PARATE KENNIS
HET LITURGISCH JAAR
HET KERKELIJK JAAR
Elke cultuur kent al van in de primitieve tijden een zekere ritmering van de tijd
Elk volk heeft een kalender van rustdagen en feestdagen, die uitsteken boven de andere of gewone
dagen. Dit brengt reliëf en variatie in de tijd
Natuur heeft altijd een rol gespeeld in de tijdsbeleving
De start van een kalendertelling situeert zich vaak in de godsdienst. Sedert een bepaalde figuur is de
tijd totaal veranderd
Boeddhisten: geboorte- en sterfdatum van Boeddha
Moslims: vanaf de ‘Hedjira’ (de vlucht van Mohammed uit mekka naar Medina)
Christenen: start bij het jaar 0, dus niet bij de geboorte van Jezus want hij zou wellicht tussen 7 en 4
voor Nul geboren zijn
In de loop van het jaar herdenken we telkens een bepaald aspect uit het leven van Jezus Christus
o Verrijzenis uit de dood (Pasen)
o Geboorte (Kerstmis)
o Opname in de hemel (Hemelvaart)
o De gave van zijn Geest (Pinksteren)
Van de 52 weken zijn er 34 gewone weken (gewone of zwakke
tijd) en 18 bijzondere weken (sterke tijd)
Sterke tijd:
o Kerstkring
o Paaskring
o Bestaat uit
Een periode voor het hoogfeest (aanloop,
verlangen)
Een periode na het hoogfeest (afloop,
nawerking, nagenieten)
o Tussendoor zijn er nog tal van heiligenfeesten, Mariafeesten, herdenkingen en bijzondere
vieringen
DE KERSTKRING
Advent Kerstmis Kersttijd
Wanneer Dit zijn de vier weken 25 december De periode na kerstmis
voorbereidingstijd voor het
Kerstfeest
Betekenis ‘aankomst’, meer bepaald de De geboorte van Jezus (Witte kleur)
aankomende geboorte van Christus
Jezus, de messias De zoon van God die een
mens geworden is (incarnatie)
Hij is de redder en licht van de
wereld
- hoopvolle en blijde
Tijd van … Het feest van de Het lezen in de
, verwachting winterzonnewende kindsheidsevangelies,
- waakzaamheid en (Germanen) => ze vieren de met gegevens over het
attentie overwinning van het licht op kind Jezus en zijn
de duisternis ‘openbaringen’
Belangrijke Jesaja, Jozef en Maria, Jezus Jezus, Maria Jozef
Bijbelse Zacharias en Elisabeth,
adventsfiguren Johannes de Doper, Simeon
en Hanna
Rituelen Elke zondag een kaars op de Kerststal in de huiskamer Driekoningen vieren in
adventskrans aansteken plaatsen de zondag tussen 2 en 8
januari
door heilige Franciscus van
Assisi
Solidariteitsacties
Belangrijke / / Zondag na kerstmis:
momenten De zondag van de heilige
Familie
6 januari:
Driekoningendag
=> 'epifanie' of
'openbaring van de heer'
=> 'het licht dat voor de
heidenen straalt'
zondag na 'epifanie’ :
=> het feest van het
doopsel van de Heer in
de Jordaan sluit de
kersttijd af
DE PAASKRING
De veertigdagentijd De goede week Pasen De paastijd
De vastentijd
bedoeling: Het gaat om het - Ter herdenking van de -Kleur van de gewaden is
Start: aswoensdag
verrijzenis van Christus wit
(askruisje) lijden, de dood en de
- In het oude Palestina van -OLH Hemelvaart:
verrijzenis van Jezus
Duur: 40 dagen de oertijd was Pasen
Christus, opgetekend in de 40 dagen na Pasen
Bedoeling: periode van (‘Pesach’) het feest van
vier evangelies in de
inkeer en bekering, van de gersteoogst in de
passie- en
boete en vasten, in lente. Volgens het Nieuwe
verrijzenisverhalen
voorbereiding op Pasen, - Voor de joden werd het Testament zou Jezus kort na
paastriduüm: ‘Witte de herdenking van de
het grootste christelijke zijn verrijzenis op aarde bij
Donderdag’, ‘Goede uittocht uit Egypte
feest. zijn Vader in de hemel
Vrijdag’ en ‘Pasen’ (Exodus). Vandaar opgenomen zijn. Van de
Verwijzing 40: Witte Donderdag kreeg het de naam Vader kwam Hij, naar de
- Noach, die 40 dagen - de dag van de Pascha (= doortocht of Vader gaat Hij terug
doorbracht in de ark instelling van de passage). - Pinksteren:
- Mozes, die 40 jaar eucharistie. - Bij de christenen werd
doorbracht met zijn - Men herdenkt het 50 dagen na Pasen
, volk in de woestijn Laatste Pasen het feest van de
- Jezus, die 40 dagen Avondmaal, dat verrijzenis van
proeftijd doorbracht in Jezus met zijn Christus, ook een Men viert de zending en de
de woestijn leerlingen hield. passage, maar dan van nederdaling van de Heilige
- Men houdt ook, dood naar leven (Mc Geest
Verwijzing askruisje:
net als Jezus, een 16,1-8 en par.). over de leerlingen
- Broosheid en
voetwassing. - De paasdatum ligt vast (Handelingen 2,1-13). Jezus
vergankelijkheid van de
- Daarna valt er een sedert het concilie van is zelf niet meer op aarde,
mens
stilte (geen Nicea (325). Toen werd maar heeft Zijn Geest
Bedoeling 40 dagentijd: klokken meer), beslist Pasen te vieren
- Christenen willen de want één van de op de eerste zondag gezonden om de Kerk
wortels van hun geloof leerlingen was een na de eerste volle verder te leiden.
ver-vasten. verrader. maan van de lente.
- Broederlijk Goede Vrijdag - Pasen valt altijd
Delen - dag van de kruisdood van tussen 22 maart
Carnaval: de Heer Jezus. en 25 april.
- Drievuldigheidszondag
- Tijdens de vasten - Om 15.00 u. wordt een
- Komt van het Latijns moment vanstilte en Zondag na pinksteren
- Betekent: vlees inkeer gevraagd bij zijn
onthouden stervensuur of wordt de
Kruisweg (in 14 staties) Na de komst
Kleur gewaden: gehouden. van de Geest, viert men de
- Paars - ’s Avonds geen eucharistie, volheid van God, die is
wel een gebedswake Vader, Zoon en Geest.
met kruishulde en Deze
Andere data:
communie.
Zesde zondag= zondag valt in feite al weer
- Soms houdt men ook een
palmzondag= eerste dag in de gewone tijd door het
boetetocht met
van de Goede Week jaar
kruisplanting.
(intocht van Jezus in - ook een verplichte
Jeruzalemt) vastendag.
Stille Zaterdag
- Paaszaterdag
- wordt de grafrust van Jezus
herdacht.
- ’s Avonds is er in de kerk de
Paaswake.
- Deze start in alle stilte en
duisternis. Met de
wijding van het nieuwe
vuur (van de Paaskaars)
vangt het feestelijke
gebeuren aan van de
viering van de
verrijzenis van Jezus
Christus.
- De klokken worden nu
weer geluid. De
Paashymne (met
Alleluia-refrein) wordt
gezongen.
- Het altaar wordt feestelijk
bekleed.
- De paasnacht is vanouds
ook de nacht van het
doopsel van nieuwe
christenen en de