Resume
samenvatting oncologie - algemene en experimentele oncologie
- Établissement
- Universiteit Antwerpen (UA)
Dit is een samenvatting voor het vak algemene en experimentele oncologie.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Algemene en experimentele oncologieHoofdstuk 1: Wat is kanker?
1. Inleiding
Celdeling als motor van ontwikkeling, groei en weefsel- homeostase
• multicellulaire organismen
• strikte groeiregulerende mechanismen
- complexe signalisatie
- groei en ontwikkeling organen binnen normale afmetingen
- celaanmaak / celverlies
• turnover van cellen
- zeer snel (bv. epitheel dunne darm, hematopoëtisch systeem)
- trager (bv. nieren, endocriene organen, endotheel)
- geen (bv. zeer sterk gedifferentieerde weefsels zoals spiercellen, neuronen)
- → eens we volgroeid zijn
• Homeostase = vermogen van meercellige organismen om het interne milieu in evenwicht te
houden
• Celdeling is strikt gereguleerd die de groei en ontwikkeling in evenwicht houdt met het
celverlies/afbraak
• Turnover van cellen = snelheid waarmee proliferatie gebeurt is verschillend
- Snel: bv. RBC hebben een levensduur van 120 dagen
- Traag: bv. endotheel
- Geen: bv. zenuwweefsel/neuronen bij volwassen personen
• steady state >< verhoogde belasting → aanpassing van onze cellen
- aanpassing aan wisselende situaties, bv. weefselschade
- hypertrofie
➢ toename in volume v/d individuele cellen (cel-aantal blijft
hetzelfde)
➢ bv. skeletspierhypertrofie, hartspierhypertrofie
- hyperplasie
➢ toename van aantal cellen in bepaald orgaan
➢ bv. neutrofiele leukocytose bij (bacteriële) infecties
- adaptief en reversibel!
• groeiregulatie
- groeistimulerende en -inhiberende factoren
• Miljoenen celdelingen → moeten via regulerende mechanismen in gate gehouden worden
• Aanpassen kan op twee manieren
- Grote van de cellen kan toenemen → hypertrofie = toename van volume van de
individuele cellen (het aantal cellen blijft gelijk)
➢ Atleten die gaan trainen: hypertrofie van de skeletspieren
➢ Hypertensie zorgt voor hartspierhypertrofie → hart zal nog altijd dezelfde
hoeveelheid volume kunnen rondpompen
, - Aantal cellen gaat toenemen, waarbij de grootte van de cellen hetzelfde blijft →
hyperplasie
➢ Bv. bij bacteriële infecties kunnen neutrofielen in aantal gaan toenemen, het
aantal neemt toe tov homeostatische toestand, tov steady state
→ beide zijn adaptieve aanpassingen en die zijn reversibel. Wanneer die atleet voor
een jaar niet meer zou trainen, wanneer de infectie geklaard is, kom je terug in de
steady state terecht
• Groeiregulatie
Neoplastische groei
• kankercellen
• gedisreguleerde, autonome groei, “anchorage-independent”
• neoplasie
- toename aantal cellen zonder fysiologische stimulus
- in principe irreversibel
- berust op verworven verstoringen in groeistimulerende of -inhiberende processen
• Ontregelde celgroei en autonoom (niet meer afhankelijk van bepaalde groeifactoren
• Ze kunnen blijven prolifereren onafhankelijk van de groei stimulerende hormonen
• Kunnen invaderen in het omliggende weefsel om metastase te creëren → kankercellen komen
los van de normale verankering in de weefselstructuur
• fouten in de regulatie van celdeling leiden tot tumorgroei
- mogelijk vanaf niveau van de stamcel
• Links = normale celdeling
• Midden en rechts: fouten in de celdeling kunnen zich op elk niveau opstapelen
- Thv van de stamcel
- Ontregeling in een lagere stap, in een tussenstap van het differentiatieproces
• Links: normale groei in epitheelweefsel van de huid
- In de onderste laag gebeurt de proliferatie
- Aan het opp gaan ze afschilferen en afsterven
, • Rechts: verstoring in de celdeling, in de onderste basale laag van de huidepitheel →
opstapeling van de tumorcellen → gezwel
- → deze celdeling blijft ‘aan’ & kan aanleiding geven tot een gezwel
Invasief en metastisch gedrag
• belangrijke eigenschappen kankercellen:
- onbeperkte groei
- irreversibiliteit
• neoplasma/tumor/gezwel: ontstaat bij ongecontroleerde proliferatie
• goedaardige of benigne tumor:
- geen invasief gedrag
- chirurgische ingreep kan tumor volledig verwijderen
• Benigne → gaat niet verder invaderen in onderliggend weefsel
- Goed begrensd + chirurgisch kan de tumor volledig verwijderd worden
• → kanker = kwaadaardige tumor
- Onbeperkte groei
- Irreversibel proces
- Tumor, een gezwel of neoplasma ontstaat
• kwaadaardige of maligne tumor:
- cellen invaderen in omliggende weefsel
- ook metastasering: uitzaaiingen op afstand
Maligne tumor → Hierbij spreken we dus echt van kanker
• Begrenzing is veel onregelmatiger
- cellen gaan invaderen in het omliggende weefsel
- Metastasering kan optreden
• Bij een operatie is er kans dat er nog wat cellen overblijven
, • invasie en metastasering
- meerstappenproces
- loskomen
- doorbreken basale membraan
- invasie
- lymfogene en hematogene metastasering
1. Primaire tumor → bv. in de longen ontstaan een tumor
2. Tumorcellen komen los en gaan invaderen in het omliggend weefsel
3. Basaalmembraan doorbreken en op die manier in de bloedbaan terechtkomen (maar kan ook
via de lymfevaten bv.)
4. Transportie doorheen de bloedsomloop
5. Invaderen op een nieuwe plaats → metastase op afstand veroorzaken (secundaire tumor)
• invasie:
- directe migratie en penetratie van kankercellen in naburige weefsels
- cel-celinteractie tussen kankercellen
→ adhesiemoleculen (E-cadherinen)
- celmotiliteit
→ chemoattractanten: moleculen die de kankercellen aantrekken
→ Beweeglijkheid vergroot
- aanmaak matrix-metalloproteïnasen
➢ = proteasen die extracellulaire matrix afbreken
➢ kankercellen moeten doorheen lamina basalis
• Invasie
- Invaderen: kankercel moet loskomen van het gezwel
➢ Cel-celinteracties worden minder sterk
o Door downregulatie van adhesiemoleculen → lossere
weefselstructuur
➢ Celmotiliteit moet verhoogd worden
o Door chemoattractanten
➢ Aanmaak matrix-metalloproteïnasen
o Gaan matrix rond gezwel doorbreken, want kankercellen willen
doorheen de lamina basalis migreren
• metastasering:
- mogelijkheid van kankercellen om
➢ in de bloedbaan te geraken
➢ naar ver gelegen weefsels te migreren
➢ metastasen te vormen die fysisch niet verbonden zijn met primaire tumor
- niet random, maar naar zeer specifieke sites
➢ “seed and soil” hypothese
➢ frequent t.h.v. longen, lever, bot
➢ zelden t.h.v. spierweefsel, milt
• Invasie is een lokaal proces
• Wanneer een tumor meer maligne worden gaat die beginnen ‘uitbreiden’ en omliggend
weefsel aantasten → metastasen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur goormansamber1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
52510 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans