Traumazorg
Examen doelstellingen:
Student kan traumazorg toelichten
C-ABCDE-benadering toepassen (kennis hebben) in acute situatie (bv. traumazorg)
Student kan traumaprotocol (team, taken,…) toepassen op acute situatie
1. Traumazorg
= Start op de plaats van het ongeval en duurt tot pt uit ziekenhuis ontslagen wordt. Wanneer pt naar huis gaat,
volgt nog een intense opvolging en verdere revalidatie.
= Tijdens volledig ziekenhuistraject: Zorgprogramma Majeur Trauma: alle deskundige hulp gebundeld die pt
nodig heeft.
Traumapatiënten: pt met lichamelijk letsels als gevolg van een auto-ongeval, val van ladder, somptrauma,
brandwonden, …
Pt met slechts 1 letsel doch in combinatie met meer dan 20% 2e of 3e graads verbranding: ook polytrauma.
Voor elk traumapt: traumaprotocol opgestart:
Traumaprotocol: zorgt ervoor dat pt met ernstig fysiek trauma op een efficiënte, gestandaardiseerde en
gestructureerde manier worden opgevangen en behandeld.
Ernstig fysiek trauma (major trauma): wereldwijd belangrijkste doodsoorzaken. Zij dragen bij tot morbiditeit op
korte en lange termijn. Het is echter niet mogelijk om incidentie ernstige trauma’s in ons land nauwkeurig te
evalueren: we hebben geen officieel aanvaarde definitie van het begrip ernstig trauma, noch over een centraal
register met gegevens.
Algemeen aanvaarde definitie ernstig trauma: multipele en ernstige verwondingen die een handicap en/of dood
tot gevolg kunnen hebben.
2. Traumacentrum – traumanetwerken
Internationaal gebruikelijk om ernstig trauma te behandelen in geïntegreerde systemen voor traumatologie, die
bevoegd zijn voor welbepaald geografisch gebied.
= De door hen verleende zorg is gestandaardiseerd, van de plaats van het ongeval tot en met de revalidatie.
- Alle zorgfasen maken deel uit van wet. onderbouwde protocollen: inschatting ernst, keuze ziekenhuis,
contacten tussen dringend geneeskundig vervoer en zh,…
- Zwaartepunt geïntegreerde systemen ligt bij Major Trauma Centres (MTC) = gespecialiseerde centra
die, binnen de aan hen toegewezen geografische zone, de meest ernstig gewonde pt behandelen. Ze
doen aan kwaliteitscontrole en geven opleiding aan traumateams.
- Ziekenhuizen binnen éénzelfde zone opgedeeld in: beschikbaarheid gekwalificeerd personeel,
infrastructuur, materiaal
- Studies tonen: duidelijke daling sterftecijfer bij meest ernstig gewonde pt als ze in een MTC behandeld
worden ze verkiezen langere route naar besta trauma zh.
, Major Trauma Centre (MTC):
Gespecialiseerd traumateam, 24/7 paraat om pt na zwaar ongeval op te vangen
Alle zorgverleners uit betrokken disciplines werken nauw samen voor optimaal herstel
Hoogtechnologische infrastructuur: op elk moment 2 pt met ernstig trauma opvangen
Alle zorgverleners hebben toegang tot beeldvorming, onmiddellijke voorraad bloedproducten en een
voorbehouden operatiezaal.
Alle betrokken specialisten: doorgedreven traumaopleiding: technisch als niet-technisch. Werken in
team!
Uitvoeren kwaliteitscontrole: gegevens omstandigheden ongeval, toestand pt, behandeling, zh-verblijf,
revalidatie, overlijden,.. moeten gestandaardiseerd en gecentraliseerd worden in internationale
databank.
In België: traumaregister van Duitse Vereniging voor Traumachirurgie (DGU).
Voorbeeld: St George’s Hospital in south west London. Het idee achter traumanetwerken is dat
ambulancepersoneel wordt opgeleid om patiënten naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis te brengen met de juiste
faciliteiten en expertise ter plaatse om hun verwondingen te behandelen. Dit betekent dat patiënten met de
ernstigste verwondingen worden geïdentificeerd en snel naar St George’s worden gebracht, waarbij vaak de
dichtstbijzijnde Spoedeisende Hulp van het ziekenhuis wordt omzeild.
Level 1-traumacentrum of supraregionaal:
In België: wet voorziet dat pt naar dichtstbijzijnde en meest geschikt zh met gespecialiseerde erkende
spoeddienst moet worden vervoerd pt met ernstig trauma’s dus verzorgd in groot aantal Belgische zh
financieel niet haalbaar om in elk zh een erkende spoedgevallendienst met dergelijke teams en vaardigheden
beschikbaar te houden.
Invoeren geïntegreerd systeem voor traumatologie in België, is mogelijk mits aantal toepassingen:
1. Hanteren gemeenschappelijke definitie van begrip ernstig trauma, toepassen duidelijke regels en
gebruiken van gemeenschappelijk triagetool door alle diensten betrokken bij dringend vervoer
2. Duidelijk omschrijving rol van elk acuut zh binnen elke supraregionale samenwerking (Level 1
traumacentrum): aantal zh MTC en rol van omliggende zh is duidelijk.
3. Invoeren van systeem van kwaliteitsopvolging, met nauwkeurige gegevensverzameling, centralisatie en
koppeling gegevens mbt dringende geneeskundige hulpverlening met zhgegevens en programma’s
voor evaluatie van perfomantie.
Voorbeelden België:
- UZ Leuven en UZ Gent
- AZ Groeninge Kortrijk, UZ Antwerpen
- AZ Sint-Jozef Malle
3. Opvang multitrauma – traumaprotocol
Prehospitaal
- Noodcentrale stuurt dichtstbijzijnde medische team (MUG) ter plaatse om levensreddende
handelingen uit te voeren & pt in zo best mogelijke omstandigheden naar zh te vervoeren
- Obv pre-hospitaal triagecriteria: snel inschatten welk traumacentrum meest geschikt is.
- Niet-noodzakelijk het dichtstbijzijnde ziekenhuis
- Meer overlevingskansen indien naar gespecialiseerd traumacentrum (Level 1-centra: UZ Gent, UZ
Leuven,…)
Aanmelding van een traumapatiënt
- Aangekondigd door pre-hospitaal team: MUG team, PIT of ziekenwagen
- Adhv ATMIST (ETA): radiofonisch of telefonisch waarbij ontvangend team nog extra vragen kan stellen
of adviezen kan geven aan pre-hospitaal team (two-way communication)
- Volledigheid is belangrijk voor voorbereiden en activatie traumateam
A Age + geboortedatum Naam en geboortedatum pt