SUÏCIDALITEIT EN
ZELFVERWONDEND GEDRAG
Vaardig omgaan met suïcidaliteit
Inleiding
Suïcide
= een daad met fatale afloop die de overledene in de wetenschap of de
verwachting van een potentiële fatale afloop heeft geïnitieerd en uitgevoerd met
als doel gewenste veranderingen te bewerkstellen.
Fatale afloop: de persoon heeft de verwachting dat hij/ zij gaat sterven.
Gewenste veranderingen: iemand die een suïcidepoging onderneemt
heeft niet de wens om te sterven, maar ze willen dat de huidige situatie
verandert (cfr. rust in hoofd).
Suïcidepoging
= een niet-habitueel gedrag zonder dodelijke afloop dat de persoon initieert en
uitvoert met de verwachting of het risico om te overlijden met als doel gewenste
veranderingen te bewerkstellen.
Suïcidaliteit
= het geheel van suïcidale ideatie, voorbereidende handelingen, suïcidepogingen
en suïcide.
Suïcidaal proces
Zorgvragers die suïcide plegen, zijn op zoek naar een manier om hun onrust en
hun lijden te stoppen. Ze willen niet persé sterven, maar ze zijn op zoek naar een
manier om verandering te brengen in de situatie.
Dit leidt tot tunnelvisie
o Suïcide lijkt de enige optie te zijn.
Suïcidepogingen gebeuren niet impulsief
o Er gaat een proces vooraf die gaat van vage, naar meer concrete
plannen die eindigen in het uitvoeren van een suïcidepoging
De intensiteit van suïcidaliteit: fluctuerend (= schommelend)
o Zo vroeg mogelijk in het proces ingrijpen.
o Suïcidaliteit detecteren en bespreekbaar maken.
Suïcidaliteit herkennen
Signalen van suïcidaliteit herkennen in gedrag, gevoelens en gedachten
De persoon heeft een vernauwing in het denken negatieve
gevoelens.
o Suïcidale zorgvrager voelt zich in een negatieve stemming en is
afwisselend moe, somber, machteloos, minderwaardig, hulpeloos en
hopeloos.
Angst en agressie i.p.v. andere gevoelens
, Isolement: patiënt krijgt geen feedback van buiten en verliest zo de
mogelijkheid om genuanceerd te denken.
Typische signalen die je kan oppikken vanuit gesprekken met de zorgvrager en
omgeving, of vanuit observaties
Cognitief en emotioneel Verbaal Gedragsmatig
- Dichotoom denken: zwart- - “Ik wou dat ik dood
- Moe zijn
wit denken anderen was” - Stiller zijn dan vroeger
hebben het goed, ik ben - “Ik wil er een einde
- Somber (lichaamstaal)
een sukkel aan maken” - Slaapproblemen
- Hulpeloos en hopeloos - “Ik kan er niet meer
- Verwaarlosing
- Geheugen: vage en tegenop” - Prikkelbaar gedrag
algemene herinneringen - “Over mij hoef je je
- Agressief gedrag
- Machteloosheid binnenkort geen - Vluchtgedrag (alcohol/drugs):
- Eigenwaarde daalt zorgen meer te alcohol kan rust geven, maar tegelijk
- Tijdsbesef verandert: niet maken” neemt het ook remmingen weg om
weten of het dag/ nacht is. - “Mijn leven is suïcidaliteit te voorkomen.
- Piekeren zinloos” - Angstige reageren
- Selectieve abstracties + - “Ik zie het niet meer
- Afhankelijk opstellen
overgeneraliseren zitten” - Afzonderen/ vermijdingsgedrag
- Vervaging realiteit - Verlies van mogelijkheden
- Verlies van interesse
- Weggeven van persoonlijke spullen
- Verward, onlogisch of onredelijk
praten
- Vaak betrokken zijn in ‘ongelukjes’
- Opeens heel opgewekt worden
Argumenten uit het voorgeschiedenis, situatie of context
Risicofactoren in kaart brengen
o Indien de persoon een eerdere suïcidepoging ondernam.
o Bij waarschuwingssignalen (zie hierboven).
Cognitief en emotioneel: tunnel en hopeloosheid.
Verbale uitingen
Gedragsmatige signalen: het gaat niet om gedrag dat je
specifiek kan toeschrijven aan suïcidaliteit.
o Bij personen met een verhoogd risico (cfr. integratief model).
o In psychische crisissituaties.
o Bij overgangsmomenten in een lopende behandeling
o Bij onverwachte veranderingen, gebrek aan verbetering of
verslechtering in het klinisch beeld van een psychische aandoening.
Beschermende factoren en hulpbronnen in kaart brengen
o Bv. steun uit omgeving, toegang tot hulpverlening enz.
Voorspelbare veranderingen die stresserend of beschermend kunnen zijn
o Bv. aankomende relatiebreuk, opstart van medicatie enz.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur serhatkl. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.