EXAMENVRAGEN: DUURZAME ONTWIKKELING
H1: DUURZAME ONTWIKKELING EN SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS
1. Geef de definitie van duurzame ontwikkeling, bespreek de drie pijlers en leg de link met
“systeemdenken”.
→ Mondiale samenleving => vergaande integratie
→ Internationalisering met kansen en uitdagingen op demografisch, sociaal, technologisch,
economisch, ecologisch en bestuurlijk vlak.
Drie pijlers:
• Genoeg: basisbehoeften (People, Planet, Prosperity)
• Voor iedereen
• Voor altijd: toekomstige generaties
Systeemdenken → is een manier om de gevolgen van een keuze voor duurzaamheid te visualiseren.
2. Wat betekent de term SDG? Hoeveel SDG’s zijn er en geef er 5 naar keuze.
SDG → Sustainabel development goals
= opvolger van millennium development goals
• SDG 1: beëindig armoede in al zijn vormen overal
• SDG 2: beëindig honger, bereik voedselveiligheid, verbeterde voeding en bevorder duurzame
landbouw
• SDG 3: verzeker een gezond leven en bevorder welzijn voor iedereen op elke leeftijd
• SDG 4: verzeker inclusief kwaliteitsonderwijs voor allen en bevorder levenslang leren
• SDG 5: bereik gendergelijkheid en geef meer macht aan vrouwen en meisjes
• SDG 6: verzeker toegang tot sanitair en water voor iedereen
• SDG 7: verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne energie voor
iedereen
• SDG 8: bevorder inclusieve en duurzame economische groei, tewerkstelling en degelijk werk
voor iedereen
, • SDG 9: bouw veerkrachtige infrastructuur, bevorder duurzame industrialisering en stimuleer
innovatie
• SDG 10: verminder ongelijkheid binnen en tussen landen
• SDG 11: maak steden inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam
• SDG 12: verzeker duurzame consumptie en productiemethodes
• SDG 13: neem dringend actie om de klimaatverandering en zijn impact te bestrijden
• SDG 14: bewaar en maak duurzaam gebruik van de oceanen, de zeeën en de maritieme
hulpbronnen
• SDG 15: beheer de bossen duurzaam, bestrijd woestijnvorming, stop de verarming van de
bodem en keer ze om, stop het verlies van de biodiversiteit
• SDG 16: bevorder rechtvaardige, vreedzame en inclusieve maatschappijen
• SDG 17: revitaliseer het wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling
3. Duurzame ontwikkeling wordt soms een containerbegrip genoemd. Licht dit toe.
→ 3P-variant: Profit, People and Planet.
Hier gaat men ervan uit dat de economische, sociale en ecologische aspecten zonder al te
veel problemen met elkaar verzoend kunnen worden.
Ze worden vaak los van elkaar gezien, en spreekt men van duurzame ontwikkeling als er
twee of meer componenten van de drie geïntegreerd zijn.
→ Zo wordt duurzame ontwikkeling een containerbegrip.
H2: SYSTEEMDENKEN IN FUNCTIE VAN DUURZAME ONTWIKKELING
→ Geen vragen over op het examen.
H3: INTERNATIONALE INSTELLINGEN EN HUN BELEID
1. Geef 3 landen binnen Europa die geen deel uitmaken van de EU.
• Zwitserland
• Noorwegen
• Andorra
• IJsland
• Rusland
• Moldavië
2. Geef 3 kandidaat-lidstaten van de Europese unie.
• Albanië
• Montenegro
• Servië
• Turkije
3. Geef 3 potentieel kandidaat-lidstaten van de Europese unie.
• Herzegovina
• Kosovo
• Bosnië
, 4. Wat is een verordening in het Europees recht?
Bindend in al hun onderdelen en rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat, nemen de plaats in van de
nationale bepalingen.
Bv: handelsnormen voor eieren, eieren klasse A moeten gemerkt worden met producentencode
Bv: is het nationaal recht in strijd dan kan de burger zich hiertoe beroepen.
5. Wat is een richtlijn in het Europees recht?
Enkel het doel dat de richtlijn bepaald is bindend. Lidstaten kiezen zelf de vorm en de middelen; er is
een handeling nodig om ze om te zetten.
Bv: nitraatrichtlijn, 50ppm nitraat in oppervlaktewater
Bv: achterstand mag niet meer zijn dan 1.5%? Wie is de slimste/slechtste leerling.
6. Bespreek de Europese Raad: rol, leden en huidige voorzitter. Wat doet de raad en wat doet
ze niet.
Rol → Bepaalt het algemene politieke beleid en de prioriteiten van de EU
Leden → De staatshoofden en regeringsleiders van de EU-landen, de voorzitter van de Europese
commissie, de hoge vertegenwoordiger van de EU voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid.
Voorzitter → Charles Michel
Wat doet de raad →
• Beslist over het algemeen beleid en de politieke prioriteiten van de EU, maar keurt geen
wetten goed.
• Behandelt ingewikkelde of gevoelige zaken die niet kunnen worden opgelost op een lager
regeringsniveau.
• Bepaalt het gemeenschappelijk internationaal en veiligheidsbeleid van de EU, en houdt
daarbij rekening met strategische belangen en de gevolgen voor defensie.
• Nomineert en benoemt kandidaten voor enkele prominente EU-functies in onder meer de
ECB en de commissie.
→ De raad heeft zelf geen wetgevende macht.
7. Bespreek het Europees Parlement: wat? Hoeveel leden en hoeveel gelinkt aan België +
hoofdtaken.
Rechtstreeks verkozen EU-instelling die de burgers van de lidstaten vertegenwoordigd.
Leden → 751 leden waarvan 22 in België
Hoofdtaken van Europees Parlement:
• Wetgeving
• Toezicht op alle EU-instellingen
• (Mede)opsteller begroting
• Grote invloed “belangengroepen” = lobbyisten
• Controleur
→ Vroeger alleen adviserend en beperkt controlerend. Nu veel belangrijker.
, 8. Waarvoor staat de Europese commissie: taken, samenstelling, link met België, huidige
voorzitter.
Is verantwoordelijk ten aanzien van het Europees Parlement. De commissie is de enige instelling van
de EU die algemeen bevoegd is wetgevingsvoorstellen te doen.
Taken van Europese commissie →
• Motor van de Europese wetgeving: dient wetgevingsvoorstellen in bij het parlement en de
raad.
• Overleggen met stakeholders: consumentenverenigingen, milieuverenigingen, industrie, …
• Ambassadeur in buitenland en internationale organinsaties
• Zorgt voor de handhaving van het EU-recht (samen met het Hof van Justitie)
• Belast met het beheer en de uitvoering van het beleid en de begroting van de EU.
Huidige voorzitter → Ursula von der Leyen
Link met België → ?
Samenstelling → 1 commissaris per lidstaat (toekomst?): nu elk 28 met hun kabinet
9. Waarvoor staat de Raad van de Europese unie: rol, samenstelling, voorzitterschap + wat
doet de raad?
Samen met het Europees Parlement vormt de Raad de wetgevenede macht van de EU.
Rol → Vertegenwoordigt de regeringen van de lidstaten, stelt EU-wetgeving vast en coördineert het
EU-beleid.
Samenstelling → 1 minister uit elk EU-land, afhankelijk van het behandelde beleidsterrein (financiële
en economische zaken, buitenlandse zaken, landbouw, …)
Voorzitterschap → Elk EU-land neemt bij toerbeurt voor een periode van zes maanden het
voorzitterschap waar.
Wat doet de raad →
• Onderhandelt over EU-wetgeving en stelt deze vast, in samenspraak met het Europees
Parlement en op basis van voorstellen van de Europese Commissie
• Coördineert het beleid van de EU-landen.
• Stippelt het buitenlands en veiligheidsbeleid van de EU uit op basis van de richtsnoeren van
de Europese Raad.
• Sluit overeenkomsten tussen de EU en andere landen en internationale organisaties.
• Stelt de EU-begroting vast, samen met het Europees Parlement.
10. Hoe verloopt het Europees besluitvormingsproces?
Het Europees besluitvormingsproces verloopt volgens het schema geschetst in figuur 20:
Figuur 20 : het Europese besluitvormingsproces