Samenvatting van het boek Burgerlijk recht gegeven in de AP hoge school van Antwerpen.
De samenvatting is gebaseerd op het boek "Praktisch burgerlijk recht" editie 2018.
Wat is recht?
Er zijn verschillende, uiteenlopende definities van recht. Daardoor kunnen we niet één correcte
difinitie geven. In elke difinitie komen wel dezelfde elementen weer naar boven. Deze elementen
zijn:
1. Gedragsregels & normen: Er zijn zowel verbodsbepalingen (dingen die opgelegd zijn die we
niet mogen doen) als gebodsbepalingen (dingen die opgelegd zijn om te moeten doen).
2. Die gedragsregels en normen hebben als doelstelling het maatschappelijk leven te ordenen:
zonder die regels en normen zou de maatschappij een chaos zijn.
3. De regels worden opgelegd door de overheid: Zie schema
Pagina | 1
, 4. De regels zijn afdwingbaar: Het is niet enkel genoeg dat regels worden uitgevaardigd. Deze
moeten ook worden afgedwongen. M.b.v. Rechtbanken gaat men die regels afdwingen.
Gemeente
(gemeenteraad)
Burgemeester en Schepenen
“Gemeentelijke verordeningen”
Pagina | 2
,Indeling van het recht
1. Privaat - / burgerlijkrecht
1.1.Privaatrecht regelt de verhouding tussen de burgers onderling. Binnen het privaatrecht moet
o.a. burgerlijk recht, het gerechtelijk privaatrecht en het internationaal privaatrecht
onderschijden worden.
- Het burgerlijk recht: geeft o.a. regels aan m.b.t. familiale verhoudingen, contracten tussen
burgers, zakelijke rechten, …
- Het gerechtelijk privaatrecht: geeft aan hoe het gerechtelijke apparaat georganiseeerd is en
op welke wijze procedures voor de rechtbank gevoerd moeten worden.
- Het internationaal recht: geeft o.a. aan welke rechter bevoegd is en welke rechtsregels
toegepast moeten worden als er een grensoverschrijdent rechtsprobleem is.
2.1.Het publiekrecht regelt algemene belangen en heeft bestrekking op de inrichting, de werking
en de onderlinge verhoudingen van de overheidsorganen en de werking op de verhouding
van de overheid tot de burgers
- Staatsrecht omvat geheel van regels die betrekking hebben op de inrichting en de werking
van de staat en de onderlinge vehoudingen tussen organen van de staat. Bv.
Bevoegdheidsverdeling tussen federale overheid en de gemeenschappen en gewesten.
- Administratief recht bevat regels nodig voor werking van de overheidsinstanties, de manier
waarop de burger zich tot de overheid kan richten.
- Strafrecht geeft aan welke gedragingen strafbaar zijn en welke sanctie’s er tegenover staan.
- Strafprocesrecht geeft o.a. weer op welke wijze misdrijven kunnen worden vastgesteld en
opgespoord worden.
- Fiscaal recht regelt problematiek van belastingen.
Binnen de opsplitsing van publiek- en privaatrecht kunnen we enkele takken nog moeilijker gaan
plaatsen zoals bv. Ondernemingsrecht, sociaal- en economisch recht,...
2. Enkele andere indeling
Buiten de opdeling van privaat- en publiek recht zijn er nog andere indelingen denkbaar:
a. Aldus kan eeen onderscheid gemaakt worden tussen het objectieve en het subjectieve recht
Pagina | 3
, Objectief recht is geheel aan normen die menselijke activiteiten, de onderlinge verhouding tussen
mensen en verhouding tot gemeenschap regelen. Het objectieve recht bevat rechtsregels op zich.
Subjectief recht bevat de aanspraken die een persoon tegenover een ander laat gelden. Deze
aanspraken zijn gebasseerd op objectief recht.
b. Een ander denkbare indeling is materieel en formeel recht
Materieel recht bevat regels die rechten toekennen en plichten opleggen. Formeel recht geeft aan
hoe naleving van materieel recht verzekerd kan worden. (Formeel recht bevat o.a. het rechtelijk
privaatrecht)
De bronnen van het recht
A. Wetgeving sensu lato
Deze eerste bron van rechtsregels betreft de wetgeving in de ruime zin van het woord. Binnen deze
kunnen verschillende soorten bronnen onderscheiden worden.
1. Internationale verdragen en beslissingen van supranationale organisaties
Het belangrijkste voorbeeld van beslissingen van supranationale politieke instellingen is wellicht het
recht van de Europese Unie. De Europese organen beschikken over drie belangrijke
beleidsinstrumenten :
De richtlijnen
• geeft aantal regels aan die moeten door nationale overheid van diverse lidstaten verplicht
worden opgenomen en verwerkt in eigen wet.
• deze richtlijnen zijn er om wetgeving binnen verschillende lidstaten te harmoniseren.
De verordeningen
• bevat een algemene en volledige reglementering die rechtstreeks van toepassing is in alle
lidstaten.
Beschikkingen
• deze bevatten regels die van toepassing zijn op de daarin aangeduide bestemmelingen.
• bv. hierin kan het gaan over om een beschikking waarbij bepaalde boetes worden opgelegd
aan een lidstaat of een onderneming.
Los van bovenstaande zijn er ook internationale verdragen tussen twee of meer staten. Deze kunnen
bv. zijn:
- regeling over welke rechtbank gebruikt wordt bij geschillen waar verschillende
nationaliteiten bij betrokken zijn
- welk recht er dan toegepast wordt
Pagina | 4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur pr99. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
