Resume
Samenvatting - tijdvak 5 t/m 10: Kenmerkende Aspecten - Geschiedenis
- Cours
- Type
Hierbij een samenvatting van de Kenmerkende Aspecten van tijdvak 5 tot en met 10.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
sophiejennekens
Aperçu du contenu
tijd van ontdekkers en hervormers1500 - 1600 (tijdvak 5): Vroegmoderne tijd
KA18 het begin van de Europese overzeese expansie
oorzaken:
- vraag naar specerijen/luxe producten
- technologische vooruitgang
- Ottomaanse Rijk maakt handel via Midden-Oosten duur (aanleiding)
gebeurtenis: Europese zeeroutes naar Azië, Afrika en Amerika
Portugal maakte gebruik van handelsposten (factorijen); handel met lokale bevolking
Amerika (Spanje):
- ook landinwaarts gebied veroveren
- vestigingskoloniën
- geloofsgroepen naartoe (Pilgrim Fathers)
- wingewesten voor grondstoffen/plantages
Engeland/Republiek/Frankrijk:
- Noordwestelijke of Noordoostelijke route
- concurreren met Spanje/Portugal
doel: eigen route naar Azië
KA19 het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een
nieuwe wetenschappelijke belangstelling
Renaissance (= wedergeboorte): periode waarin wetenschappers en kunstenaars zich
gingen richten op de Klassieke Oudheid → de mens meer centraal (in plaats van God)
Nieuwe Tijd (1400 - 1600) een overgangsperiode tussen Middeleeuwen en de
Vroegmoderne Tijd (1500-1800)
één van de grootste Renaissance mannen is Leonardo da Vinci:
wetenschapper en kunstenaar
ontstaan: rijke Italiaanse stadstaten 15e eeuw (KA18)
→ rijke sponsoren kunsten/wetenschap
mensbeeld: mens meer centraal (individualisme), geloof minder centraal
wereldbeeld: letterlijk groter (door KA18)
,Copernicus (wetenschapper) veranderde met zijn waarnemingen en logica het wereldbeeld
voorgoed; heliocentrisch wereldbeeld (helios = zon), dit hield in dat:
- de zon is een vaste ster en het levengevend middelpunt
- sterren, maan en planeten draaien in verschillende banen rond de zon
heliocentrisch wereldbeeld -/- geocentrisch wereldbeeld (Middeleeuwen)
wetenschappelijke belangstelling: zelf observeren
- Homo Universalis, de universele (veelzijdige) mens: zoveel mogelijk kennis
- kritiek op de kerk (eerst werd de Bijbel gezien als hét wetenschappelijke boek)
- natuurwetenschappen
KA20 de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de Klassieke Oudheid
herboren interesse voor de Grieks-Romeinse cultuur (gevolg van de Renaissance):
- wereldlijke- en realistischere schilderkunst
- klassieke vormentaal in de bouwkunst
- bestudering klassieke teksten door humanisten
bouwkunst: timpaan, zuil, fries, boogconstructies (klassieke vormentaal)
beeldende kunst: contrapost, realisme/individualisme, onderwerpen (mythologie)
humanisme: terug naar de bron (ad fontes) → bestuderen van klassieke of
primaire/originele teksten (bijv. de bijbel)
→ humanisten (schrijvers en geleerden die klassieke schrijvers als voorbeeld zagen)
persoonlijke onafhankelijkheid, kritisch onderzoek en verdraagzaamheid
bekendste humanist uit de Nederlanden: Desiderius Erasmus van Rotterdam
boekdrukkunst → geschriften van humanisten werden op grotere schaal verspreid
, KA21 de protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk
in West-Europa tot gevolg had
oorzaken:
- lange aanloop: geloof wordt persoonlijker en het gaat om je eigen band met God
- Renaissance: humanisme zorgt voor kritische Bijbelstudie, meer nadruk op
oorspronkelijke teksten en Klassieke Oudheid: Kennis van het Grieks
- misstanden in de kerk: rijkdom en aflaathandel
gebeurtenis: kritiek wordt verwoord door Maarten Luther (95 stelling) in 1517 en roept op tot
Hervorming / Reformatie, zijn ideeën waren:
- geloof is persoonlijk, iets tussen mensen en God
- paus is geen autoriteit
- Bijbel in volkstaal
de paus en keizer Karel V willem hem dwingen zijn commentaar terug te nemen, maar
Luther blijft bij zijn standpunt en door de drukpers werden zijn ideeën snel verspreid.
Luther werd dan ook in de kerkelijke en rijksban gedaan
gevolgen:
- splitsing de kerk; ontstaan Lutherse Kerk
- verdere splitsing bij de protestanten
- er is niet meer één kerk in Europa
- godsdienstoorlog
kritiek op: aflaten, verrijking kerk, taal, heiligenverering, niet naleven regels door geestelijken
Duitse keizer, Karel V, streefde naar eenheid (één volk, één geloof en één vorst), maar hij
vond dat hij dwars werd gezeten door: het protestantisme en de Duitse vorsten die Luther
steunde → godsdienstoorlog
vrede van Ausburg → 'cuius regio, eius religio' (de vorst bepaald geloof onderdanen)
vanaf nu waren er twee christelijke kerken in Duitsland:
Lutherse kerk -/- Rooms-Katholieke kerk
nu was er buiten Luther een tweede hervormer: Johannes Calvijn (vertegenwoordiger
protestantse christendom) → bij het protestantisme wordt de Bijbel als hoogste gezag
beschouwd; 'iedere gelovige zijn eigen priester'
eigen kenmerken calvinisme:
- een 'democratische' kerkorganisatie
- theocratie (regering en politiek houden zich aan bijbelse richtlijnen)
- recht van opstand
- de kerk moet soberheid voorleven
- predestinatie (leven vooraf bepaald door God)
Filips II verdedigde de Katholieke Kerk tegen de nieuwe ideeën.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur sophiejennekens. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,76. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80364 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans