HC Verlichting 1650-1900
In de ME werd er door gelovigen alleen zaken en onderzoek op het geloof gebaseerd, In de
Renaissance kwamen er geleerden die niet gelovig waren en dus ook andere onderwerpen gingen
onderzoeken -> Periode van uitvindingen als gevolg (WR).
(17e eeuw) Wetenschappelijke Revolutie
- Oorzaak 1: Ontdekkingsreizen zorgden voor breder wereldbeeld.
- Oorzaak 2: Ambachtelijke technieken vanwege de kennis van de ambachtslieden.
- Oorzaak 3: Humanistische tekstanalyse -> werken/onderzoek van de G&R bestuderen,
nadruk op zelfstandig denken.
- Oorzaak 4: Rationalisme van Descartes -> ‘’Kennis vanuit logisch denken niet de Bijbel of het
geloof’’
- Oorzaak 5: Empirisme van Locke -> ‘’Kennis gebaseerd op waarneming en ervaring”.
Kenmerk 1: Nieuw onderzoek (observeren, experimenteren en redeneren)
Kenmerk 2: Leven mensen vooruitgang -> Zorg/Elektriciteit/Spierkracht
Kenmerk 3: Verzet Kerk/Overheid/Bevolkingsgroepen, vaak met geweld
Nieuwe ontdekkingen als gevolg van de oorzaken:
Gevolg 1: Isaac Newton met natuurwetten (zwaartekracht)
Gevolg 2: Bijbelse wonderen konden niet met het menselijk verstand verklaard
worden.
Gevolg 3: Ontdekkingsreizen zorgden voor contact met andere geloven en culturen.
Gevolg 4: Humanistische tekstanalyse droeg bij aan de kritiek op de kerk.
Gevolg van de gevolgen: kritiek -> 1. ‘geloof moest van het individu zijn en
niet van de staat, 2. Vorsten lieten maar 1 geloof in een staat toe, 3. Kerk
werd in twijfel getrokken.
Steeds minder vertrouwen in de kerk en meer in het eigen verstand, ook wilden steeds meer
mensen wetenschappelijke methoden toepassen op de samenleving, ze wilden mensen als het ware
‘verlichten’ uit de duisternis van het bijgeloof etc.:
(18e eeuw) De Verlichting: een nieuwe stroming in het denken. Ze wilden een
aantal gebieden op de criteria van de redelijkheid toetsen:
Traditie -> Het gezag werd in twijfel getrokken, bijgeloof moest weg en een
scheiding van de Kerk en staat.
Religieuze praktijken -> Godsdienstige moesten verdraagzaam tegenover
andersdenkenden zijn.
Gezagsverhoudingen -> Volkssoevereiniteit (verantwoording aan volk schuldig),
Sociaal contract (voorkomt oorlog tussen burgers onderling of vorst), Scheiding van
de machten in een staat.
Opvoeding -> “Kinderen moeten als kind nieuwe dingen kunnen ontdekken en
leren’’, een kind moet als kind worden opgevoed. -> Jean-Jacques Rousseau.
Onderwijs -> ‘’Alle kinderen zijn vanaf de geboorte gelijk, arm of rijk’’.
De verbreiding van kennis -> Onderzoekers wisselen resultaten uit en boeken zoals
de Encyclopedie (Denis Diderot).
, Toekomstbeeld werd hierdoor optimistischer en er kwam maatschappelijke vooruitgang (medisch en
mijnwerk). -> Immanuel Kant: ‘’we kennen de werkelijkheid niet om de reden dat we deze zelf vorm
geven in hoe wij het ervaren’’.
Belangrijkste Verlichters en de invloed daarvan:
Zowel Locke als Rousseau gingen uit van de natuurrechten: rechten door de natuur gegeven dus
vanzelfsprekend en van het sociaal contract dus het maatschappelijk verdrag om de natuurrechten
te beschermen (Volk mag de regering omverwerpen bij de schending ervan).
John Locke (1632-1704): ‘’Alle mensen hebben natuurlijke rechten op
leven, vrijheid en bezit’’
(1670) Two treaties of government -> boek over dat de
overheid via wetgeving de rechten van de burgers moet
waarborgen.
o Beleid baseren op gelijke wetten voor ieder.
o Belastingen alleen met toestemming van volk.
o Geen dwang op geloof leggen.
o Godsdiensten moeten gelijk behandeld worden door staat.
o Het wetgevend lichaam kan de taak niet overdragen.
Jean-Jacques Rousseau (1712-1778):
Ideeën aan het sociale contract en natuurrechten koppelen
over gelijkheid
o (1762) Du contrat social ou principes du droit politique -> Vrijheid en
gelijkheid van armen en slaven: ‘’Natuurlijk recht op leven, gezondheid,
vrijheid en bezit.’’
o De Algemene Wil als belofte van het sociale cntract -> ‘’Iedereen zal doen
wat goed is voor het volk en wat goed is voor het volk is goed voor
iedereen’’ -> vrij.
Charles-Louis Montesquieu (1689-1755):
De scheiding der machten (trias politica) -> ‘’De l’esprit des
lois (1748)” -> rechtsprekende/wetgevende/uitvoerende macht
om de balans in macht te houden, zodat niemand misbruik kan maken en
teveel macht in handen heeft.
‘’Alles is verloren als de drie machten in één hand zijn!!!”
Adam Smith (1723-1790):
Herwaardering van de verhoudingen tussen overheid
en economie:
o Mercantilisme
(regeringsmaatregelen om uitvoer +
en invoer -) in
vrijemarkteconomie, vrijhandel
met het zo weinig mogelijk ingrijpen van de overheid.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur joyceravensbergen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,29. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.