Weefselleer: les 15: de tand
1. Algemene opbouw van de tand
1.1. Algemene opbouw van de tand
Tand onderverdeeld in tandkroon (zichtbare deel) en tandwortel (zit in alveolaire holte, vast
met parodontaal ligament)
Gebied tussen kroon en wortel = tandhals
Holle structuur: in kroon: holte = pulpakamer, opgevuld met pulpa = sterk gespecialiseerd
Bindweefselcomponent + bloedvaten en zenuwuitlopers
: in wortel: holte wordt nauw: pulpakanaal of wortelkanaal
Foramen apicale = opening aan wortelpunt: verbinding centrale holte met weefsel buiten
3 types gemineraliseerd weefsel:
• Dentine: omgeeft pulpa + vormt bulk van tand
• Glazuur: bedekt dentine van tandkroon (tot 2,5mm dik)
• Cement: bedekt dentine van tandwortel
2. Glazuurhistologie
2.1. Glazuurprisma’s
Ameloblasten maken glazuur aan, sterven bij tanddoorbraak à glazuur kan niet vernieuwd
worden
à compenseren door sterk gemineraliseerd te zijn + amper organische matrix
Glazuur is toch ook broos à behoudt kracht door onderliggende harde dentine laag
Samenstelling: 4% organisch, water en glazuureiwitten
96% hydroxyapatiet
Glazuureiwitten bestaan uit: 90% amelogenines, 10% enameline + ameloblastine
à zorgen voor mogelijk maken en richting geven aan groei van kristallen
Glazuur = dicht op elkaar aansluitende glazuurprisma’s, elks gevormd door ameloblasten:
lopen van dentine-glazuurjunctie tot aan cuticula van glazuuroppervlak
Uitlopers van Tomes: bepalen verloop en vorm tijdens amelogenese
Loodrecht op dentine, radiair t.o.v. tandcentrum, buigen bij oppervlak naar tandtop
Dwarse doorsnede: sleutelgatvorm, dicht aaneensluitend à geen plaats voor
interprismatische ruimte
2018-2019 1
, • Kristal = rod: met lengteas parallel aan lengte van prisma
• Ruimte tussen prisma’s = interrod: verlopen in schuine hoek t.o.v. kristallen à
sterker tegen breuken
• Tussen prisma en interprismatische kristallen = rod sheat: kleine schede van
organisch materiaal, omgeeft prisma
Hydroxyapatietkristallen zijn hexagonaal, stapelen op elkaar à hexagonale vorm aan kristal,
maar regelmatig hexagonaal karakter gaat verloren door compressie van kirstallen in prisma
2.2. Hunter-Schreger banden
Worden veroorzaakt door kruisende oriëntatie van prisma’s
Te zien als alternerende donkere en lichte banden (A)
(C): alternerende oriëntatie van rods en interrods
2018-2019 2
, 2.3. Groeilijnen en contourlijnen
Secretie van glazuur: 4 µm/dag
Groeilijnen of striae van Retzius = kleine verschuivingen in het secretiefront
Gevormd voor tanddoorbraak: in een boog omheen het dentine, worden groter en groter;
laatst gevormde lamellen voor doorbraak eindigen aan
weerszijden van tandoppervlak à geeft perikymata: geeft
gekarteld uitzicht aan glazuuroppervlak, verdwijnen op termijn
door gebruik tand
Verstoringen in synthese/secretie van ameloblastenactiviteit
à verstoringen van normale groeipatroon, te zien als
contourlijnen:
Parallel met groeilijnen
Mogelijke oorzaken: ziekte, gebrekkige voeding,
gebruik tetracyclines
2.4. Glazuurlamellen – tuiltjes – spoelen
Glazuurlamellen: structuurfouten in glazuur: grote
breukvlakken die naar dentine lopen, opgevuld met glazuurproteïne of organisch materiaal
Glazuurtuiltjes: vertakte, minder gemineraliseerde gebieden, van DEJ tot kort in glazuur
Glazuurspoelen: ontstaan bij begin dentinogenese: wanneer odontoblastenuitloper zich
uitstrekt tussen pre-ameloblasten à geen mogelijk om glazuur te vormen à ontstaan
spoeltje
2018-2019 3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur qthk1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.