Garantie de satisfaction à 100% Disponible immédiatement après paiement En ligne et en PDF Tu n'es attaché à rien
logo-home
Samenvatting Inleiding tot de Rechtswetenschap (1e Bachelor Rechten/2e Bachelor TEW optie ERB, prof Tilleman Bernard) - 13/20 eerste zit €4,99   Ajouter au panier

Resume

Samenvatting Inleiding tot de Rechtswetenschap (1e Bachelor Rechten/2e Bachelor TEW optie ERB, prof Tilleman Bernard) - 13/20 eerste zit

13 revues
 636 vues  39 fois vendu

Dit is een samenvatting met alle nodige leerstof en verschillende voorbeelden van het vak Inleiding tot de Rechtswetenschap. De samenvatting is gebaseerd op het boek 'Inleiding tot de Rechtswetenschap, deel 1' geschreven door Prof. dr. B. Tilleman en Prof. dr. B. Demarsin en op notities van tijdens...

[Montrer plus]

Aperçu 10 sur 85  pages

  • 25 décembre 2018
  • 85
  • 2018/2019
  • Resume
Tous les documents sur ce sujet (60)

13  revues

review-writer-avatar

Par: febevh • 1 année de cela

review-writer-avatar

Par: charlesmoons58 • 2 année de cela

review-writer-avatar

Par: tesskoeners • 3 année de cela

review-writer-avatar

Par: Udikkevettemoeder • 3 année de cela

review-writer-avatar

Par: delfossebeau • 3 année de cela

review-writer-avatar

Par: hartecaeymaex • 4 année de cela

review-writer-avatar

Par: Rechten1806 • 4 année de cela

Afficher plus de commentaires  
avatar-seller
lara1234
Samenvatting
Inleiding
tot
de

rechtswetenschap

2e
Bacholer
Toegepaste
Economische
Wetenschappen
optie
ERB,
KU
Leuven


Schooljaar
2018-­‐2019





SAMENVATTING
IRW

Gebaseerd
op
het
handboek
‘Inleiding
tot
de
rechtswetenschap’
deel
1

geschreven
door
Prof.
Dr.
B.
Tilleman
en
Prof.
Dr.
B.
Demarsin.
De
lesnotities

zijn
ook
verwerkt
in
de
samenvatting;
college
gegeven
door
professor
Tilleman.






,Inhoudsopgave

AFDELING
I
:
WAT
IS
RECHT?
.......................................................................................................................
6

1
OBJECTIEF
EN
SUBJECTIEF
RECHT.
..................................................................................................
6

1.1
RECHT
:
ETYMOLOGISCHE
OORSPRONG.
..............................................................................................................
6

1.2
OBJECTIEF
EN
SUBJECTIEF
RECHT.
.......................................................................................................................
6

1.3
OBJECTIEF
EN
SUBJECTIEF
RECHT
:
NAUWE
SAMENHANG.
..............................................................................
6

1.4
DE
ONRECHTMATIGE
DAAD
(ART.
1382
E.V.
BW)
:
HOE
CREËERT
HET
OBJECTIEVE
RECHT

SUBJECTIEVE
RECHTEN
(ILLUSTRATIE).
..........................................................................................................................
6

1.5
OBJECTIEF
EN
SUBJECTIEF
RECHT
:
BELANG
VAN
HET
ONDERSCHEID.
..........................................................
7

2
KLASSIEKE
DEFINITIE
VAN
HET
OBJECTIEF
RECHT.
..................................................................
8

2.1
IMPERATIEF
KARAKTER
:
RECHTSREGELS
VERBIEDEN
OF
GEBIEDEN.
...........................................................
8

2.1.1
Verschillende
graden
in
het
verbindend
karakter
van
de
rechtsregel.
...................................
8

2.2
RECHTSREGELS
REGELEN
UITSLUITEND
MENSELIJK
EN
UITWENDIG
GEDRAG.
............................................
9

2.3
ALGEMEEN
EN
ONPERSOONLIJK
KARAKTER
VAN
DE
RECHTSREGEL.
..........................................................
10

2.4
(ON)BEPAALDE
WERKINGSSFEER
VAN
EEN
RECHTSREGEL.
.........................................................................
10

2.5
AFDWINGBAARHEID
VAN
HET
RECHT.
..............................................................................................................
10

2.5.1
Juridische
afdwingingsvormen.
..............................................................................................................
10

2.5.2
Sanctie
met
repressie.
.................................................................................................................................
14

2.5.3
Procedure
van
afdwinging.
......................................................................................................................
15

2.5.4
Is
een
juridische
verplichting
steeds
afdwingbaar?
......................................................................
19

2.6
DOEL
VAN
HET
RECHT.
........................................................................................................................................
21

2.6.1
Recht
als
maatschappelijk
fenomeen.
.................................................................................................
21

2.6.2
Bijzondere
doelstellingen
van
het
recht.
............................................................................................
22

2.7
AFGRENZING
VAN
DE
RECHTSREGELS
TEGENOVER
ANDERE
GEDRAGSREGELS.
........................................
23

2.7.1
Afgrenzing
van
het
positief
recht
tegenover
religieuze
gedragsregels.
...............................
23

3
ENKELE
BEGRIPPEN
INZAKE
HET
OBJECTIEF
RECHT.
.............................................................
24

3.1
HET
POSITIEF
RECHT.
..........................................................................................................................................
24

3.2
GEMEEN
RECHT
EN
UITZONDERINGSRECHT
OF
BIJZONDER
RECHT.
............................................................
24

3.2.1
Gelijktijdige
toepassing
van
het
gemeen
recht
en
het
bijzonder
recht.
................................
24

3.2.2
Principe
van
de
restrictieve
interpretatie
van
de
bijzondere
(uitzonderings)regel.
......
25

3.2.3
Consecutieve
toepassing
van
de
algemene
en
de
bijzondere
wet
in
de
tijd.
.......................
26

3.3
FORMEEL
EN
MATERIEEL
RECHT.
......................................................................................................................
26

3.4
AANVULLEND
RECHT,
GEWOON
DWINGEND
RECHT
EN
RECHT
VAN
OPENBARE
ORDE.
...........................
26

3.4.1
Bescherming
van
de
internationaal
privaatrechtelijke
openbare
orde.
..............................
27

4
INDELING
EN
INHOUD
VAN
HET
OBJECTIEF
RECHT.
................................................................
28

4.1
INDELINGEN
VAN
HET
RECHT.
............................................................................................................................
28

4.2
INDELING
VAN
HET
RECHT
IN
PUBLIEK-­‐
EN
PRIVAATRECHT.
.......................................................................
28

4.3
VERDERE
ONDERDELEN
VAN
HET
PUBLIEK
RECHT.
.......................................................................................
29

4.3.1
Grondwettelijk
recht.
..................................................................................................................................
29

4.3.2
Administratief
recht.
...................................................................................................................................
29

4.3.3
Gerechtelijk
recht
of
procesrecht.
..........................................................................................................
30

4.3.4
Strafrecht.
........................................................................................................................................................
30

4.3.5
Fiscaal
recht.
...................................................................................................................................................
31

4.4
VERDERE
ONDERDELEN
VAN
HET
PRIVAATRECHT
:
BURGERLIJK
RECHT
(HET
GEMEEN

PRIVAATRECHT).
..............................................................................................................................................................
31

4.5
GEMENGDE
RECHTSTAKKEN.
..............................................................................................................................
32

4.5.1
Sociaal
recht.
..................................................................................................................................................
32

4.5.2
Economisch
recht
of
ondernemingsrecht.
.........................................................................................
33

4.6
INTERN
RECHT
TEGENOVER
INTERNATIONAAL
EN
BUITENLANDS
RECHT.
................................................
34

4.6.1
Intern,
nationaal
recht.
..............................................................................................................................
34

4.6.2
Internationaal
recht.
...................................................................................................................................
35




2


,AFDELING
II
:
FUNDAMENTELE
KENMERKEN
VAN
HET
BELGISCH
STAATSBESTEL.

1
RECHTSSTAAT.
......................................................................................................................................
36

1.1
PRINCIPE.
...............................................................................................................................................................
36

1.2
GEBONDENHEID
VAN
DE
OVERHEDEN
AAN
HET
RECHT.
...............................................................................
36

1.3
RECHTSSTAAT
EN
DEMOCRATIE.
.......................................................................................................................
36

1.4
EFFECTIEVE
RECHTSBESCHERMING.
.................................................................................................................
37

1.5
WAARBORGEN
VAN
DE
FUNDAMENTELE
RECHTEN
EN
VRIJHEDEN.
............................................................
37

2
SCHEIDING
DER
MACHTEN.
...............................................................................................................
38

2.1
PRINCIPE.
...............................................................................................................................................................
38

2.2
RELATIEVE
SCHEIDING.
.......................................................................................................................................
38

2.3
LEGALITEITSBEGINSEL
:
UITDRUKKING
VAN
DE
JURIDISCHE
VOORRANG
VAN
DE
WETGEVENDE
MACHT.

39

2.4
ONDERLINGE
VERHOUDING
TUSSEN
DE
WETGEVENDE
MACHT
EN
DE
UITVOERENDE
MACHT.
..............
39

2.4.1
Feitelijk
machtsverlies
van
de
wetgevende
macht.
........................................................................
39

2.4.2
Naar
een
nieuwe
rol
van
het
parlement?
...........................................................................................
39

2.5
ONDERLINGE
VERHOUDING
TUSSEN
DE
UITVOERENDE
MACHT
EN
DE
RECHTERLIJKE
MACHT.
.............
40

2.5.1
Onafhankelijkheid
van
de
rechterlijke
macht.
.................................................................................
40

2.5.2
Ambivalent
statuur
van
het
openbaar
ministerie.
.........................................................................
40

3
SOEVEREINITEIT
VAN
DE
NATIE.
....................................................................................................
41

3.1
CONCEPT
SOEVEREINITEIT.
................................................................................................................................
41

3.2
NIET
DE
VOLKSSOEVEREINITEIT.
.......................................................................................................................
41

3.3
WEL
DE
SOEVEREINITEIT
VAN
DE
NATIE.
........................................................................................................
41

3.3.1
Metafysische
grondslag
voor
een
representatieve
democratie.
...............................................
41

3.3.2
Delegatieverbod.
...........................................................................................................................................
41

4
ERFELIJKE
PARLEMENTAIRE
MONARCHIE.
.................................................................................
42

4.1
ONSCHENDBAARHEID
EN
POLITIEKE
ONVERANTWOORDELIJKHEID
VAN
DE
KONING.
............................
42

4.2
ONBEKWAAMHEID
VAN
DE
KONING
OM
ALLEEN
TE
HANDELEN.
................................................................
42

4.2.1
Principe.
............................................................................................................................................................
42

4.2.2
Modaliteiten.
...................................................................................................................................................
42

4.2.3
Invloed
van
de
koning.
................................................................................................................................
42

5
FEDERALE
STAAT
ONTSTAAN
UIT
EEN
GECENTRALISEERDE
EENHEIDSSTAAT.
...........
44

AFDELING
III
:
WET
ALS
BRON
VAN
RECHT.

1
BRONNEN
VAN
HET
OBJECTIEVE
RECHT
:
ALGEMEEN.
............................................................
45

1.1
VERSCHILLENDE
BETEKENISSEN
VAN
HET
BEGRIP
RECHTSBRON.
..............................................................
45

1.2
OVERZICHT
VAN
DE
FORMELE
BRONNEN
VAN
HET
RECHT.
..........................................................................
45

2
VERSCHILLENDE
BETEKENISSEN
VAN
HET
BEGRIP
WET
IN
DE
JURIDISCHE
TAAL.
......
46

3
MATERIËLE
EN
FORMELE
WET.
.......................................................................................................
47

3.1
CRITERIUM
VAN
ONDERSCHEID.
........................................................................................................................
47

3.2
ONDERLING
VERBAND
TUSSEN
FORMELE
EN
MATERIËLE
WETTEN.
...........................................................
47

3.3
BELANG
VAN
HET
ONDERSCHEID.
......................................................................................................................
47

4
KENMERKEN
VAN
DE
(MATERIËLE
WET).
...................................................................................
49

4.1
BASISKENMERKEN.
...............................................................................................................................................
49

4.2
TERUGKOMENDE
ONVOLKOMENHEDEN.
..........................................................................................................
49

5
SOORTEN
WETGEVING.
......................................................................................................................
50

6
FEDERALE
WETGEVING.
.....................................................................................................................
51

6.1
DE
GRONDWET.
.....................................................................................................................................................
51

6.1.1
Grondwet
in
de
formele
en
in
de
materiële
zin.
...............................................................................
51

6.1.2
Procedure
betreffende
de
herziening
van
de
grondwet
in
de
formele
zin.
..........................
51





3


, 6.2
WETTEN
IN
FORMELE
ZIN.
..................................................................................................................................
52

6.2.1
Begrip.
...............................................................................................................................................................
52

6.2.2
Totstandkoming.
...........................................................................................................................................
52

6.3
SOORTEN
FORMELE
WETTEN.
............................................................................................................................
55

6.3.1
Gewone
en
bijzondere
wetten.
................................................................................................................
55

6.3.2
Classificatie
op
grond
van
de
aard
en
het
voorwerp
van
de
wettelijke
norm.
...................
56

6.4
KONINKLIJKE
BESLUITEN.
...................................................................................................................................
57

6.4.1
De
Koning
maakt
verordeningen
en
neemt
besluiten
die
voor
de
uitvoering
van
de

wetten
nodig
zijn
(art.
108
GW).
...........................................................................................................................
57

6.4.2
Autonome
verordeningsbevoegdheid
van
de
Koning.
..................................................................
58

6.4.3
Totstandkoming.
...........................................................................................................................................
58

6.5
MINISTERIËLE
BESLUITEN.
.................................................................................................................................
58

6.6
BESLUITEN
VAN
STAATSSECRETARISSEN.
........................................................................................................
59

7
LOKALE
WETGEVING.
..........................................................................................................................
60

7.1
GEDECENTRALISEERDE
BESTUREN.
..................................................................................................................
60

7.2
PROVINCIES.
..........................................................................................................................................................
60

7.2.1
Provinciale
organen.
...................................................................................................................................
60

7.3
GEMEENTEN.
.........................................................................................................................................................
61

7.3.1
Gemeentelijke
organen.
.............................................................................................................................
61

8
COMMUNAUTAIRE
EN
REGIONALE
RECHTSORDEN.
.................................................................
63

8.1
BEVOEGDHEIDSVERDELING
TUSSEN
DE
STAAT,
DE
GEMEENSCHAPPEN
EN
DE
GEWESTEN.
...................
63

8.1.1
Algemene
kenmerken
van
de
bevoegdheid
van
de
gemeenschappen
en
de
gewesten.
..
63

8.1.2
Materiële
bevoegdheid
(“Wat
mag
ik
doen?”).
................................................................................
64

8.1.3
Territoriale
bevoegdheden
(“Waar
mag
ik
dat
doen?”)
..............................................................
65

8.2
COMMUNAUTAIRE
EN
REGIONALE
GEZAGSORGANISATIE.
.............................................................................
65

8.2.1
Asymmetrische
opbouw
van
de
gemeenschappen
en
de
gewesten.
.......................................
66

8.2.2
Instellingen
van
de
Gemeenschappen
en
de
Gewesten.
................................................................
66

8.3
DECRETEN.
............................................................................................................................................................
67

8.3.1
Totstandkoming.
...........................................................................................................................................
67

8.3.2
Soorten.
.............................................................................................................................................................
67

8.4
REGERINGSBESLUITEN.
.......................................................................................................................................
67

8.4.1
Totstandkoming,
bekendmaking
en
inwerkingtreding.
..............................................................
68

8.4.2
Soorten.
.............................................................................................................................................................
68

8.5
MINISTERIËLE
BESLUITEN
OP
DEELSTATELIJK
NIVEAU.
................................................................................
68

9
BRONNEN
VAN
INTERNATIONAAL
RECHT.
..................................................................................
69

9.1
VERDRAGEN.
..........................................................................................................................................................
69

9.1.1
Sluiten
van
verdragen.
...............................................................................................................................
69

9.1.2
Verdragen
als
bron
van
nationaal
recht
(intern
recht).
.............................................................
70

9.2
SUPRANATIONALE
RECHTSVORMING.
...............................................................................................................
70

9.2.1
Soorten
EU-­regelgeving.
............................................................................................................................
71

9.2.2
Totstandkoming
van
het
afgeleid
recht.
.............................................................................................
72

10
HIËRARCHIE
DER
NORMEN.
...........................................................................................................
73

10.1
VOORWAARDE
VOOR
HET
BINDEND
KARAKTER
VAN
EEN
RECHTSNORM
:
REGELMATIGHEID
VAN
DE

GEZAGSUITOEFENING
IN
DE
RECHTSSTAAT.
................................................................................................................
73

10.1.1
Conformiteit
met
de
hogere
norm.
.....................................................................................................
73

10.1.2
Verhouding
tussen
het
internationaal
recht
en
het
nationaal
recht.
.................................
73

10.2
EXCEPTIE
VAN
ONWETTIGHEID

ART.
159
GW.
........................................................................................
74

10.3
ADMINISTRATIEF
OF
BESTUURLIJK
TOEZICHT.
.............................................................................................
74

10.4
BEROEP
TOT
NIETIGVERKLARING
EN
RECHTSHERSTEL
IN
NATURA
OF
BIJ
EQUIVALENT
VOOR
DE

RAAD
VAN
STATE.
............................................................................................................................................................
75

10.5
TOETSING
VAN
DE
WET.
....................................................................................................................................
76

10.5.1
Toetsing
van
de
formele
wet
aan
de
grondwet.
............................................................................
76




4


, 10.5.2
Toetsing
van
de
wet
aan
het
internationale
recht
door
de
gewone
rechter.
...................
76

10.6
CONTROLE
DOOR
HET
GRONDWETTELIJK
HOF.
...........................................................................................
76

10.7
TOETSING
VAN
BIJZONDERE
MACHTENBESLUITEN.
.....................................................................................
77

10.8
SCHEMATISCHE
VOORSTELLING
:
HIËRARCHIE
DER
NORMEN.
..................................................................
78

11
INTERPRETATIE
VAN
DE
WET.
......................................................................................................
79

11.1
ONVOLMAAKTHEID
VAN
HET
GESCHREVEN
RECHT.
....................................................................................
79

11.2
WIE
IS
ER
BEVOEGD
OM
DE
WET
TE
INTERPRETEREN?
..............................................................................
79

11.2.1
Interpretatie
door
de
wet
door
de
rechter.
.....................................................................................
79

11.2.2
Interpretatie
van
de
wet
door
de
wetgever.
...................................................................................
79

11.2.3
Administratieve
interpretatie.
.............................................................................................................
79

11.3
INTERPRETATIEMETHODEN.
............................................................................................................................
80

11.4
INTERPRETATIETECHNIEKEN.
.........................................................................................................................
80

12
TOEPASSING
VAN
DE
WET
IN
DE
RUIMTE
EN
IN
DE
TIJD.
....................................................
81

12.1
TOEPASSING
VAN
DE
WET
IN
DE
RUIMTE.
.....................................................................................................
81

12.2
TOEPASSING
VAN
DE
WET
IN
DE
TIJD.
............................................................................................................
82

12.2.1
Oplossing
als
de
wetgever
niet
heeft
voorzien
in
een
overgangsregeling.
........................
83

12.2.2
Uitdrukkelijk
intertemporeel
recht.
...................................................................................................
84

12.2.3
Samenvattend
stappenplan.
..................................................................................................................
84













5


, Afdeling
I
:
Wat
is
recht?


HB
p.
1-­‐5

1 Objectief
en
subjectief
recht.

1.1 Recht
:
Etymologische
oorsprong.




Recht
kan
geassocieerd
worden
met
overheidsgezag,
dit
kan
men
afleiden
uit
het
feit

dat
het
woord
recht
afkomstig
is
van
het
Latijnse
woord
regere.
Dit
kan
men
vertalen
als

het
uitvoeren
van
overheidsgezag.



1.2 Objectief
en
subjectief
recht.



Het
woord
recht
wordt
door
juristen
in
tweeledige
zin
gebruikt
:



• Wanneer
het
recht
beschouwd
wordt
als
een
maatschappelijk
gegeven
waarmee

men
als
individu
wordt
geconfronteerd
spreken
we
van
objectief
recht.



o In
deze
zin
is
recht
een
geheel
van
gedragsregels.

o Het
zijn
algemene
regels
over
uiterlijk
gedrag.

o Deze
worden
afgedwongen
door
de
overheid.

o DOEL
:
belangen
van
de
mensen
in
onderling
verkeer
beschermen.



• Wanneer
het
rechtsfenomeen
geïndividualiseerd
wordt,
bekeken
wordt
vanuit

het
standpunt
van
het
individu
en
dus
gebruikt
wordt
in
de
zin
van
een

aanspraak
die
een
persoon
aan
een
rechtsnorm
ontleent,
spreken
we
van

subjectief
recht.



o Subjectief
wijst
hier
naar
het
rechtssubject,
de
titularis
van
het
recht.


1.3 Objectief
en
subjectief
recht
:
nauwe
samenhang.



Subjectieve
rechten
zijn
in
feite
niets
anders
dan
de
door
het
objectief
recht
beschermde

aanspraken
op
andermans
gedrag.
Het
objectief
recht
vormt
dus
de
grondslag
voor
het

recht
in
subjectieve
zin
en
beschermt
bovendien
het
subjectieve
recht.



Vb.
Rechtsregels
die
omschrijven
wat
men
onder
eigendom
verstaat
en
hoe
men
het
verkrijgt
en
verliest

behoren
tot
het
objectieve
recht.
Iemand
zijn
eigendomsrecht
is
een
recht
in
de
subjectieve
zin.


1.4 De
onrechtmatige
daad
(art.
1382
e.v.
BW)
:
hoe
creëert
het
objectieve
recht

subjectieve
rechten
(illustratie).



Bestanddelen
van
de
onrechtmatige
daad
zijn
:
1)
de
fout,
2)
de
schade
en
3)
het

oorzakelijk
verband
tussen
fout
en
schade.



1)
Wat
is
fout?




• Fout
(la
faute)=
een
schending
van
een
wettelijke
regel
die
een

resultaatsverbintenis
oplegt.




6


, • Objectieve
component
:
schending
van
een
rechtsregel
of
van
de
algemene

zorgvuldigheidsplicht
(men
moet
zich
gedragen
als
bonus
pater
familias).

• Subjectieve
component
:
Men
moet
schuldbekwaam
en
toerekeningsvatbaar

zijn
(dit
is
bijvoorbeeld
niet
het
geval
bij
infantes
of
geesteszieken).
Men
kan
deze

laatste
wel
aanspreken
via
de
foutloze
aansprakelijkheid
obv
art.
1386bis
BW.



2)
Wat
is
schade?



• Schade
(le
préjudice)=
materiële
of
immateriële
schade
veroorzaakt
door
een

onrechtmatige
daad.

• Schadeloosstelling
:
men
moet
de
benadeelde
terug
plaatsen
in
de

hypothetische
toestand
waarin
hij
zou
hebben
verkeerd
mocht
de
onrechtmatige

daad
nooit
hebben
plaats
gevonden.

OPM:
de
schade
moet
in
geld
waardeerbaar
zijn,
anders
is
het
geen
vergoedbare
schade.




3)
Wat
is
het
oorzakelijk
verband
(lien
de
causalité)?



• Uitsluitend
die
schade
die
iemand
heeft
veroorzaakt
moet
hij
vergoeden.

• Equivalentieleer
:
elke
fout
zonder
dewelke
de
schade
zich
niet
zou
hebben

voorgedaan,
wordt
als
oorzaak
van
de
schade
aangemerkt.
(alle
oorzaken
worden

als
gelijkwaardig
gezien)


1.5 Objectief
en
subjectief
recht
:
belang
van
het
onderscheid.



Verschil
in
bevoegdheidsverdeling
:


• Administratieve
rechtscolleges
oordelen
over
de
wettigheid
van

bestuurshandelingen
in
het
objectief
contentieux.

• Rechtbanken
oordelen
over
mogelijke
schadevergoedingen
bij
het
schenden
van

een
subjectief
recht
in
het
subjectief
contentieux.


OPM
:
tegenwoordig
kan
het
belangrijkste
administratief
rechtscollege,
de
Raad
van
State,
ook

subjectief
rechtsherstel
doen
waardoor
het
onderscheid
tussen
subjectief
en
objectief
wat
vervaagd
is.






7


, HB
p.
6-­‐55

2 Klassieke
definitie
van
het
objectief
recht.



Objectief
recht
(droit
objectif)=
het
geheel
van
imperatieve
door
de
overheid

afdwingbare
regels,
voor
de
uiterlijke
gedragingen
van
de
rechtssubjecten.


2.1 Imperatief
karakter
:
rechtsregels
verbieden
of
gebieden.



Er
zijn
twee
soorten
regels
(rechtsregels
zijn
van
de
tweede
soort):

• Indicatieve
regels
=
drukken
uit
wat
is
(zoals
de
wetten
van
de
natuurkunde).

• Imperatieve
regels
=
drukken
uit
wat
anders
kan,
maar
niet
anders
mag.



Overwegend
deductief
karakter
van
de
juridische
denkmethode
in
tegenstelling
tot
die

van
de
natuurwetenschappen
:

• Deductieve
methode
bij
concrete
toepassing
van
rechtsregels
:
men
vertrekt

vanuit
het
algemene
om
tot
het
bijzondere
te
komen.

• Uitzonderlijke
inductieve
methode
bij
andere
situaties
dan
de
concrete
toepassing

van
rechtsregels
:
een
geschil
in
te
schatten
of
voorspellen
bij
open
wettelijke

normen
door
op
inductieve
wijze
een
systematiek
te
vinden
in
de
casuïstiek

(diverse
rechterlijke
uitspraken).



Imperatief
karakter
van
de
rechtsregels
:
rechtsregels
gebieden
of
verbieden.



Soms
kunnen
rechtsregels
ook
een
toelating
inhouden
(dit
zijn
dan
permissieve

rechtsregels)
en
hier
gaat
het
vaak
om
een
uitzondering
op
een
tevoren
bepaald
verbod.

Het
kan
echter
ook
gaan
over
een
vooraf
gegeven
toelating,
die
vervolgens
wordt

beperkt.
(Kunnen
een
recht
of
vrijheid
erkennen
aan
een
persoon
dat
een
gebod
inhoud

voor
een
andere
persoon.)



Rechtsregels
helpen
vaak
andere
rechtsregels
te
formuleren:


• Er
worden
vaak
definities
gegeven
zoals
in
het
eerste
boek
van
WER.

• Het
toepassingsgebied
van
de
regel
wordt
ook
vaak
onder
woorden
gebracht.


• Constitutieve
regels=
regels
die
de
instellingen
van
de
staat
organiseren
en
dus

geen
gedragsregels
zijn.

• Hieraan
worden
bevoegdheden
toegekend
via
attributieve
regels,
hetgeen
voor

de
overheid
dus
wel
gedragsregels
zijn.

2.1.1 Verschillende
graden
in
het
verbindend
karakter
van
de
rechtsregel.



Resultaatsverbintenis
Middelenverbintenis
Garantieverbintenis

Verbintenis
tot
resultaat
Verbintenis
tot
een
Verbintenis
tot
een

tenzij
men
te
maken
heeft
bepaalde
zorgvuldigheid
resultaat
zelfs
als
er
sprake

met
overmacht
(inspanningsverbintenis)
is
van
overmacht

Weerlegbaar
vermoeden
:
Men
moet
de
wettelijke
Onweerlegbaar
vermoeden

bij
overmacht
zorgvuldigheidsnorm
in
:
ook
aansprakelijk
bij

acht
nemen
overmacht

Vb.
huis
komen
schilderen
Vb.
medische
behandeling
Vb.
brandverzekering










8


,Zorgvuldigheidsnorm
bij
middelenverbintenis
:

• Bonus
pater
familias
(culpa
levis
in
abstracto)
:
de
wet
verplicht
een
persoon

om
te
handelen
zoals
het
een
goed
huisvader
in
gelijkaardige
externe

omstandigheden
betaamt.
Wat
‘een’
persoon
normaal
doet.
(art.
1137
BW)

• Lichtere
zorgvuldigheidsnorm
(culpa
levis
in
concreto)
:
uitzonderlijk

verwacht
men
maar
die
mate
van
zorgvuldigheid
die
men
aan
zijn
eigen
zaak
zou

besteden.
Wat
‘de’
persoon
normaal
doet.



Onderscheid
middelen-­‐
en
resultaatsverbintenis
:

• Aleatoir
(toevalsgericht)
karakter
resultaat
:
als
het
resultaat
in
grote
mate

afhangt
van
het
toeval,
betreft
het
meestal
een
middelenverbintenis.

• Betrokkenheid
van
de
schuldeiser
:
een
actieve
rol
of
aanzienlijke

handelingsvrijheid
voor
de
schuldeiser
wijst
op
een
middelenverbintenis.
Indien

hij
passief
het
gedrag
van
de
schuldenaar
moet
ondergaan,
wijst
dat
op
een

resultaatsverbintenis.

• Risicoaanvaarding
door
de
schuldeiser
:
als
de
schuldeiser
een
risico
inherent

aan
de
uitvoering
van
de
verbintenis
aanvaard
heeft,
dan
heeft
men
te
maken
met

een
middelenverbintenis.



Belang
van
dit
onderscheid
tussen
middelen-­‐
en
resultaatverbintenis
:

• Bewijslast
bij
resultaatsverbintenis
:
niet-­‐bereiken
resultaat
impliceert

vermoeden
van
fout
en
men
kan
dit
weerleggen
door
bewijs
van
overmacht.


(art.
1147
BW
en
art.
1315
BW)

• Bewijslast
bij
middelenverbintenis
:
de
schuldeiser
moet
een
fout
(de

onzorgvuldigheid)
van
de
schuldenaar
aantonen.
(art.
1137
BW)



Gebonden
bevoegdheid
Discretionaire
bevoegdheid

Compétence
liée

Pouvoir
discrétionnaire

Geen
beleidsvrijheid
:
wanneer
de
wet
de
Beleidsvrijheid
:
wanneer
aan
de

inhoud
of
het
voorwerp
van
de
beslissing
administratieve
overheid
de
keuze
wordt

bepaalt
die
het
bestuur
moet
nemen,
zodra
gelaten
van
de
maatregelen
die
haar
het

de
gestelde
voorwaarden
zijn
vervuld.
meest
geschikt
lijken
om
het
gestelde
doel

te
bereiken.
(echter
:
de
rechter
heeft
een

marginaal
toetsingsrecht)

Vb.
buitenlander
vraagt
een
visum
aan

Vb.
drie
advocaten
zijn
geslaagd
op
hun

vaste
procedure
examen,
de
overheid
mag
kiezen
welke
zij

willen
aannemen

Subjectief
recht
voor
burger
:
wanneer
Marginale
toetsingsrecht
:
rechter
toetst

het
objectieve
recht
de
overheid
verplicht
of
de
beslissing
de
grenzen
van
de

om
zus
of
zo
te
handelen
redelijkheid
niet
kennelijk
overschrijdt



Discretionaire
bevoegdheid
in
het
privaatrecht
:
de
discretionaire
bevoegdheid
die

rechtsverhoudingen
tussen
de
burgers
aanbelangt.

Vb.
uitstel
van
betaling
(art.
1244
BW)


2.2 Rechtsregels
regelen
uitsluitend
menselijk
en
uitwendig
gedrag.



• Rechtsregels
hebben
uitsluitend
betrekking
op
menselijk
gedrag.

• Rechtsregels
hebben
uitsluitend
betrekking
op
uitwendig
gedrag.




9


, 2.3 Algemeen
en
onpersoonlijk
karakter
van
de
rechtsregel.



PRINCIPE
:
Rechtsregels
zijn
algemeen
en
onpersoonlijk
geformuleerd.
Dit
betekent

echter
niet
dat
de
regel
door
iedereen
moet
worden
nageleefd.




RATIO
VAN
HET
ALGEMEEN
EN
ONPERSOONLIJK
KARAKTER
VAN
DE
RECHTSREGEL
:


• Inherentie
aan
de
notie
regel
:
van
toepassing
op
een
onbepaald
aantal
personen.

Ook
morele
en
religieuze
regels
zijn
algemeen
aangezien
het
algemeen
karakter

inherent
is
aan
de
notie
regel.

• Vrijwaring
tegen
willekeur
van
de
overheid
:
een
buffer
tegen
de
individuele

willekeur
van
de
machthebbers.


2.4 (On)bepaalde
werkingssfeer
van
een
rechtsregel.



Een
rechtsregel
is
op
een
onbepaald
aantal
gevallen
van
toepassing,
hetzij
gedurende

een
bepaalde
tijd
(tijdelijke
wet),
hetzij
gedurende
een
onbepaalde
tijd.




De
onbepaalde
werkingssfeer
van
de
rechtsregel
onderscheidt
deze
van
het
individueel

besluit.
Individuele
besluiten
determineren
zeer
concreet
een
zich
op
een
bepaald

ogenblik
voordoend
gedrag.


2.5 Afdwingbaarheid
van
het
recht.



Stap
1
:
Heb
ik
een
subjectief
recht?

Vb.
Je
hebt
een
schilderij
gekocht,
maar
dat
werd
niet
geleverd.
Je
hebt
dus
een

subjectief
recht
op
het
eigendom
van
dat
schilderij.



Stap
2
:
Hoe
dwing
ik
dit
subjectief
recht
af?

1)
Rechtsherstel
:


-­‐
voor
rechtsplichten
:
stopzetting
van
de
onrechtmatige
daad

-­‐
voor
verbintenissen
:
uitvoering
in
natura

Vb.
de
leverancier
moet
dat
exacte
schilderij
leveren.

2)
Schadeherstel
:

-­‐
in
geld
of
in
natura

-­‐
dit
wordt
alleen
gedaan
als
rechtsherstel
niet
meer
mogelijk
is

Vb.
als
het
schilderij
al
weg
is,
moet
de
leverancier
een
ander
gelijkaardig

schilderij
leveren
of
het
geld
aan
de
schuldeiser
teruggeven



Stap
3
:
Hoe
kan
ik
de
aard
van
de
verbintenis
kwalificeren?

1)
Verbintenis
tot
het
betalen
van
een
geldsom


2)
Verbintenis
om
iets
te
doen
of
niet
te
doen

3)
Verbintenis
om
iets
te
geven


2.5.1 Juridische
afdwingingsvormen.


2.5.1.1 Beginsel
:
eerst
rechtsherstel,
subsidiair
schadeherstel
(in
geld
of
natura).



Rechtsherstel
Schadeherstel

Betalende,
geen
vergoedende
functie
Heeft
een
vergoedende
functie

Voor
rechtsplichten
:

stopzetting
Schadeherstel
is
enkel
mogelijk
indien
de




10

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lara1234. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

80467 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans

Commencez à vendre!
€4,99  39x  vendu
  • (13)
  Ajouter