samenvatting 'Inleiding tot de Wereldgeschiedenis' H 6-10
Samenvatting Inleiding tot de Wereldgeschiedenis
Samenvatting 'Inleiding tot de Wereldgeschiedenis' H 1 tem 5 + gastles
Tout pour ce livre (15)
École, étude et sujet
Universiteit Leiden (UL)
Geschiedenis
Global Connections
Tous les documents sur ce sujet (18)
3
revues
Par: fabianpechler • 5 mois de cela
Par: bram9 • 4 année de cela
Par: laurindolove1 • 5 année de cela
Vendeur
S'abonner
historybook
Avis reçus
Aperçu du contenu
Global Connections deel 2
College 7: Globalisering en goederen (vóór 1500, Hoppenbrouwers)
Vorige keer: aandacht voor de groei van de wereldhandel in de vroegmoderne tijd. Daarbij is
er niet veel aandacht besteed aan een belangrijke term: ‘world systems’.
De term ‘world systems’ is geïntroduceerd door Immanuel Wallerstein. Dit boek bestond uit
verschillende delen. De toenemende integratie in de wereld in de vroegmoderne en
moderne tijd heeft geleid tot een soort wereldsysteem, een globaal systeem waarbij er
invloed uitging van allerlei delen van de wereld op elkaar, maar, heel belangrijk, dit ging niet
gepaard met een grotere mate van tevredenheid en gelijkheid in de wereld. In tegendeel: er
kwam een groeiend onderscheid tussen kerngebieden (modern, eerst geïndustrialiseerd) en
perifere gebieden (dienden alleen maar voor aanlevering van de grondstoffen). De
kerngebieden werden steeds rijker, de periferieën steeds armer.
Fernand Braudel: de kern van een wereldomspannend idee moeten we verder in de tijd
zoeken, misschien wel in de 13e en zelfs de 12e eeuw, waarin er in Europa een soort
handelskapitalisme ontstaat. Hele rijke kooplieden slaagden erin hun handel uit te breiden
over grote delen van de wereld, ondanks dat ze te maken kregen met een markteconomie
(inkoop, verkoop). Ze hielden zich niet aan de spelregels van de vrije competitie, maar
gebruikten militair overwicht, eventueel gesteund door de staat.
Dat verklaart ook een beetje waarom handelskapitalisme nooit heeft geleid tot grotere
gelijkheid in de wereld.
Het idee dat handelskapitalisme een westerse oorsprong had, kwam van Robert S. Lopez. Hij
gebruikte voor het eerst de term ‘Commerical Revolution’.
Tegen deze historiografische achtergrond, moeten we het verhaal van vandaag plaatsen.
Before European Hegemony: Janet L. Abu-Lughod
Niet Europa nam het voortouw, maar de Islamitische wereld in het oosten. Europa heeft er
wel gebruik van gemaakt, maar behoorde tot de perifere wereld in die tijd.
Het middenoosten was volgens haar de plek waar het allemaal gestalte kreeg.
Theorie Abu-Lughod
- Tussen 1250 en 1350 kwam voor het eerst een ‘(pre-modern) world system’ tot stand, dat
wil zeggen: economische integratie (of interdependentie) op intercontinentale/mondiale
schaal
- Dit ‘systeem’ was omvangrijker, complexer, vitaler en meer sophisticated dan alles wat
daarvoor had bestaan
- Participanten in dat systeem waren zeer divers: Abu-Lughod onderscheid acht
‘subsystemen’
- Geeft ook aan wat de belangrijkste krachten achter de vestiging van het systeem waren ca.
1250: (explosieve) groei internationale handel (plus verdere ontwikkeling ‘geld’, ‘krediet’ en
risicospreiding (óók, en eerst, in islamitische wereld en in China). Synchroniciteit
problematisch (wat verklaart ‘gelijktijdigheid’?)
- Daarbinnen ‘West’ en ‘Oost’ min of meer in evenwicht in het systeem, geen dominantie
1
,- Krachter achter einde systeem ca. 1340: 1) Zwarte Dood; 2) einde macht Mongolen over
China 3) Synchroniciteit problematisch (wat verklaart ‘gelijktijdigheid’?).
- Daarbinnen ‘West’ en ‘Oost’ min of meer in evenwicht.
- Krachten achter einde systeem ca. 1350: 1) Zwarte Dood; 2) einde macht Mongolen over
China; 3) campagnes Timur in Centraal-Azië; 4) afsluiting Chinese zeehavens door Ming.
- Op dat moment balansverschuiving in de richting van het Westen absoluut niet te voorzien.
Wél zo dat ‘the “Fall of the East” preceded the “Rise of the West”.
Abu Lughod
World System strekte zich in de 13e, 14e eeuw uit over de toenmalige bekende wereld van de
klassieke oudheid (Europa, Afrika, Azië).
Je kunt drie dingen opmerken:
1. Abu-Lughod geeft ondanks het feit dat ze heel veel aandacht geeft aan het
Midden-Oosten, de nummering laat beginnen in Europa. Zo wekt ze de indruk dat nummer
1) eigenlijk toch het begin was, het belangrijkste.
2. Ze brengt ook een deel van Afrika niet in beeld, terwijl er is aangetoond dat er
intensieve contacten bestonden rond Egypte en Mali, die wel degelijk deel uitmaakten van
het systeem.
3. Twee grote routes: de zijde-route en de specerijen-route.
Problematische(?) concepten
- Hele ‘world-system’ uitsluitend een stedelijk ding? Iets van netwerken tussen
‘archipelago’s of towns’ (Braudel). Abu-Lughod: ‘[this term] captures the spottiness of
development’
- ‘Comprador’ of ‘entrepôt’ role/function (hier zijn de banken, daar kun je
krediet opnemen, etc.) Abu-Lughod onderscheidt naast ‘echte handelssteden’ ook steden
die ‘uitsluitend faciliteren’. Onderscheid komt niet goed uit de verf.
- ‘Commerical capitalism’. Wat bedoelt Abu-Lughod? Iets als ‘geld maken met
handel’ of scheiden van arbeid en kapitaal in intercontinentale handel?
- ‘Rules of games’, spelregels om handel mogelijk te maken tussen zulke diverse
mensen. Abu-Lughod (over?)benadrukt tolerante laissez-faire in moslimhandel tegenover
agressieve inmenging westelingen (new kids on the block).
- Onduidelijk blijft de invloed van ‘staten’/empires e.d. op beheersing/conrole
handel (bijv. Mongolen en Zijderoutes). Ook directe participatie? (bijv. Chinese ‘tribute
trade’).
Twee hoofdcontinentale handelsroutes: specerijenroute en zijderoute
De zuidelijke route: de specerijenroute over zee
- ‘Zijderoutes’ over land: handelsroutes over land van Midden-Oosten via Centraal-Azië naar
China.
- ‘Specerijroutes’ over zee: zeehandelsroute van Zuid-Irak/Egypte via Perzische Golf/Rode
Zee-India/Sri Lanka naar Zuid-Oost Azië en Zuid-China (Kanton, Hangchow).
Abu-Lughod begint in haar beschrijving met Europa. Ze moet duidelijk maken dat de
Europese handel geleidelijk aansluiting krijgt op zo’n intercontinentaal handelssysteem.
Italiaanse handelaren die in de lakenhandel functioneerden, hadden contacten met de
Islamitische wereld. Specerijen kochten ze van tussenhandelaren.
2
, Sommige Italiaanse steden gingen zich specialiseren in de intercontinentale handel. Bijv.
Genua. Genua is in de loop van de 13e en 14e eeuw uitgebreid. Het had handelsposten op
bijv. de Krim.
Venetië richtte zich meer op het oostelijke bekken van de middellandse zee, bijv. Egypte. De
kooplieden van Venetië deden goede zaken met de Mammelukken. Belangrijk was ook
suiker. De oorsprong van de suikerproductie ligt in het zuidelijke deel van Egypte. Ook hier
waren plantages. De mammelukse elite verdiende daar heel veel geld mee, de Venetianen
namen dat over en pasten het toe op eilanden.
Abu-Lughod heeft een aantal belangrijke pmerkingen over d verohudingen in dit systeem
tussen 4, 5, en 6 (het Middenoosten, Egypte en de westkant van het Indiase subcontinent).
Ze zegt dat zo rond het midden van de 13e eeuw, tussen 1200 en 1250, de belangrijkste
connectie tussen het middellandse zeegebied en de Indische oceaan gevormd wordt door de
Perzische golf. Dat komt omdat Bagdad heel belangrijk is. Feitelijk wordt deze connectie
daarna vervangen door de Rode Zee, via Egypte.
Hoe komt dat? Omdat de Mongolen rond 1260 Irak en Perzië veroveren, en die sluiten de
Islamitische connectie af. De Mammelukse staat in Egypte werd ook steeds sterker, dus die
kregen een grotere rol in de intercontinentale handel.
De greep die moslimhandelaren hadden in India tussen 1250 en 1350 kwam omdat veel
gebieden in India in handen waren van moslimsleiders. Er was bijv. een Delhi sultanaat.
Handel op de Indiase westkust nam weer af toen had sultanaat van Delhi viel. Kwam ook
door veroveringen van Timur-i-Lenk.
Wie de straat van Malakka beheerste, kon die handel beheersen of belemmeren. Het was
dus heel belangrijk dat het in handel was van lokale heersers die wel in waren voor handel,
waar ze zelf ook van konden profiteren.
Abu-Lughod geeft ook een voorbeeld van een heerser in Malakka die zich bekeerd tot de
islam.
De connectie tussen China en Zuidoost Azië, kreeg steeds minder belang na 1400 als de
nieuwe dynastie die over China gaat heersen, de Ming, geen belangstelling meer heeft voor
intercontinentale handel.
De zijderoutes
Laatste tijd: meer belangstelling en meer bereidheid van Mongolië en China om westerse
archeologen onderzoek te laten doen op het grondgebied.
Wat bedoelen we met ‘de zijderoute’? Het zijn een aantal routes over land die China
verbinden met Oost-Azië. Het zijn allemaal routes die allemaal langs de Taklamakan woestijn
lopen en eindigen in Kazachstan.
Belangrijk is Xian. Daar begon de route. Belangrijke routes langs deze wegen: Dunhuang,
Turpan en Hotan.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur historybook. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.