Boom Juridische studieboeken - Hoofdstukken recht voor niet-juristen
Dit is een samenvatting van het vak Recht dat in het eerste jaar van de studie Bestuurskunde wordt gegeven. In de samenvatting zijn PowerPoints, college-aantekeningen en het boek meegenomen.
, Belang van het recht...........................................................................................................................4
Kenmerken van de rechtsstaat........................................................................................................4
Wat is recht?.......................................................................................................................................5
Indelingen binnen het recht...............................................................................................................6
Ontwikkelingen binnen het recht.......................................................................................................7
Week 2: Staatsrecht................................................................................................................................9
Karakter van het staatsrecht...............................................................................................................9
Wetgeving...........................................................................................................................................9
Centraal (rijks)niveau..........................................................................................................................9
Decentraal niveau.............................................................................................................................10
Strijdige wetgeving...........................................................................................................................11
Week 3: Het Nederlandse stelsel..........................................................................................................12
De Nederlandse rechtszaal...............................................................................................................12
Het begrip rechterlijke macht.......................................................................................................12
Rollen in de rechtszaal..................................................................................................................12
Zelfstandig afhandelen OM...........................................................................................................13
Rechtssystemen per rechtssoort.......................................................................................................13
De strafrechter..............................................................................................................................14
De civiele rechter (privaatrecht)...................................................................................................14
Bestuursrechtspraak.....................................................................................................................14
Hoger beroep in bestuursrechtspraak..........................................................................................16
Vergelijking tussen verschillende rechters........................................................................................16
Week 4: Internationaal recht................................................................................................................17
Geschiedenis van internationaal recht.............................................................................................17
Het Europese recht: onderscheid Europese Unie en Raad van Europa.............................................18
Europese Unie..............................................................................................................................18
Vier vrijheden van de Europese Unie............................................................................................18
Het recht van de Europese Unie...................................................................................................18
Raad van Europa...........................................................................................................................20
Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM)......................................................20
Doorwerking internationaal recht op het nationale recht................................................................20
Week 5: Bestuursrecht..........................................................................................................................22
Algemeen deel vs. Bijzondere delen.................................................................................................22
Doelen en achtergronden Algemene Wet Bestuursrecht.................................................................22
Belangrijkste kenmerken Algemene Wet Bestuursrecht...................................................................22
3 belangrijke begrippen van de AWB............................................................................................23
2
, Algemene beginselen van behoorlijk bestuur...............................................................................24
Week 6: Privaatrecht............................................................................................................................26
Kenmerken van het privaatrecht......................................................................................................26
Belang van het privaatrecht voor de overheid..................................................................................26
Onrechtmatige (overheids)daad.......................................................................................................27
Overeenkomstenrecht......................................................................................................................28
Rechtspersonenrecht........................................................................................................................29
Privaatrechtelijke rechtspersonen................................................................................................29
Eigendomsrecht................................................................................................................................30
Week 7: Strafrecht................................................................................................................................31
Doeleinden strafrecht.......................................................................................................................31
Kenmerken strafrecht.......................................................................................................................31
Overheid en strafrecht......................................................................................................................32
Fasen van strafrechtelijk onderzoek.................................................................................................33
Fase 1: Van politie tot rechter.......................................................................................................33
Fase 2: Bij de strafrechter.............................................................................................................33
Fase 3: Hoger beroep, cassatie en herziening...............................................................................34
Ontwikkelingen.................................................................................................................................34
3
, Week 1: Inleiding
Belang van het recht
Recht = Resultaat van door wetgever abstract gemaakte belangenafwegingen
- Belangrijke begrippen
Rechtsfeiten = Rechtsgevolgen die hieruit voortvloeien zijn niet het resultaat van menselijk
handelen, maar van een bepaalde gebeurtenis die heeft plaatsgevonden, of een bepaalde
situatie die is ingetreden (bijv. het bereiken van een meerderjarige leeftijd, het overlijden van
een persoon)
Handelingen met rechtsgevolg = Rechtsgevolgen die een consequentie zijn van menselijk
handelen (bijv. het ondertekenen van een contract of het sluiten van een huwelijk)
- Feitelijke handelingen met rechtsgevolg = Rechtsgevolgen zijn onbeoogd (bijv. het
maken van een kras op een auto)
- Rechtshandeling = Rechtsgevolgen zijn beoogd (bijv. het sluiten van een huwelijk)
- Privaatrechtelijke en publiekrechtelijke rechtshandelingen
Rechtsstaat versus politiestaat
Rechtsstaat = De overheid is zelf gebonden aan het recht, het recht heeft eigenlijk een soort
dubbele functie:
1. Instrument voor de overheid om verandering tot stand te brengen (om beleid te maken
moeten veel afspraken worden vastgelegd in wetgeving)
2. Overheid is zelf gebonden en ondergeschikt aan het recht (moet zelf de wet opvolgen)
- Overheid kan niet zonder meer dwingende maatregelen opgeven voor de burger, er moet
een wettelijke basis aan ten grondslag liggen
Politiestaat = Een staat waarbij het bestuur boven het recht staat (de overheid is dus niet
gebonden aan het recht)
Nederland is een rechtsstaat
Kenmerken van de rechtsstaat
1. Burgers hebben klassieke en sociale grondrechten
- Klassiek = Gelijkheidsbeginsel, vrijheid van meningsuiting, privacy (kun je niet afdwingen) –
overheid moet hier buiten blijven
- Sociaal = Bestaanszekerheid, onderwijs (kun je afdwingen) – overheid moet iets actief doen
2. Legaliteitseis = Elk overheidsoptreden waarbij vrijheden of eigendommen van burgers
worden ingeperkt, moet een wettelijke grondslag hebben
3. Trias politica = Scheiding tussen wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht om
machtsmisbruik te voorkomen
4. Gebondenheid aan de wet = Iedereen moet zich houden aan de hier geldende landelijke
wettelijke regelingen
5. Personen of particuliere organisaties hebben de mogelijkheid zich tot een onafhankelijke
rechter te wenden
6. Personen of organisaties die strafbare feiten hebben begaan, kunnen vervolgd worden
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur liekedevos. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
