royalties betaald
4) juridische bescherming vr creaties of voortbrengselen van
de geest die het gewone of banale overstijgen
- WER : omvangrijke wet, Boek 11 titel 5 is belangrijkste vr ons (gwn afkorting
kennen)
