Resume
Samenvatting Methodologie Van Sociale Wetenschappen
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Dit document bevat alles van het gehele boek. Perfecte samenvatting voor opkomende examens. Geschreven in 2024.
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
InhoudInleiding (H1)...............................................................................................5
H2: Bouwstenen en soorten sociaalwetenschappelijk onderzoek................6
Bouwstenen..............................................................................................6
Evaluatiecriteria wetenschappelijke kennis..............................................7
Soorten sociaalwetenschappelijk onderzoek............................................7
H3: Filosofische achtergrond: epistemologische beginselen........................9
Ontwikkelingen van de epistemologie van de wetenschappen.................9
D. Hume: scepticisme..........................................................................10
W. Kreis: logisch positivisme en verificationisme.................................10
Karl Popper: falsificatie........................................................................11
Thomas Kuhn’s paradigma’s................................................................11
Imre Lakatos: theorie met meerinhoud...............................................12
Wat met de sociale wetenschappen?......................................................12
Positivisme:..........................................................................................12
Constructivisme:..................................................................................13
Kritische realisten:...............................................................................14
H4: Ethiek in sociaalwetenschappelijk onderzoek......................................14
Hoe omgaan met de deelnemers............................................................14
Professionele standaarden en deontologie.............................................15
Samenleving en wetenschap..................................................................15
H5: Onderzoek ontwerpen, strategie en doelstellingen.............................15
Het onderzoeksplan................................................................................15
Probleemformulering..............................................................................16
Algemene vraagstelling.......................................................................16
Literatuurstudie: status quaestionis....................................................16
Vraagstelling en onderzoeksvragen.....................................................16
Onderzoeksopzet....................................................................................17
Plaats en situatie.................................................................................17
Tijdstip en periode van waarneming....................................................17
Onderzoekseenheden en kenmerken: wie?.........................................18
Methode van waarneming: hoe?..........................................................18
, Tijdsplanning en financieel overzicht...................................................18
H6: kwantitatieve en kwalitatieve meting..................................................18
Basisbegrippen.......................................................................................18
Kwalitatief versus kwantitatief meten:....................................................19
Kwantitatief.........................................................................................19
Kwalitatief............................................................................................21
H7: Selectie van onderzoekseenheden: steekproeven..............................23
Inleiding..................................................................................................23
Steekproeven: 2 logica’s van de selectie.............................................23
Toevalsteekproeven................................................................................24
Stappen bij het trekken van toevalsteekproeven................................24
Types toevalsteekproeven...................................................................24
Foutenbronnen bij steekproeftrekking.................................................25
Steekproefgrootte................................................................................26
Kwantitatieve niet-toevalsteekproeven...............................................27
Theoretische steekproeven.....................................................................27
Strategieën in theoretische steekproeftrekking...................................28
H8: Experimentele ontwerpen...................................................................28
Onderdelen van het klassieke experimentele onderwerp.......................29
Bedreiging van interne validiteit.............................................................30
Bedreigingen van externe validiteit........................................................31
Alternatieven op de klassieke experimentele ontwerpen.......................31
Etnische bekommernis............................................................................32
H9: Surveyonderzoek.................................................................................33
Stappenplan en foutenbronnen..............................................................33
Soorten vragen en antwoorden...............................................................35
Ontwerp van vragenlijsten......................................................................35
Een model van het vraag-antwoord proces.........................................35
Responsfouten en stijlen......................................................................36
Aanbevelingen voor het opstellen van een vragenlijst........................37
Keuze voor een surveymodus.................................................................38
Face-to-face surveys............................................................................38
Zelf in te vullen vragenlijsten..............................................................38
, Mixed-Mode surveys............................................................................38
H10: Niet-reactief onderzoek en secundaire data-analyse.........................39
Soorten niet-reactieve gegevens............................................................39
Fysieke sporen.....................................................................................39
Tekst: inhoudsanalyse..........................................................................39
Administratieve data en officiële statistieken......................................40
Big Data...............................................................................................40
Secundaire analyse van onderzoeksdata................................................41
Voor- en nadelen van niet-reactieve en secundaire data........................41
H11: Veldonderzoek en participerende observatie....................................43
Types veldonderzoek...............................................................................44
Participeren versus observeren...........................................................44
Mate van openheid: verborgen versus open........................................44
Gehanteerde paradigma: coöperatief versus investigatief onderzoek 45
Het verloop van ene veldonderzoek.......................................................45
Planning van veldwerk.........................................................................45
Toegang krijgen tot het veld................................................................45
Verblijf in het veld................................................................................46
Uittrede van het veld...........................................................................46
Veldwerknotities......................................................................................47
Voor- en nadelen van veldonderzoek......................................................47
H12: Diepte-interviews en focusgroepen...................................................48
Epistemologische achtergrond van diepte-interviews............................48
Nadruk op begrijpen en interpretatie..................................................48
Nadruk op theorievorming- en ontwikkeling........................................48
De interviewsituatie................................................................................49
Structuur van een interview................................................................49
Soorten vragen....................................................................................49
Mogelijke valstrikken...........................................................................50
Focusgroepen..........................................................................................50
Van gesproken woord naar geschreven tekst.........................................50
Analyseren en interpreteren...................................................................51
Condenseren van betekenis.................................................................51
, Categoriseren van betekenis...............................................................51
Narratieve analyse...............................................................................51
Diepere interpretatie...........................................................................52
Ad-hocinterpretatie..............................................................................52
Kwaliteit?................................................................................................52
H13: Historisch- vergelijkend onderzoek....................................................53
Oorsprong van vergelijkende methodes: John Stuart Mill.......................53
Methode van overeenkomst................................................................53
Methode van verschil...........................................................................54
Gecombineerde methode van overeenkomst en verschil....................54
Methode van gelijktijdige variatie........................................................54
Specifieke kenmerken van historisch-vergelijkend onderzoek................55
Aard van het empirisch materiaal........................................................55
Het reconstrueren van historische feiten.............................................55
Streven naar oorzakelijke verbanden..................................................56
Verbinden van micro- en macroniveau................................................56
Gebruik van contextueel materiaal bij vergelijkingen.........................56
Problemen bij historisch vergelijkend onderzoek....................................56
Veronderstelling van equivalentie.......................................................56
Galtons probleem................................................................................57
Vertekeningen door eenhedenselectie.................................................57
Examenvragen...........................................................................................57
, Methodologie
Inleiding (H1)
Methodologie: De wijze waarop het hele proces van wetenschapsbeoefening
functioneert, en houdt dus niet alleen de kennis en beheersing van methoden en
technieken in.
Wetenschapsbeoefening: Proces gedreven door onpartijdige en rationele
dialoog + machtsverhoudingen, maatschappelijke en/of politieke
inmenging, ideologische assumpties en agressieve retoriek.
Wetenschapsbeoefening: Van de institutionele inbedding van
wetenschap over de epistemologische veronderstellingen tot werkelijke
onderzoekspraktijk.
Wetenschapscausaliteit:
Statistisch verband
A moet voorafgaan van B
Niet te wijten aan een derde gebeurtenis C
,H2: Bouwstenen en soorten
sociaalwetenschappelijk onderzoek
Bouwstenen
Sociaalwetenschappelijk onderzoek: Voortdurende wisselwerking van empirie en
theorie. (Methodologische principes worden erin toegepast)
Theorie: geheel van samenhangende uitspraken die bepaalde
fenomenen beschrijven of verklaren. Patronen, regelmatigheden.
bestaande uit: concepten en de relaties ertussen.
Kenmerken:
1) Logisch consistent (niks mag tegenspreken)
2) Veralgemeenbaarheid
a. Middle range theorie: Hypotheses over een reeks
aannames van een bepaald fenomeen, die elk
empirisch getoetst kunnen worden.
3) Gegrond in empirische observatie
a. Verifieerbaarheid
Repliceren: herhalend onderzoeken, controle.
b. Falsifieerbaarheid
4) Spaarzaam
Transparantie noodzakelijk hierdoor van bedrijven!
Empirie: Het ervaren van de wereld rondom ons door waarneming.
Opgelet met zintuigen: kan vertekende beelden geven.
Inductie: Specifieke waarnemingen tot een Empirische cyclus:
algemene regel komen.
Observatieinductiedeductietoetsi
Reductie: Gevolgtrekking van een ng (nagaan van vooropgestelde
algemene naar een bijzondere. hypothesen)
Vb. Kliniek Semmelweis= vond de relatie
tussen lijkenmateriaal en kraamvrouwenkoorts.
, Evaluatiecriteria wetenschappelijke kennis
2 soorten fouten toevallige fouten=geen regelmaat
systematische fouten= consistentie
Betrouwbaarheid Mate van consistentie van een meting, mate
waarin een meetinstrument dezelfde resultaten oplevert bij
herhaalde metingen onder soortgelijke condities.
ValiditeitAfwezigheid van systematische fouten of vertekeningen in
een onderzoek, geldigheid genoemd.
Meetvaliditeit= meet het wat het zou moeten meten?
Interne validiteit= zijn de waargenomen relaties een correcte
weerspiegeling van de werkelijkheid?
Causaliteit is belangrijk
externe validiteit= Kan je de specifieke bevindingen ook
veralgemenen?
Peer review= evaluaties door collega-wetenschappers van je
wetenschappelijke bevindingen
Soorten sociaalwetenschappelijk onderzoek
Theoriegericht onderzoek= Gericht op het ontwikkelen van een theorie,
kennisproductie is fundamenteel.
Praktijkgericht onderzoek= Gericht op het oplossen van een praktisch
maatschappelijk probleem.
Evaluatieonderzoek= Effectiviteit van sociale interventies
onderzoeken, gebruikmakend van wetenschappelijke procedures.
Actieonderzoek= Kennis verspreiden onder de deelnemers aan het
onderzoek voor politieke actie te stimuleren.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lucashostyn. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,66. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
82191 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans