Notes de cours
Notities filosofie e lijn 2
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Uitgebreide notities bij lesopnames filosofie en kennisclips (eugenetica lijkt mij de ppt te volstaan)
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Medische filosofie E lijn 2 – notitiesKennisclip ‘Wat is filosofie?’
We zijn personen/individuen/wezens die in staat zijn om naast onze biologische
behoeften en instincten/dingen waartoe de natuur ons drijft te doen, ook in staat
zijn om te reflecteren, een andere positie in te nemen en vragen te stellen over
het hoe en waarom.
Vier kernaspecten
1. Methodische twijfel
2. Fundamenteel nadenken
3. Systematisch & logisch redeneren
4. Aporetisch denken (Aristoteles)
Filosofie
- Filein (begeren) van sofia (wijsheid) men wil dingen weten en deze
theoretische kennis kan ook praktisch worden maar men wil als eerste
vertrekpunt kennis gewoon om deze kennis te hebben, omdat men van
wijsheid houdt
- Filsofie als an-archie (archè) : zonder vaste vertrekpunten, je kan filosofie van
wiskunde/biologie/geneeskunde hebben – het is niet vanaf 1 punt dat iedereen
vertrekt en hierdoor is er ook niet 1 vertrekpunt – in de Oudheid had filosofie
ook een veel breder domein dan vandaag de dag
- Denkkaders aanreiken om de meest fundamentele vraagstukken over de
mens en de wereld te begrijpen : waarom vragen & diepere vragen
1. Methodische twijfel
- René Descartes (17e eeuw) : twijfel als filosofische methode
- Basis van filosofie is fundament van wetenschap : twijfelen aan bestaande
theorie (heel wat dingen waarvan we diep overtuigd zijn, zijn mogelijks niet
waar, we kunnen niet per definitie uitgaan van ‘waarheden’ strenge
voorwaarden stellen : als je 99 procent zeker bent, ben je niet 100 procent
zeker, bijna zeker of ongeveer helemaal zeker is onvoldoende)
- Zijn we zeker dat onze kennis juist is?
- Doel van twijfel? waarheid
- Kritische vragen stellen bij (schijnbare) zekerheden
- Elk element van theorie op geldigheid toetsen en pas dan voor waar
aannemen
- Steeds ook eigen standpunt in vraag stellen
- De methodische twijfel is techniek voor fundamenteel denken
2. Fundamenteel denken
- Filosofie : vertrekt vanuit verwondering over de wereld en onze plaats daarin
- Stelt daarom fundamentele vragen vb. wat is gezondheid, hoe kan ik kennis
verwerven, wat is goed handelen, euthanasie (bv in de wet staat dat voor
euthanasie de 2e arts die goedkeuring geeft onafhankelijk moet zijn maar er
staat niet vermeld wat onafhankelijkheid is we kunnen fundamentele
vragen stellen over wat onafhankelijkheid dan eigenlijk is), kunstmatig
bevruchten adv 2 eicellen en 1 spermacel wat is moederschap en wat is
vaderschap? Is ouderdom een ziekte? Wat is ziekte en gezondheid ?, Wat is de
, mens? (genetische manipulatie, prenatale screenings), Omgaan met
diversiteit in samenleving? Wanneer is sport nog sport? Wat maakt een
bepaalde sport tot een sport?
- Geen vastgelijnd onderzoeksobject, eerder specifieke methode van denken &
redeneren
- Moeilijke vraagstukken vooral uit medische wereld : genetische manipulatie,
prenatale screenings, rol technologie in sport, we kunnen in de geneeskunde
steeds meer dingen maar MOETEN we die dingen dan ook doen? Hoe moeten
we nadenken over deze nieuwe technieken? (genetische manipulatie, AI,
levenseinde, experimenten…) De wetenschap is een vraag ‘wat kunnen we
allemaal’ maar als antwoord op de vraag ‘wat willen we allemaal’ is een
filosofische – sociale – maatschappelijke discussie nodig -> kijken naar welke
fundamentele vraagstukken hier onder zitten
- Bezig met niet onmiddellijk toepasbare of nuttige (utilaire), maar relevante
vraagstukken
3. Systematisch & logisch redeneren
- Logisch en stap per stap nadenken
- Systematisch een redenering opbouwen
- Zin voor synthese en overzichtelijke analyse -> casussen proberen vergelijken
en integreren
- Aan jezelf hoge eisen stellen : zelfkritiek -> we hebben het vermogen om te
denken maar ook om tegenargumenten te geven : mogelijke
tegenargumenten tegen mijn eigen positie en kan ik me daar tegen
verdedigen? -> bv in rechtbank is het moeilijk om 1 eenduidig antwoord te
geven, maar is niet puur met natte vinger, men moet argumenten en
tegenargumenten afwegen alvorens besluit te nemen. Er zijn verschillende
meningen, maar sommige beter onderbouwd dan andere.
Sommige problemen zijn :
- Onoplosbaar : Bv. Wat is een goede samenleving ?
- Niet exact : Wat is een goed kunstwerk ? Waarom word ik verliefd ?
- Nog niet oplosbaar : ontrafelen genetische code mens
- Wel van belang om ze te blijven analyseren en proberen uit te klaren : bv wat
is goede gezondheid?
Het is niet omdat een probleem onoplosbaar is dat het niet nuttig is om er
over na te denken
4. Aporetisch (Socrates)
- φ : zoeken tot je niet meer verder kan = absoluut & hardnekkig een probleem
proberen oplossen of ontrafelen
- aporie : een probleem waarin je vast raakt
- aportetisch denken (a-poros : zonder doorgang)
Rol van twijfel in samenleving
- ‘Mijn waarheid telt evenveel als die van jou’
- Als alles waar is, is alles relatief = ‘relativisme’
- Gevolg : paradox
, Paradox
- 2 tegengestelde ‘waarheden’ die niet tegelijk waar kunnen zijn
- Vb : ik beweeg én ik beweeg niet
- Logische redenering kan leiden tot onoplosbare paradox :
Uitspraak a : uitspraak b is een leugen
Uitspraak b : uitspraak a is waar
Feit en opinie
- Objectief bv. Zwaartekracht
- Subjectivistisch vb. ik vind blauw mooi
- Subjectief (niet alles is experimenteel verifieerbaar maar niet willekeurig bv.
Individuele vrijheid is belangrijk)
- We gaan snel van een beschrijving over de werkelijkheid naar een opinie over
de werkelijkheid -> een gaat puur over objectieve beschrijving en de andere
over een opinie (mening)
Vb. : Moet een bepaalde patiënt nog behandeld worden? Iemand zei we
hebben alles gedaan, niet meer behandelen want bij vorige behandeling is
hij vaak niet komen opdagen op een consultatie. Was voor hem een
beschrijving van de feiten in, maar het woord ‘vaak’ zit hier in. Maar wat is
‘vaak’ = subjectief, heeft te maken met perceptie want wat is vaak? (helft
van de keren? Kwart van de keren? Driekwart van de keren? Nooit ? )
ONDERSCHEID BLIJVEN ZIEN
Vb. : Patiënt doet moeilijk – is dit een objectieve beschrijving van de
gebeurtenis of is het subjectief want wat is moeilijk doen? Kan eerder een
interpretatie zijn : ik vind dat die moeilijk doet
Onze samenleving
- Belang van eigen ervaring wordt groter vg. Medische wereld : sinds 2002, wet
op patiëntenrechten, gaat uit van de ervaring van de patiënt
- Op zich positief maar ook moeilijkheden : wat indien mijn ervaring de feiten
tegenspreekt?
- Wat met pijn en lijden bij patiënt? Vb. : wet op euthanasie
Filosofie
- Geen relativisme maar zoeken naar waarheid en daarom aan alles twijfelen
- Gevolg : filosofie is moeilijk omdat :
Je soms met minder eindigt
Je nooit blijvend zeker bent van je waarheid, maar is dat niet met vele
wetenschappen zo?
Filosofische vraagstukken in de gezondheidszorg
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur kristofmichiels1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,96. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
52355 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans