Groepsdynamica
Wat is groepsdynamica?
Groepsdynamica = onderzoeksdomein dat als doel heeft inzicht te vergroten in hoe groepen
functioneren. Binnen groepsdynamica kijkt men volgens Johnson naar:
Het gedrag van groepsleden binnen groepen
De ontwikkeling van groepen
De interacties tussen groepsleden, andere groepen en organisaties
De structuur van groepen
Waarom moet volgens jou een opvoeder zicht hebben op groepsdynamica?
Men onderzoekt hoe groepsleden in interactie gaan met elkaar.
Of men onderzoekt de hiërarchie en invloedsstructuren in een groep.
Als je een groep cliënten begeleidt zijn er steeds drie spelers waar je rekening mee
moet houden:
je begeleidingsgroep: welke doelgroep? zijn de cliënten bevriend met
elkaar? welke normen/waarden delen ze? op welke manier communiceren ze
vaak met elkaar? ...
je team: je team heeft een sterke invloed op hoe je cliënten kan begeleiden.
Denk hierbij bijvoorbeeld aan de samenstelling van je team (jaren ervaring,
sterktes en zwaktes van teamleden), maar ook aan hoe goed je samenwerkt.
jijzelf: onbewust of bewust heb je voorkeuren in gedrag. Ook dit beïnvloedt je
manier van begeleiden.
1 Groepen en teams
1.1 Wat is een groep?
de kenmerken van een groep op een rijtje:
Groepsleden willen een gezamenlijk doel bereiken.
De mensen in de groep zijn afhankelijk van elkaar.
Er is interactie tussen de groepsleden.
De groep is een sociale eenheid van mensen die zichzelf als lid van de groep
beschouwen.
De groepsleden beïnvloeden elkaar.
Een groep is een verzameling individuen van wie de interacties door regels,
normen en waarden bepaald worden.
!! enkel indien aan al deze criteria voldaan is, spreken we over een groep.
1.1.1 Een doel
Een groep is een verzameling mensen die gezamenlijk een bepaald doel willen bereiken. Via groep
meer kans om een doel te bereiken.
Het geheel is meer dan de soms van individuen
1.1.2 Onderlinge afhankelijkheid
Groep is verzameling individuen die op een bepaalde manier afhankelijk zijn van elkaar. Een
gebeurtenis beïnvloedt niet alleen een individu, maar de hele groep.
,1.1.3 Interactie
Directe contacten met elkaar. Accent ligt op de interactie die aanwezig moet zijn tussen de
groepsleden.
1.1.4 Sociale eenheid
Uit 2 of meer personen die zichzelf als lid van een groep beschouwen. Dus: pas groep als de
individuen zichzelf zien als deel van die groep.
1.1.5 Wederzijdse beïnvloeding
Een groep is een verzameling individuen die elkaar beïnvloeden.
1.1.6 Normen en rollen
- De interacties worden door een aantal rollen en normen gestructureerd.
- Rollen en normen kunnen schriftelijk of mondeling worden vastgelegd.
- De groep geeft aan welk gedrag normaal of abnormaal gevonden wordt.
- Groepsnormen zijn gedragsregels die voor ieder individu in de groep gelden.
- Normen vergemakkelijken de samenwerking en omgang met elkaar in de groep.
- Groepsnormen oefenen een actieve druk uit op de leden om zich te conformeren aan de
groepsnormen die ze hebben ontwikkeld
- Conformiteit: de mate waarin groepsleden zich aanpassen aan de geldende groepsnormen.
- Uniformiteit: het met elkaar in overeenstemming zijn.
1.2 Wat is een team
Twee of meer individuen waartussen er sociale interactie is en die een of meer
gemeenschappelijke doelen hebben. Die personen zijn afhankelijk van elkaar en iedereen heeft
eigen toegewezen specifieke rollen en functies.
Verschil groep en team: team heeft geleerd zich te verbinden. Binnen team is er het besef dat ze
door samen te werken in staat zijne en doel te bereiken dat groter is dan ieders individuele kracht.
Een groep wordt een team als:
- Het teambelang staat voor het eigen belang
- Er is cohesie
- Iedereen draagt bij aan het doel (De taken, rollen of functies zijn bekend)
- Er is een goede samenwerking
- Er wordt verantwoordelijkheid opgenomen (ieders inbreng wordt gewardeerd)
- De communicatie verloopt goed en men waardeert elkaar
- Successen zijn een gezamenlijk resultaat
Een team bestaat uit twee of meer leden die in onderlinge afhankelijkheid en door onderling
overleg de uit te voeren taken verdelen en coördineren met het oog op of in functie van een
gezamenlijk doel, binnen een breder organisatorisch verband.
1. Twee of meer leden met onderlinge afhankelijkheid: team functioneert altijd in een ruimer
werkverband. Teamleden zijn op elkaar aangewezen om hun taak te kunnen uitvoeren
omdat de volledige taak boven de individuele mogelijkheden gaat.
2. Een taak vervullen: taakafhankelijkheid is de mate waarin een teamlid info, materialen en
ondersteuning nodig heeft en daarvoor afhankelijk is van andere teamleden om zijn werk
effectief te kunnen uitvoeren. Grote taakafhankelijkheid = grote nood aan elkaar.
3. Gezamenlijk doel: die samenwerking rond een gezamenlijk doel vergroot het vertrouwen en
verbetert de sfeer binnen het team wanneer het team dichter bij zijn doel komt. Gezamenlijk
doel brengt het team bij elkaar.
, 4. Het organisatorische verband: team functioneert binnen de visie en missie van de
organisatie, regelgeving en procedures. Team en organisatie beïnvloeden elkaar wederzijds.
5. Een team heeft gedeelde waarden en normen: dit zorgt voor een zekere gelijkheid in
opvattingen, doelstellingen en gedragingen die het mogelijk maken om beslissingen te
nemen vanuit wederzijds begrip.
2 De ontwikkelingsfases van Tuckman
2.1 Bespreking van het model
Was oorspronkelijk een vierfasenmodel, maar werd later aangevuld met de vijfde fase, de adjourning
Tuckman stelt dat groepen zich in elke fase met andere thema’s bezighouden en dat dat gedrag van
de groep beïnvloedt. Hij is ervan overtuigt dat elk team alle verschillende stadia moet doorlopen om
uiteindelijk effectief te kunnen samenwerken en te functioneren.
2.1.1 Forming
Hier wordt het team gevormd. Individuele rollen en posities zijn nog niet ingenomen, de groepsleden
nemen een afwachtende houding.
de teamleden kennen elkaar nog niet en zijn bezig met ‘ wie zit er in de groep en wat zijn de
taken’ ;
de teamleden zijn onwennig, onzekerheid en angstig: ze weten nog niet goed wat er van hen
verwacht wordt;
ze zijn sterk afhankelijk van de teamleider;
ze richten hun aandacht en communicatie meestal naar de teamleider omdat er nog geen er nog
geen verbondenheid is ;
de teamleden nemen weinig of geen initiatief;
ze communiceren beleefd, houden eigen mening vaak nog voor zich
ze voeren de opdrachten netjes uit
ze relativeren verborgen of sluimerende conflicten
, 2.1.2 storming
het team wordt hechter en de teamleden winnen aan vertrouwen. In deze fase proberen de leden
hun positie in de groep in te nemen. Dit leidt onvermijdelijk tot een strijd wanneer verschillende
ideeën van de teamleden ervoor zorgen dat mensen met elkaar op gespannen voet staan.
de rollen worden bepaald en afgebakend;
er ontstaan onderlinge irritaties en conflicten;
leden komen op voor hun eigen belangen;
het ‘ik’-gevoel is sterker aanwezig dan het ‘wij’-gevoel;
de teamleider wordt bekritiseerd;
grenzen worden uitgetest;
er worden coalities gevormd om de eigen belangen te verdedigen;
er groeit verzet tegen het uitvoeren van taken of tegen het leiderschap;
er wordt onderlinge kritiek geuit;
gebeurtenissen worden in kleine groepjes besproken. Er komt een einde aan de stormfase
wanneer er een structuur en/of hiërarchie ontstaat
2.1.3 norming
De leden wennen aan de samenwerking, weerstand trekt stilaan weg. Kritiek wordt niet meer als
persoonlijke aanval gezien, maar als constructief en taakgericht. Rendement van de groep is nog niet
zo groot maar de groepsleden beginnen elkaar te vertrouwen en te accepteren. Het wordt mogelijk
om constructief met opmerkingen te komen. Het groepsproces kan nu onderwerp van gesprek
worden. Leven in groep bereikt een evenwicht. Team krijgt een eigen identiteit
Bewust van elkaar nodig hebben om resultaten te bereiken;
Bereid om van elkaar te leren;
Het werk wordt vlot afgehandeld;
Leden stellen meer vragen aan elkaar in plaats van te oordelen;
Talenten worden benut
Er worden duidelijke afspraken gemaakt;
procedures om met afwijkend gedrag om te gaan worden opgesteld;
Groepsbinding komt op gang;Gevaar van groepsdenken treedt op;er ontstaat een ‘wij-gevoel’;
Leden beschouwen zichzelf als een groep.
Deze derde fase is voltooid als er in de groep duidelijke afspraken en normen vastgelegd zijn en
er cohesie is in de groep.
2.1.4 Performing (prestatiefase)
In deze op één na laatste fase van het Tuckman-model, functioneert het team als eenheid. Alle
teamleden weten precies wat er van hen verwacht wordt en ze werken gezamenlijk naar doelen toe.
Het team is uitstekend in staat om zonder inmenging van de teamleider, zelfstandig en autonoom
besluiten te nemen. Wanneer er toch conflicten ontstaan kunnen die pp een bevredigende manier
opgelost worden.
grote betrokkenheid onder elkaar;
grote inzet voor doelen en taken;
ontstaan van creatieve ideeën;
zelfstandig werken;
aanvaarding van normen, doelen en leiding;
aanvaarding van individuele verschillen, zowel de sterktes als zwaktes;
positieve benadering van conflicten;
flexibiliteit bij het inspelen op veranderende vragen aan de groep.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lizeschamp. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,46. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.