Volledige samenvatting van het vak Gerechtelijk recht gedoceerd door Koen Van Put aan de AP hogeschool Antwerpen in het 1ste jaar Rechtspraktijk.
Dit document is een perfecte samenvatting van alle slides van de prof.
GERECHTELIJK RECHT
DEEL 1: ALGEMENE BEGINSELEN ................................................................................................................. 4
TITEL I. WEZEN EN FUNCTIE VAN HET GERECHTELIJK RECHT ................................................................................ 4
Hoofdstuk 1: Begripsomschrijving .................................................................................................................... 4
Hoofdstuk 2: Bronnen ....................................................................................................................................... 5
internationale regels .............................................................................................................................................. 5
grondwet ................................................................................................................................................................ 5
gerechtelijk wetboek .............................................................................................................................................. 5
Hoofdstuk 3: Kenmerken .................................................................................................................................. 6
Hoofdstuk 4: Basisbeginselen ........................................................................................................................... 6
grondrechten.......................................................................................................................................................... 6
toegang tot het recht ............................................................................................................................................. 6
onafhankelijk en inpartijdig gerecht ...................................................................................................................... 6
Eerlijk en openbaar proces..................................................................................................................................... 7
tegenspraak ............................................................................................................................................................ 7
procesgelijkheid ..................................................................................................................................................... 7
partijautonomie ..................................................................................................................................................... 8
extra: Dwingend recht – Aanvullend recht ....................................................................................................... 9
aanvullend recht..................................................................................................................................................... 9
dwingend recht ...................................................................................................................................................... 9
Hoofdstuk 5: Toepassingsgebied ...................................................................................................................... 9
TITEL II. BASISBEGRIPPEN VAN HET GERECHTELIJK RECHT ................................................................................... 9
Hoofdstuk 1: Rechtsvordering .......................................................................................................................... 9
kenmerken ........................................................................................................................................................... 10
toelaatbaarheidsvereisten ................................................................................................................................... 11
Algemene toelaatbaarheidsvereisten.............................................................................................................. 11
eis en verweer ...................................................................................................................................................... 12
eis ..................................................................................................................................................................... 12
Verweer............................................................................................................................................................ 13
Hoofdstuk 2: Geschil ....................................................................................................................................... 14
Hoofdstuk 3: geding........................................................................................................................................ 14
kenmerken van het geding ................................................................................................................................... 15
Gedingsregels ....................................................................................................................................................... 16
Vormvoorschriften ........................................................................................................................................... 16
Tijdsafspraken .................................................................................................................................................. 16
berekeningswijze ......................................................................................................................................... 18
termijnberekening: kennisgeving .................................................................................................................... 20
RECHTERLIJKE CONTROLE: EXCEPTIE VAN NIETIGHEID (Art. 860 e.v. Ger.W.) ............................................... 20
Hoofdstuk 4: rechtsprekende handeling ......................................................................................................... 22
TITEL III. RECHTERLIJKE ORGANISATIE ................................................................................................................ 22
Hoofdstuk 1: Staatsmacht .............................................................................................................................. 22
Hoofdstuk 2: Structuur van de rechterlijke macht .......................................................................................... 22
piramidale structuur............................................................................................................................................. 22
hoven en rechtbanken ......................................................................................................................................... 25
1. het vredegerecht..................................................................................................................................... 25
2. politierechtbank ...................................................................................................................................... 26
3. rechtbank van eerste aanleg................................................................................................................... 27
, brugerlijke afdeling...................................................................................................................................... 27
correctionele afdeling ................................................................................................................................. 28
jeugd- en familierechtbank ......................................................................................................................... 28
strafuitvoeringsrechtbank ........................................................................................................................... 29
4. ondernemingsrechtbank......................................................................................................................... 29
5. arbeidsrechtbank .................................................................................................................................... 30
6. arrondissementsrechtbank ..................................................................................................................... 31
7. Hof van beroep ....................................................................................................................................... 31
8. arbeidshof ............................................................................................................................................... 32
9. Hof van assisen ....................................................................................................................................... 32
10. Hof van Cassatie .................................................................................................................................... 33
Hoofdstuk 3: hoge raad voor justitie, instituut voor rechtelijke opleiding, adviesraad van de magistratuur
en algemene raad voor partners van rechtelijke orde ................................................................................... 34
hoge raad voor justitie ......................................................................................................................................... 34
Instituut voor Gerechtelijke Opleiding in België .................................................................................................. 34
Adviesraad vd magistratuur ................................................................................................................................. 34
Onafhankelijkheid van de rechter ........................................................................................................................ 35
Medewerkers gerecht .......................................................................................................................................... 35
DEEL 2: BEVOEGDHEID .............................................................................................................................. 37
TITEL I. BEGRIPSOMSCHRIJVING ......................................................................................................................... 37
Hoofdstuk 1: Rechtsmacht.............................................................................................................................. 37
Hoofdstuk 2: Bevoegdheid .............................................................................................................................. 37
TITEL II. RECHTSKARAKTER.................................................................................................................................. 38
hoofdstuk 1: Rechtsmacht .............................................................................................................................. 38
Hoofdstuk 2: Bevoegdheid .............................................................................................................................. 38
materiële bevoegdeid .......................................................................................................................................... 38
Territoriale bevoegdheid ...................................................................................................................................... 39
TITEL III: ALGEMENE BEGINSELEN ....................................................................................................................... 39
Hoofdstuk 1: Matieriële bevoegdheid ............................................................................................................ 39
toetsingsogenblik ................................................................................................................................................. 39
component ........................................................................................................................................................... 40
1. Voorwerp van de eis ............................................................................................................................... 40
2. Waarde van de eis (ratione summae)..................................................................................................... 41
3. urgentie (ratione temporis) .................................................................................................................... 44
4. hoedanigheid van de partijen (ratione personae) .................................................................................. 45
Hoofdstuk 2: Territoriale bevoegdheid ........................................................................................................... 45
bevoegdheidsovereenkomst ................................................................................................................................ 45
verstek van de verweerder .................................................................................................................................. 45
TITEL IV. BEVOEGDHEIDSREGELING .................................................................................................................... 46
Hoofdstuk 1: Materiële bevoegdheid ............................................................................................................. 46
hoofdvordering..................................................................................................................................................... 46
1. vrederechtbank ....................................................................................................................................... 46
2. politierechtbank ...................................................................................................................................... 47
3. rechtbank van eerste aanleg................................................................................................................... 47
4. secties, kamers en rechters in de rechtbank van eerste aanleg............................................................. 49
5. arbeidsrechtbank .................................................................................................................................... 49
6. ondernemingsrechtbank......................................................................................................................... 50
7. arrondissementsrechtbank ..................................................................................................................... 51
8. hof van beroep ........................................................................................................................................ 51
9. Arbeidshof ............................................................................................................................................... 51
10. Hof van Cassatie .................................................................................................................................... 52
Tusseneis .............................................................................................................................................................. 52
tussengeschillen m.b.t. de hoofdeis ................................................................................................................ 52
, Tussengeschillen m.b.t. het verweer ............................................................................................................... 53
Verweer ten gronde .................................................................................................................................... 53
Verweer bij wijze van exceptie.................................................................................................................... 53
Verweer bij wijze van tegeneis.................................................................................................................... 53
Eis tot tussenkomst ..................................................................................................................................... 54
Samenhang .................................................................................................................................................. 55
Aanhangigheid ............................................................................................................................................. 56
Hoofdstuk 2: Territoriale bevoegdheid ........................................................................................................... 56
algemene regel (art. 624 Ger.W.) ........................................................................................................................ 56
Bijzondere regels .................................................................................................................................................. 57
Prorogatie van territoriale bevoegdheid ......................................................................................................... 57
Bepalingen van dwingend recht ...................................................................................................................... 57
Bepalingen van openbare orde........................................................................................................................ 57
familierechtbank .............................................................................................................................................. 57
Hoofdstuk 3: Bevoegdheidsincidenten ........................................................................................................... 58
in eerste aanleg .................................................................................................................................................... 58
exceptie van onbevoegdheid (door de verweerder) .................................................................................. 58
Middel van onbevoegdheid (door de rechter) (art. 640 Ger.W.) ............................................................... 58
in hoger beroep .................................................................................................................................................... 58
Incidenten in zelfde rechtscollege ....................................................................................................................... 59
, DEEL 1: ALGEMENE BEGINSELEN
TITEL I. WEZEN EN FUNCTIE VAN HET GERECHTELIJK RECHT
HOOFDSTUK 1: BEGRIPSOMSCHRIJVING
Gerechtelijk recht = Rechtsregels met betrekking tot de effectuering van materieelrechtelijke aanspraken van de
rechtssubjecten.
Dus als het niet wordt nageleefd, er is iets niet juist → dan gaan we dat in orde maken.
VOORBEELD: In verbintenissen word huur niet betaald, er is dan een fout in het materieel recht → dan zegt B.W.
dat je moet betalen, je verbintenis dus nakomen en door middel van het B.W. kan je dat dan afdwingen als het
niet wordt nageleefd.
OPGELET: gerechtelijk recht is ruimer dan het privaatrecht.
Art. 2 Ger.W. : ‘Het Gerechtelijk recht geldt als gemeen recht inzake de rechtspleging in het burgerlijk,
handels-, sociaal, straf-, tucht-, administratief en fiscaal recht.’
Burgerlijk procesrecht is nodig omdat als er dan materieel recht is je anders niet voort kunt gaan.
Wie zijn subjectieve of materiële rechten wil realiseren, moet noodgedwongen een beroep doen op een rechter.
→ burgerlijk procesrecht
Verbod op eigenrichting (justice privée, Selbtshilfe) = Eigenrichting is het stellen van handelingen teneinde
zonder een beroep te doen op de rechter een geschil te beslechten (beïndigen) en zichzelf een recht te
verschaffen of tot eigen sanctionering over te gaan. Het verbod tot eigenrichting is een algemeen rechtsbeginsel
en het schenden van dit beginsel wordt door de rechters niet gesmaakt.
Effectueren: uitvoeren
Het probleem is altijd dat je een materieel recht hebt en dat het niet wordt gerespecteerd. Het materiële recht
doet er zelf niets mee.
→Bv. Je hebt bv iets verkocht en het wordt geleverd maar je wordt niet betaald. Je hebt recht op betaling. Of je
hebt een appartement gehuurd maar dat appartement is niet in orde.
Materieel recht Gerechtelijk recht
Materieel recht (er is iets mis) → Gerechtelijk recht (proces)
Er bestaat een band tussen het materieel recht en het gerechtelijk recht.
Materieel recht = Een recht dat u uit de wet haalt. → Bv. recht op privacy, ...
Exceptie van nietigheid: Art. 860
Het gaat over een proceshandeling waar iets mis mee is. Er is een vormgebrek aan een proceshandeling die ten
gevolge heeft dat die proceshandeling nietig wordt verklaard.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur sarahallegro. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
