COMMUNICATIEWETENSCHAP
H2. BASISCONCEPTEN EN MODELLEN
2.1 INLEIDING
Communicatiewetenschap is een relatief jonge wetenschap (na WOII) -> Voordien werden
communicatiewetenschappelijke fenomenen onderzocht vanuit retoriek (Aristoteles),
psychologie, sociologie, taalkunde …
Retoriek – Aristoteles= Kunst om te spreken voor een publiek; Manier van spreken; Welsprekendheid.
Volgens Aristoteles zijn er 3 intrinsieke middelen om het publiek te overtuigen:
1. Ethos= Persoonlijkheid & waarden van de spreker
2. Pathos= Inspelen op emoties v/publiek
3. Logos= Logica van argumentatie
2.2 WAT IS COMMUNICATIE?
Er is geen eenduidige, allesomvattende of ‘correcte’ definitie van communicatie
è Betekenis = afhankelijk v/h uitgangspunt v/d auteur.
Communicatie= Communicare (latijn)= Gemeenschappelijk maken + Van Dale: = Transmissie (=
Meedelen; zender die boodschap verstuurd zonder ontvanger) vs. Gemeenschappelijk maken (=
Uitwisseling; wel ontvanger, geen eenzijdig proces)
è Mededeling = kennisgeving
è Verbinding = communicatie als transport
è Uitwisseling van gedachten = het geestelijk met elkaar verkeren
Teleologische opvatting van communicatie= Er is pas communicatie wanneer de zender
intentioneel een boodschap uitstuurt en de ontvanger de boodschap intentioneel ontvangt ->
“Alle gedrag is geen communicatie, maar wel informatief”
Gedragsopvatting van communicatie= Alle gedrag van mensen is communicatief, en vermits
mensen zich niet niet-gedragen kunnen, kunnen ze ook niet niet-communiceren
,Communicatie volgens Fauconnier= Proces waardoor een zender bewustzijns-inhoud overdraagt
of tracht over te dragen aan 1 of meerdere ontvangers en dit d.m.v. tekens, signalen & kanalen
(=> Communicatie is een proces van tekens, signalen en kanalen)
è Volgens Fauconnier is er geen enkele definitie van communicatie die werkelijk als dé
definitie van communicatie kan worden beschouwd.
è Tekens= Dragers van betekenis; bewuste of onbewuste afspraken tss bepaalde mensen
(cultureel bepaald) om op een bepaalde manier uitdrukking te geven aan een
bewustzijnsinhoud.
è Signalen= Dragers van tekens (bv. elektronische golven, digitale signalen, lichaamstaal)
è Kanalen= Dragers van signalen (bv. telefoonlijn, tv)
Van Dale: Communicatie heeft 3 betekenissen <Zie Eerder>
Communicatie= Proces waarbij iemand één of andere handeling uitvoert die tot gevolg heeft dat
bepaalde gedachten van die persoon op één of andere manier kenbaar worden gemaakt aan 1 of
meerdere personen
1. Mededeling / kennisgeving
- Klemtoon ligt op zender die boodschap verstuurt; Zender is actief
- Ontvanger is geen noodzaak; Ontvanger is passief
2. Verbinding / Transport
- Transport van data;
- Tussenschakels vervoeren boodschap van zender naar ontvanger
3. Uitwisseling van gedachten, het geestelijk met elkaar verkeren
- Communicatie ≠ eenzijdig proces;
- Beide partners zijn gelijkwaardig
Mededeling ≠ Uitwisseling !!!
è Mededeling => Communicatie van A -> B; geslaagd als B begrijpt wat A bedoelt
o Zender is actief MAAR Ontvanger is passief
o Duidelijk proces met beginpunt en eindpunt
è Uitwisseling => Communicatie van A -> B; maar B kiest hoe hij/zij deze informatie
interpreteert. -> GEEN ‘miscommunicatie’ mogelijk
o Zender is actief EN Ontvanger is actief
o Constante wisselwerking tussen mensen
1
,Voorwaarden ‘goede wetenschappelijke definitie’ van communicatie: (4)
Definitie is goed wanneer zij …
1. Bruikbaar of operationeel is binnen een bepaalde wetenschappelijke visie, benadering,
veld
2. Logisch en coherent is
3. Niet tegengesproken wordt door de waarneembare werkelijkheid
4. Toelaat het gedefinieerde nauwkeurig te onderscheiden van andere maatschappelijke
verschijnselen
Enkele wetenschappelijke definities
2
, Processchool: menselijk gedrag valt te begrijpen uit omgang met onzekerheid
è Communicatie= manier om via converstatie te begrijpen wat iemand bedoelt en zo
onzekerheid weg te nemen.
Verschillende wetenschappers ontwikkelen verschillende definities voor hetzelfde concept, omdat
de ene een andere klemtoon wenst te leggen -> Er zijn amper begrippen met een definitie
waarvoor iedereen het eens is.
Het is in die botsing van ideeën dat de wetenschap zich ontwikkelt.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mariedeleeneer. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,46. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
