Dit document bevat alles uit de cursus, samen met de ppt. Dit document is geschikt voor mensen die het moeilijk hebben doorlopende tekst te leren, en het makkelijker vinden om te leren uit een document met veel afbeeldingen, kleuren, tabellen. Het is geen "echte" samenvatting (en dus verkorting) vd...
HOOFDSTUK III: URO-GYNAECOLOGIE
1. ALGEMEEN
• Geslachtsstelsels zijn actief vanaf de puberteit <-> andere stelsels zijn levenslang actief
• De primaire geslachtsorganen (gonaden): testes (teelballen) en ovaria (eierstokken)
- De gonaden hebben 2 functies:
1 vorming van geslachtscellen (gameten)
- zaadcel (spermatozoïde) en eicel (ovum)
- zaadcel dringt eicel binnen (bevruchting) => zygote (eerste cel van nieuw individu)
2 Productie en secretie van geslachtshormonen
- testes produceren androgenen
- ovaria produceren oestrogenen en progesteron
2. HET MANNELIJK GESLACHTSSTELSEL
2.1 ANATOMIE VAN HET MANNELIJK GESLACHTSSTELSEL
2 TEELBALLEN (TESTES)
• Waar?
- Liggen in balzak (scrotum)
-> balzak = uitpuiling van abdomen
+ dient als steunstructuur voor de testes
- ze liggen zo buiten het lichaam
-> temperatuur 3°C < lichaamstemperatuur
-> ideaal voor productie en overleving van zaadcellen
CRYPTORCHIDIE
= testes dalen niet in scrotum
Probleem indien onbehandeld
- steriliteit: cellen die betrokken zijn bij initiële stadia van spermatogenese worden
vernietigd bij hogere temperatuur in pelvisruimte
- vruchtbaarheidsproblemen op latere leeftijd
- verhoogd risico op teelbalkanker
Behandeling: chirurgische correctie nodig (liefst voor de baby 18 maanden oud is)
93
,• Functie? Productie zaadcellen
-> Naar buiten geleid via epididymis (bijbal)
-> naar ductus (of vas) deferens (zaadleider)
-> in urethra (urinebuis) in penis
ZAADBLAASJES (vesicula seminalis)
= zijtak vóór de uitmonding van de zaadleider in urinebuis
• Functie? Productie vocht, dat zich tijdens de ejaculatie mengt met het zaad
-> vocht vormt 60% van ejaculaatvolume
-> bevordert overleving van zaadcellen en bevruchting
-> door oa stoffen die de zuurtegraad van vagina neutraliseren
PROSTAATHYPERTROFIE
= vergroting van prostaat
Prevalentie: 1/3 mannen boven 60 jaar: 2-4 keer prostaatvergroting
Gevolgen:
• Vernauwing urethra
• Vaak urineren
• Minder kracht urinestraal
• Nadruppelen na plassen
• Gevoel van onvolledige lediging van blaas
• ↑prostaat specifiek antigen (PSA) in bloed
MERK OP: ook bij prostatitis (prostaatontsteking)
Oorzaken:
• Meestal goedaardig (benigne prostaathypertrofie)
• Kwaadaardige tumor
Behandeling:
• Chirurgisch verwijderen
• Anti-androgene geneesmiddelen bij hormoondependente vormen van prostaathypertrofie
- androgeen-receptorblokkers
- analogen van gonadotrofine releasing hormoon (GnRH)
-> inhibitie vrijstelling van gonadotrofines LH en FSH uit hypofyse
=> prostaat wordt niet gestimuleerd door androgenen
=> prostaatweefsel regresseert + verbetering problemen bij het urineren
94
,PROSTAATKLIER
• Waar? Juist onder de blaas, waar de zaadleider in de urinebuis uitmondt
-> het omgeeft de urinebuis en de zaadleider
• Functie? Productie van secreet dat 30% van het ejaculaatvolume vormt
-> activatie spermacellen
PENIS
Bestaat uit:
• Schacht (corpus) waarin 3 zwellichamen lopen
-> 2 corpora cavernosa en 1 corpus spongiosum
-> de zwellichamen bestaan uit:
- sponsachtig weefsel en gladde spiercellen
- gevuld bloed -> gepaste erectie
• Urethra:
Functies: - afvoer van urine uit blaas
- passage van ejaculaat vanuit testes/epididymis
• Eikel aan einde (glans penis):
-> omgeven door voorhuid (preputium) = een huidplooi
Circumcisie of besnijdenis: gedeeltelijke/volledige verwijdering van de voorhuid
over de glans penis
Waarom? - potentieel voordeel van minder urineweginfecties
- bescherming tegen peniskanker
- verminderd risico op seksueel overdraagbare ziekten (zoals aids),..
2.2 DE VORMING VAN DE SPERMACELLEN (SPERMATOGENESE)
A IN TUBULI SEMINIFERI (ZAADBUISJES) UIT DE TESTES:
1. Spermatogonia uit kiemepitheel (wand) vermenigvuldigen zich zeer snel door mitotische celdeling (kerndeling)
Meiose (reductiedeling)
2 Spermatocyten
Meiose (reductiedeling)
3 Spermatiden
4 Uitrijping tot spermatozoa (rijpe zaadcellen)
5 Spermatozoa komen los aan luminale zijde van epitheel -> in lumen van zaadbuisje
Wand van zaadbuisjes bestaat uit verschillende lagen waarin naar het lumen toe de cellen progressief meer en meer
gedifferentieerd zijn tot zaadcellen
95
, B MIGRATIE NAAR EPIDIDYMIS (BIJBAL)
• Opslag: alle zaadbuisjes komen samen
• Volle rijping
INTERSTITIËLE CELLEN VAN LEYDIG
• Plaats: tussen zaadbuisjes
• Functie: synthese + secretie belangrijkste mannelijk geslachtshormoon (= testosteron)
SERTOLI CELLEN
• Plaats: in de wand van de zaadbuisjes, tussen de differentiërende geslachtscellen
• Functie: steun, bescherming en voeding van geslachtscellen:
- mediëren de effecten van testosteron en FSH op spermatogenese
- productie inhibine (FSH-secretie↓ -> productie van spermacellen↓)
- controleren het vrijkomen van spermacellen in lumen van zaadbuisjes
VERLIES VOORTPLANTINGSCAPACITEIT
• Bij mannen trager dan bij vrouwen
• Gezonde mannen zijn reproductief tot 80-90 jaar
• Vanaf 55 jaar is er een achteruitgang van testosteronsynthese
-> verlies in spierkracht + overlevende spermacellen↓ + libido↓
2.3 DE HORMONALE REGELING VAN DE MANNELIJKE FERTILITEIT
De mannelijke fertiliteit wordt geregeld door de hersenen (hypothalamus en hypofyse) en testes
POSITIEVE FEEDBACK
1 Hypothalamus stelt het gonadotrofine releasing hormoon (GRH) vrij
2 Bereikt adenohypofyse via portaal systeem
3 Stimulatie vrijstelling van gonadotrofinen:
96
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur AnaisLingrong. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
