HISTORY OF INTERNATIONAL RELATIONS
H1. Why social scientsts must struggle with history? 1
Arthur Gilbert. 1968. Internatonal Relatons and the Relevance of History. 12 (4): 351-359.
Aleida Assmann. 2006. Memory, Individual and Collectve. 210-224 in Robert Goodin and Charles Tilly (eds.) The
Oxford Handbook of Contextual Politcal Analysis. Oxford: Oxford University Press.
H2. System of sovereign states: origins and evoluton 2
Joseph Strayer. 1970. On the Medieval Origins of the Modern State. Princeton: Princeton University Press. (pp.
3-35, 74-88, 90-110)
Andreas Osiander. 2001. Sovereignty, Internatonal Relatons and the Westphalian Myth. Internatonal
Organizaton 55 (2): 251-287.
H3. Nineteenth-century transformatons 7
Barry Buzan and George Lawson. 2015. The Global Transformaton: History, Modernity, and the Making of
Internatonal Relatons. Cambridge: Cambridge University Press. (pp. 15-45 ‘The Global Transformatonn)
Mark Mazower. 2013. Governing the World: The History of an Idea, 1850 to the Present. New York: Penguin
Books. (pp. 3-31 ‘Prologuen & ‘Under the sign of the internatonaln)
H4. Colonialism: a comparatve perspectve 12
Jürgen Osterhammel. 2005. Colonialism: A theoretcal overview. Princeton: Markus Wiener Publishers.
(chapters III, V, and VI)
H5. Belgian Colonialism 16
Vanthemsche, G. (2012), “Origin of the Colonial Phenomenon in Belgium”, in: Vanthemsche, G., Belgium and
the Congo, 1885-1980, New York: Cambridge University Press, pp. 14-32.
Renton, D., Seddon, D. and Zeilig, L. (2007), “Missionaries and traders”, in: Renton, D., Seddon, D. and Zeilig, L.,
The Congo: Plunder and Resistance, New York: Zed Books, pp. 7-48.
Renton, D., Seddon, D. and Zeilig, L. (2007), “Miners and Planters”, in: Renton, D., Seddon, D. and Zeilig, L., The
Congo: Plunder and Resistance, New York: Zed Books, pp. 49-82.
H6. Pre-modern internatonal relatons in the Islamic World 19
Bernard Lewis. 1993. The Arabs in History. Oxford: Oxford University Press. (chapters 3, 5, 7)
Yuri Nurdusev. 2004. The Otoman Attude Toward Diplomacy. 5-35 in Yuri Nurdusev (ed.). Otoman
Diplomacy: Conventonal or Unconventonal? Houndmills: Palgrave Macmillan
H7. Pre-modern internatonal relatons in Asia 24
Henry Kissinger. World Order. New York: Penguin. (pp. 172-233)
James Hevia. 2002. Cherishing Men From Afar: Qing Guest Ritual and the Macartney Embassy. Durham: Duke
University Press. (pp. 30-56 ‘A Multtude of Lords: The Qing Empire, Manchu Rulership and Interdominial
Relatonsn)
Erik Ringmar. 2013. Liberal Barbarism: The Destructon of the Summer Palace of the Emperor of China.
Houndmills: Palgrave Macmillan. (pp. 1-19 ‘Liberals and Barbariansn)
,H8. The First World War and the Leage of Natons 27
Joseph Nye and David Welch. 2014. Understanding Global Confict and Cooperaton: Intro to Theory and
History. Essex: Pearson. (pp. 103-128; cuts across ‘From Westphalia to World War In and ‘The Failure of
Collectve Security and World War II).
Mark Mazower. 2013. Governing the World: The History of an Idea, 1850 to the Present. New York: Penguin
Books. (pp. 116-153 ‘The League of Natonsn)
H9. The Second World War and the United Natons 32
Joseph Nye and David Welch. 2014. Understanding Global Confict and Cooperaton: Intro to Theory and
History. Essex: Pearson. (pp. 129-148 a secton of ‘The Failure of Collectve Security and World War II)
Mark Mazower. 2013. Governing the World: The History of an Idea, 1850 to the Present. New York: Penguin
Books. (pp. 191-213 ‘The League is Dead, Long Live the United Natonsn)
H10. The Holocaust and Human Rights 36
Christopher Browning. 2004. The Origins of the Final Soluton: The Evoluton of Nazi Jewish Policy, September
1939 – March 1942. Lincoln: The University of Nebraska Press & Jerusalem: Yad Vashem. (pp. 424-434
‘Conclusionn)
Mark Mazower. 2004. ‘The Strange Triumph of Human Rights, 1933-1950n in The Historical Journal 47 (2): 379-
398.
H11. Decolonizaton and the rise of the rest 40
Mark Mazower. 2013. Governing the World: The History of an Idea, 1850 to the Present. New York: Penguin
Books. (pp. 244-272 ‘The Second World, and the Third)
Prasenjit Duara. 2004. Introducton: The decolonizaton of Asia and Africa in the Twenteth century. 1-18 in
Prasenjit Duara (ed.). Decolonizaton: Perspectves from now and then. London: Routledge.
,1. WHY SOCIAL SCIENTISTS MUST STRUGGLE WITH HISTORY?
What reality, which facts does the history of internatonal politcs refer to? What is this subject about? – Why is
the study of history indispensable for the study of internatonal relatons? How does the past infuence the
present of world politcs? oes history teach lessons? Which lessons?
I. What will ‘History of Internatonal Relatonss be about?
Namen, datums of gebeurtenissen waarvan u denkt dat ze prominent aanwezig zullen zijn in de lessen? –
Franse Revolute, Koude Oorlog, Congres van Wenen in 1815, J.F. Kennedy, Gorbachev, Churchill, Napoleon,
kolonisering, Verenigde Nates, Europese Unie, Vrede van Westalen in 1648, Val van de Berlijnse Muur in 1989
Veelal Westerse concepten in geschiedenis: onwetendheid over globale geschiedenis: euro-centrisme
Vrij recente data (20e eeuw): in les bespreken tot 1960 (geen recente internatonale geschiedenis)
Internatonal history vs. world history vs. diplomatc history: (1) internatonale geschiedenis als systematsche
benadering: focus op evolute van internatonale instellingen (VN, NAVO, WTO) waarbinnen diplomate plaats-
vindt: analyse van structuren, processen en efecten; (2) world history als brede thematsche benadering: focus
op menselijke ontwikkeling; (3) diplomatc history als enge gedetailleerde aanpak met focus op organisates
“[…] the systemic approach is central to the queston of what internatonal history is because explaining the
persistence of war and periods of relatve peace requires the analysis of the structures, processes, and efects
of internatonal systems as interconnected wholes. For internatonal historians the principal methodological
implicaton of the systemic approach is that a concepton of how state systems form, functon, and change over
tme is needed to make sense of multple natonal archives.” (Joseph Anthony Maiolo, 2016)
Elke ‘geschiedenis van internatonale politekn moet onvermijdelijk een selecte maken van oneindige verleden
opdat zijn onderwerp er toe doet; in termen van historische periode, geografsch bereik en inhoudelijke
aandacht: overwinnen van eurocentrimse als uitdaging en noodzaak
II. Why is history important for a social scientst?
Historical legacy: actef in het heden dat beladen is met het verleden: pad-afankelijkheid (vb. tradites met
deterministsche connotate: verantwoordelijkheid van persoon afnemen waarom hij handelt zoals hij handelt)
History as source of policital wisdom: het worden van verstandige mensen door geschiedenis als leraar
van wijsheid: agency, structure, chance – afgewogen opinies uiten door brede kennis van omstandig-
heden door lessen die getrokken worden, echter vragen omtrent juiste lessen uit geschiedenis: “Any
person that is not familiar with details of 3000 years of history is not enttled to an opinion.” (Jaspers)
History as source of collectve politcal memories: in politeke samenleving frequent verwijzen naar en
(mis)gebruiken van verleden – gebruik van geschiedenis om mensen te mobiliseren: cultvate door
begrip: causaliteit tussen ontstaan van geschiedenis als discipline (subsidiëring) en natonalisme
History as source of methodological cauton: theorieën over sociale wereld: populate van case niet
reduceren, echter expanderen (gevaar van subjectviteit in keuze van subject en generalisering):
sociale wetenschappen richten zich op algemene kennis versus historische focus op specifeke kennis
1
,2. SYSTEM OF SOVEREIGN STATES: ORIGINS AND EVOLUTION
The most common descripton of internatonal politcs has the intercourse of states happen within ‘a system of
sovereign states.s States are portrayed as central actors of diplomacy: modeled as each otherss equals. States
are sovereign and anxious to protect their sovereignty through the operaton of a balance of power. But the
sovereign state is actually a historically partcular and historically evolving form of politcal organizaton and
the system of sovereign states an equally partcular and evolving form of internatonal organizaton.
I. The ‘medieval systems
De staat en het staatssysteem als historische bijzonderheden: betekenis van het begrip staat is niet eenduidig
door afankelijkheid van historische context – neutraler om te spreken over ‘staatsbesteln of polity
(1) 4e eeuwse kaarten zonder onderscheid tussen afgebakende staten, maar tussen verschillende rijken met
imperiaal centrum en verscheidene perifere regions: politek bereik van moderne staat bestrijkt hele
grondgebied, terwijl bereik van imperium afneemt met omvang (acceptate dat ze perifere regions niet
beslaan, uitgaande van feit dat ze door deze regions worden erkend als imperiaal centrum): handelsroutes
met aanwezigheid van barbaren (handel autonoom van politek) die opereerden buiten controle van rijk
met typisch nomadische levensstjl en sporadische aanvallen op imperiale centrum
(2) Hedendaagse kaarten met afzonderlijk afgelijnde staten zonder regionale overlapping met gedefnieerde
politeke ruimten (elk land heef een kleur en slechts een kleur): Europa vaak geprojecteerd als centrum,
veel groter dan eigenlijke oppervlakte (Mercator versus Peters-projecte) – twijfel bij cartografen over
politeke wereld van natestaten: kaart van planetaire urbanisate zonder politek afgebakende grenzen,
maar met geografsche contouren die verstedelijkt bereik weergeven aan de hand van lijnen met
bijbehorende interactes tussen geürbaniseerde regions
2
, Europa in 16e eeuw als ‘medieval systemn: desintegrate van Romeinse Rijk met grote invloed op internatonale
geschiedenis van Europa: Romeinse Rijk bestond uit groot territorium maar omwille van verschillende redenen
is het Rijk samen met zijn politeke eenheid in elkaar gevallen: vanaf 476 tot 16 e was er steeds de wil om
eenheid te herstellen (men accepteerde de pluraliteit niet en probeerde opnieuw een rijk gecombineerd te
krijgen met het Christelijke idee: idee dat paus als heerser samen met keizer balans moest vinden tussenbeide)
Ongeveer 500 onafankelijke politeke eenheden (steden, dorpen, bisdommen: verschillende rechten
en vrijheden) met soort van culturele homogeniteit als gevolg van Romeinse overheersing, bv. taal en
geloof door invoering van normen en waarden volgens Romeins recht in de Europese samenlevingen
Gedecentraliseerde politeke structuren met post-Romeins middeleeuws verlangen naar eenheid:
(1) Karel de Grote (800) met hoop op terugkeer van eenheid: door Rooms-Katholieke paus gekroond
tot keizer: slaagde echter nooit om politeke eenheid te creëren door bv. afeiding van Islam in Spanje
(2) Charles V (1500-1558): verwerving van groot territorium (Heilig Roomse Rijk) door erfenis: geloof in
Europa als katholiek centrum, maar streef niet naar eenmaking: wou bv. geen oorlog met Frankrijk
(rijk waar zon nooit ondergaat: West-, Midden- en Zuid-Europa met kolonies in Amerika en Azië) –
eenmaking nooit gelukt door een tekort aan middelen en een volk dat niet achter zijn Koning stond
Paus functoneerde als morele en politeke autoriteit met bindende politeke beslissingen: 1494 met Treaty of
Tordesillas: paus besliste over verdeling van Amerika tussen Spanje en Portugal (exclusief andere Europese
machten of inheemse bevolking) – 1648: Treaty of Westphalia met paus als bemiddelaar zonder direcht macht
Heterogeen Europees contnent in 16e eeuw gevangen tussen fragmentate en verlangen naar eenheid: van
sterke fragmentate van 500 politeke eenheden naar consolidering – van 50 moderne staten door politeke
beweging naar boven van verlangen naar eenheid naar soevereiniteit door culturele beweging naar beneden
Verlangen naar christelijk Europese eenheid losgelaten: (1) periode van ontdekkingsreizen: verhoogd gevoel
van vrijheid door ontdekking van niet-Europese regions: compettviteit tussen Europese staten (geen eenheid);
(2) circulate door nieuwe druktechnieken: i.p.v. monderling doorgeven van intellectuele cultuur via drukwerk
idee van ratonalisering verspreiden: ondermijnt gezag van Katholieke Kerk: uitdrager van normen en waarden;
(3) Reformate: Katholieke Kerk met unitair karakter en universeel gezag in gedrang door doctrines van Luther
en Calvijn: protestanten met geloof in Bijbel, niet in de Kerk: Charles V tolereerde bestaan van protestantsme,
maar uiteindelijk verbiterd over beslissing en geef zoon (Filips II) opdracht tot counter-refromate (inquisite)
II. Why did the sovereign state emerge? How could it emerge?
Over het algemeen waren 16 e-eeuwse staten samengesteld uit specifeke aspecten, die nog steeds relevant zijn
voor hedendaagse staten: “The worst fate that can befall a human being is to be stateless.” (Strayer, 1970):
krachtge legiteme discours voor staat was voorwaarde voor welzijn van de mens: staat als noodzakelijkheid
Staat als organisate met centraal heersende macht die territorium en bevolking die in dat gebied woont,
controleert: meestal d.m.v. (1) professionele bureaucrate: belastnghefng, (2) georganiseerde rechterlijke
macht i.p.v. kerk of gilden, en (3) via monopolisering van legitem gebruik van intern geweld: ondoordringbare
staat door verdediging van het grondgebied – groote van territorium (groter dan stadsstaat, kleiner dan rijk),
loyaliteit van bevolking (meer dan rijk, minder dan stadsstaat): staat en nate zijn niet noodzakelijk identek
Men kan zich echter afvragen hoe de staat is kunnen onstaan, ondanks grote verscheidenheid aan besturen die
voor de zestende eeuw bestonden (begint vanaf de 11 e eeuw te ontwikkelen door geleidelijke stabilisate):
3
