Somatische zorg: Dermatologe
1. Dermatologie
1.1. Beschrijving van deramtologische letsels
PROVOKE
Plaats
o Voorkeurslocatie (Vb. herpes zoster vooral thoracaal)
o Symmetrisch <-> Asymmetrisch
o ‘Verborgen’ huidgebieden extra onderzoeken: genitalia, slijmvliezen, oksels, nek…
Rangschikking en uitbreiding
o Rangschikking
Gegroepeerd
Lineair= lijnvormig (krabletsels)
Annulair= ringvormig (dermatomycosen)
Herpetiform= dicht op elkaar (herpes simplex/zoster)
Diffuus= aaneengesloten (erythrodermie)
Gedissemineerd= +/- gelijkmatige verdeling over lichaam (psoriasisletsels)
Discreet= gescheiden van elkaar (meerdere naevi)
Confluerend= samenvloeiend (psoriarisletsels)
o Uitbreiding
Solitair= beperkt tot 1 laesie (melanoma)
Circumscript= beperkt tot klein gebied (psoriasis hoofdhuid)
Regionaal= beperkt tot groter gebied (contacteczeem beide handen)
Segmentaal= gebied van 1 sensibele zenuw (herpes zoster)
Gegeneraliseerd= verspreid over groot deel huid (urticaria)
Universeel= verspreid over hele huid (allergische rash)
Omvang (aantal/grootte)
o Schatten of opmeten
o Miliair= gierstkorrel-groot (1 à 2 mm)
o Lenticulair= linzenkorrel-groot (3 à 10 mm)
o Nummulair= munt-groot (1 à 3 cm)
Vorm (twee-/driedimensionaal)
o Tweedimensionaal
Rond, ovaal, annulair (ringvorm), circinair (onderbroken ringvorm),
arciform (boogvorm), rechthoekig, polygonaal (veelhoekig), polycyclisch
(veelbochtig), gegyreerd (geslingerd), lineair (lijnvormig), dendritisch
(vertakt), grillig, …
o Driedimensionaal
Vlak, spits (kegelvorm), stom, gesteeld, bolrond, bolrond met indeuking,
opgeworpen rand
Omtrek
o Onscherp (atopisch eczeem)
o Matig scherp (seborroïsch eczeem)
o Scherp (psoriasis)
o Lijnscherp (gedepigmenteerde vlekken bij vitiligo)
1
, Kleur
o Wegdrukbare roodheid (erytheem) <-> Niet-wegdrukbare roodheid (purpura)
o Dyschromie= kleurverandering
Efflorescenties
o = meest opvallende zichtbare aspect van een huidafwijking
o Monomorf= 1 efflorescentie <-> Polymorf= meerdere efflorescenties naast elkaar
1.2. Dermatologische aandoeningen
1.2.1. Erythemateuze dermatosen
Erytheem
= tijdelijk wegdrukbare roodheid
Oorzaak: vasodilatatie
3 groepen
o Gelokaliseerd erytheem: intertrigo, fenomeen van Raynaud, rosacea, …
o Gegeneraliseerd erytheem: GM, rubeola, scarlatina, …
o Annulair/gegyreerd erytheem: urticaria, na een tekenbeet
Erythrodermie
= persisterend erytheem van de volledige huid
Oorzaak: veralgemeende vasodilatatie
Warme huid + kerntemp. kan niet op peil worden gehouden CAVE uitdroging
Kan fataal zijn: verlies eiwitten (huidschilfers), warmte/vocht/electrolieten (vasodilatatie)
Erythemato(papulo)squameuze dermatosen
= roodheid + schilfering
Voorbeelden: psoriasis, seborroïsch eczeem, pityriasis rosea
Psoriasis:
o Aantasting huid en zelfs nagels en gewrichten
o Meestal geen jeuk
o Bevorderende factoren: stress, hormonale verandering, klimaat, infecties
o Lokalisatie: strekzijde ellebogen en knieën
o Behandeling: lokaal corticoïden, vit. D-analogen, …
1.2.2. Eczemateuze dermatosen
Onderverdeling:
Acuut: enorme roodheid + heel nat
Subacuut: roodheid + vochtig
Chronisch: weinig tot geen roodheid + weinig tot niet vochtig
Diagnose: 4 kenmerken
Polymorfie: het naast elkaar voorkomen van verschillende efflorescenties (roodheid,
papels, vesikels, erosies, blaren, schilferingen, …)
Jeuk: in alle gradaties mogelijk
Onscherpe begrenzing: geleidelijke overgang actieve eczeemhaard gezonde huid
Geen primaire infectieuze oorzaak: eventueel secundair door bijvoorbeeld krabben
2