COLLEGE 1: INLEIDING: GESCHIEDENIS, MYTHES EN CASUÏSTIEK
CELL
CELL = criminological and experimental legal psychology lab
Visie:
Onderzoek
Onderwijs
Training
Bv. politie leren ondervragen om onterechte veroordelingen tegen te gaan
Zaakonderzoek voor rechtbank, politie, etc
Criminologische psychologie
Onderzoek naar psychologische fenomenen die relevant zijn in de criminologie,
rechtbank, forensische context
Zeer divers
Verdachten, getuigen, en slachtoffers
Professionals (bijv. politie, rechters, advocatuur, etc)
Crimineel gedrag
Verklaringen van getuigen, slachtoffers, en verdachten
De relatie tussen psychologie en criminaliteit heeft verschillende namen
• Criminologische psychologie
• Rechtspsychologie
• Forensische psychologie
Criminologische psychologie kan gezien worden als een verzamelnaam van
verschillende disciplines
Prospectief = nieuwe inzichten en bevindingen
Retrospectief = inzichten en bevindingen gebaseerd op wat er gebeurd is in het verleden
1
Nette Bruyndonckx
,Criminologische psychologie prof Henry Otgaar
Experimenteel onderzoek
Onafhankelijke variabele
= wat je manipuleert
bv. politie die suggestie geeft of niet
Afhankelijke variabele
= wat je meet
bv. prestatie op de line-up
Verschillende designs
o Between- subject design
= verschillen tussen de 2 groepen, de ene groep wordt wel blootgesteld aan
invloed en de andere niet
o Within-subjects design
= iedereen doorloopt dezelfde stappen en wordt al dan niet blootgesteld aan
dezelfde invloeden
Geschiedenis van de criminologische psychologie
Psychologie van verklaringen (Psychology of Testimony)
5e eeuw v.C.
= Griekse Thucydides
= verschillende getuigen verklaren andere dingen over hetzelfde delict door hun
geheugen of beïnvloeding
1889
= Oostenrijkse Hans Gross
= Kriminalpsychologie
= ooggetuigenverklaringen
1900
= Franse Binet
= La Suggestibilité
= DENKEN dat ze het hebben meegemaakt
1901
= Duitse Stern
= drama experiment/reality experiment (staged event)
1902
= Duitse van Listzt
= ook drama experimenten
1908
= Amerikaanse Münsterberg
= On the Witness Stand (belangrijkste werk voor de rechtspsychologie)
1911
= Belgische psycholoog Varendonck
= benoemde de gevaren van suggestie op verklaringen van kinderen
1914
= Van Geuns
= verdedigde in Amsterdam welke factoren (bv. drugs) verklaringen kunnen aantasten
2
Nette Bruyndonckx
,Criminologische psychologie prof Henry Otgaar
1961
= Amerikaanse Hans Toch
= overzichtsboeken
= Legal and Criminal Psychology
1941/1964
= psychiater Cleckley
= psychopathie
1964/1979
= Britse Eysenck
= Crime and Personality
De materiële waarheid: de historische bron van het probleem - LITERATUUR
Overgang van accusatoir strafstelsel naar inquisitoir strafstelsel
= overgang waarbij er naar een strafstelsel gegaan wordt waarin de rechter een actieve
rol speelt
14e à 15e eeuw consequentie overgang = formele waarheid moest plaats maken
voor de materiële waarheid
o Formele waarheid = de waarheid zoals die door strijdende burgerlijke partijen
overeen wordt gekomen
o Materiële waarheid = wat er werkelijk gebeurt is
Stelsel van middelen nodig
o Gewone bewijsmiddelen
Bv. verhoor van getuigen
o Buitengewone bewijsmiddelen
Bv. pijnbank
18e eeuw = buitengewone bewijsmiddelen in diskrediet
o De pijnbank was in veel gevallen een volstrekt ongepast en ongeschikt middel
om de waarheid te achterhalen
valse bekentenissen
MAAR nog steeds probleem van de waarheidsvinding = het vinden van de materiële
waarheid
Eerst decennia 19e eeuw = politiechefs die boeken schreven in FR en DU
o Over soorten misdadigers
o Over de manieren waarop de politie zich teweer moest stellen tegen criminele
praktijken
politiemensen kunnen beschouwd worden als voorlopers van de
wetenschappers
Laatste kwart 19e eeuw = opkomst van de moderne criminologie en criminalistiek
o Italiaanse geneesheer Cesare Lombrose
o Oostenrijkse onderzoeksrechter Hans Gross
3
Nette Bruyndonckx
, Criminologische psychologie prof Henry Otgaar
Waarom een terugblik? - LITERATUUR
3 redenen waarom het van belang is om vertrouwd te zijn met de geschiedenis van de
criminele psychologie
o Het misverstand moet voorkomen worden dat gemakkelijk ontstaat bij het lezen
van de hedendaagse literatuur over waarneming, geheugen en verklaring in
strafrechtelijk verband, deze fenomenen zijn namelijk van vrij recente datum en
in de VS tot ontwikkeling gebracht
o Er mag niet uit het oog verloren worden dat de vroegere Duitse criminele
psychologie (via vertaling) ook veel invloed gehad heeft in Europa buiten DU
Hans Gross = sterke invloed omtrent de opsporing en vervolging van
misdadigers
o Psychologie is nog altijd nuttig voor goed begrip van wetenschappelijke
inzichten en praktische vraagstukken
Cesare Lombrose en Hans Gross: Uitvinders van de criminele psychologie - LITERATUUR
Cesare Lombroso
Geboren misdadiger
= Atavistisch menstype
o Fysieke ongevoeligheid, hoge pijngrens
o Morele ongevoeligheid, komt tot uitdrukking in groot gebrek aan mededogen
5 soorten misdadigers
1. Geboren misdadigers
2. Gewoontemisdadigers
3. Passionele misdadigers
4. Geestesgestoorde misdadigers
5. Gelegenheidsmisdadigers
Grote invloed op
1. De herdefinitie van de strafrechtelijke verantwoordelijkheid
2. De hervorming van de straftoemeting en het gevangeniswezen
3. De ontwikkeling van de reclassering
Hans Gross
Grote invloed op opsporing en vervolging
Grondlegger van de criminalistiek
Zijn werk
o Verschillende vormen van misdaad
o De sporen die misdadigers achterlaten op de plaats delict
o Het gebruik van (vuur)wapens en geheimtaal,…
o Verhoor van verdachten en getuigen
2 soorten getuigen
A. Getuigen die de waarheid willen spreken
Rekening houden met …
4
Nette Bruyndonckx
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur nettebruyndonckx. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.