Resume
Samenvatting Persoonsgerichte methoden van de criminologische interventie met werkcollege (C00A6A)
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting slides, notities les en informatie uit cursus
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
PMCI - Persoonsgerichte methodenvan criminologische interventie
DEEL I – De positie en specificiteit van
de criminoloog
1. HOOFDTUK I – Relatie justitie en hulpverlening
1.1. Inleiding
Evenwicht tussen justitie en welzijn is broos
Gestructureerde en gesystematiseerde samenwerking tussen justitie en hulpverlening is nieuw
o Regelgeving
o Samenwerkingsinitiatieven
Bv. Behandeling daders van seksueel misbruik
Bv. Slachtofferzorg
Moet er überhaupt een relatie zijn?
o Twee aparte ‘instituten’
o Verschillende, en soms conflicterende, doelstellingen en werkwijzen
Relatie tussen justitie en hulpverlening = noodzakelijke relatie
Basisinstituties om rechtvaardige, solidaire samenleving op te bouwen en te behouden waarin
mensen het recht hebben op een menswaardig bestaan
Plicht bij te dragen tot het respecteren en realiseren van sociale grondrechten van mensen
(ARTIKEL 23 GW)
1.2. Spanningsveld tussen justitie en hulpverlening
1.2.1. Doelstellingen
JUSTITIE
Het recht
o Recht = geheel van gedragsregels, wetten dus, dat het ‘samen’ leven in de
maatschappij reguleert
o Democratie = streven naar evenwicht van macht
Basisprincipe van de gedragsregels
o Legt noodzakelijke verhoudingen vast tussen:
Burgers onderling
Burgers en overheid
Verschillende machten
o Doel van het recht =
Oplossen van intermenselijke, waardengeladen belangenconflicten
Met oog op behoud van veilige en geordende maatschappij
Minimaliseren onzekerheid en maximaliseren gezamenlijk welzijn
Collectieve belang primeert!
Recht is bedoeld om ervoor te zorgen dat we verder kunnen met
elkaar
1
, Recht legt de noodzakelijke/fundamentele verhoudingen vast,
MAAR niet de ideale of wenselijke verhoudingen
Recht vormt een soort minimumgrens
Doel justitie =
o Creëren en handhaven van de orde
o Er op toezien dat de doelstellingen van het recht worden bewerkstelligd
Hulpmiddelen: politie en strafuitvoering
o Politie: toezien op naleving van wetten/gedragsregels
o Strafuitvoering: rechterlijke beslissingen uitvoeren
HULPVERLENING
Doel = verhogen welzijn van de client
Individuele belang primeert!
o Niet langere de collectieve belangen van de samenleving nastreven
VERGELIJKING DOELSTELLINGEN
Relatief gelijk doel: welzijn van mensen (verhogen of bewaken)
Maar in praktijk moeizame samenwerking
Verschil? = in de operationalisering van de doelstelling
Spanningsveld voor de criminoloog
1.2.2. Het sturende mensbeeld
Constructieve samenwerking? Gedeeld mensbeeld nodig!
Mensbeeld binnen strafrecht (justitie)
2 belangrijke elementen:
o Vrije wil
o Intentie
Mensbeeld binnen psychologie (hulpverlening)
Vrije wil en intentie niet altijd aanwezig
4 belangrijke theorieën/paradigma’s rond menselijk gedrag
o Psychoanalyse: vrije wil is relatief / onbewuste innerlijke conflicten
Vrije wil is relatief – We worden gestuurd door bovennatuurlijke krachten
Intentie is onduidelijk – We weten maar heel beperkt waarom we bepaalde
gedragingen stellen?
o Leerpsychologie: geen studie van intentie en vrije wil, want niet observeerbaar (S-R;
S-O-R)
Leerpsychologen willen enkel onderzoek doen naar zaken die zichtbaar en
observeerbaar zijn
Alles wat niet waarneembaar is laten we voor de studie buiten beschouwing
o Humanistische stromingen: innerlijke belevingswereld staat centraal, mens is
zichzelf actualiserend wezen
Alles wat eisend is en dwingend is wordt aanschouwd als bedreiging
Mensbeeld binnen in het recht onderworpen aan spanningen?
Recht wordt aanschouwd als iets wat van buitenaf opgelegd wordt aan de
mens
2
, Mogelijke bedreiging?
o Cognitivisme: mens is informatieverwerker en beslisser
Informatieverwerker en beslisser botsen niet met de centrale plaats die de
begrippen vrije wil en intentie hebben in het strafrecht
Systematische relatie ontstaat tussen justitie en hulpverlening
Komt voor eerst in buurt van mensvisie in het recht!!
OPMERKING
Problematisch dat belangrijke begrippen voor het strafrecht, zoals vrije wil en intentie NIET HET
hoofdonderwerp zijn van de psychoanalyse en leerpsychologie?
1.2.3. Waardengebonden VS waardenvrij
RECHT (JUSTITIE)
Prescriptief en normerend
Waardengeladen gedragsregels
o Logisch WANT het recht probeert normen vast te leggen om die noodzakelijke
verhoudingen te operationaliseren
PSYCHOLOGIE (HULPVERLENING)
Descriptief en verklarend
Lange tijd geen plaats voor waardendebat
o Invloed humanisme en cognitivisme: met verschuiving mensbeeld, ook intrede van
waarden
o Waarden belangrijkere rol in therapeutisch proces dan gedacht
Gevolg: (klinische) psychologen nu minder weigerachtig tot samenwerking met justitie
Maar constante afweging voor hulpverlener binnen justitiële context: Welke waarden laat ik
primeren?
o Individueel belang (hulpverlening)
o Collectief belang (justitie)
Opgelet: deze indeling is niet zwart-wit! Ze besteden beide aandacht aan collectieve en
individuele belang
o Hulpverlening = houdt rekening met grenzen van anderen
Bv. Onvoorwaardelijke aanvaarding niet absoluut (enkel beleving, niet
gedrag)
o Justitie = individu moet kunnen functioneren in de samenleving
Bv. Justitiehuizen: optimale integratie van individu, rekening houdend met
individueel welzijn
3
, 1.2.4. Wiens waarheid?
In de hulpverlening ligt de focus niet op de waarheid, het achterhalen van de feiten is niet het
finale doel, in tegenstelling tot binnen justitie
Als mensen zich maar beter voelen
Of de feiten al dan niet gebeurd zijn, is niet echt relevant
Vals positief = iemand veroordelen voor feiten die de verdachte niet gepleegd heeft
Ergste fout binnen justitie
Vals negatief = iemand niet behandelen, terwijl de betrokkenen wel hulp nodig heeft
Ergste fout binnen hulpverlening
1.2.5. Vrijwillig VS verplicht
JUSTITIE
Verantwoordelijkheidsmodel
Maatregelen en sancties:
o Worden verplicht opgelegd door rechter
WEL dwang
o Dienen prioritair het collectieve belang (individueel welzijn ondergeschikt)
o Bv. Begeleiding in justitiehuis
Interventies van justitie: externe dwang!
o Wettelijk afdwingbaar
o Bestraffing bij niet-naleving
Invulling wordt bepaald door justitie!
HULPVERLENING
Cliëntmodel
In essentie gebaseerd op vrijwilligheid:
o Interne motivatie: persoon voelt zelf dat verandering noodzakelijk is en wenst de
behandeling
o Maar ook vaak externe druk (bv. partner, dokter, …)
Cliënt behoudt steeds controle over de invulling
Interne motivatie en externe druk bij élke hulpvraag
o Ook indien vrijwillig
o ≠ dwang
DE CRIMINOLOOG OP HET RAAKVLAK VAN HULPVERLENING EN JUSTITIE
Expliciete aandacht voor conflict tussen individuele normen en waarden en die van de
maatschappij
Groot pijnpunt = verificatie en controle door justitie vs. beroepsgeheim hulpverlening
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur nettebruyndonckx. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
62890 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans