Metabolisme en Voeding Matthys
Les 1
Algemene principes (basisaspecten van de interactie tussen voeding en gezondheid)
Relatie voeding en gezondheid
• Optimale voeding: normale ontwikkeling, gezond en kwalitatief leven
• Ondervoeding:
- Verminderde fysische en mentale ontwikkeling
- Immuunsysteem verminderd
- Hogere kans op infecties
- Vicieuze cirkel van onvervoeding
• Overvoeding:
- Obesitas, metabool syndroom, diabetes,…
- Combinatie van overvoeding en ondervoeding.
• Slechte voeding: Malnutrition
- Double burden of malnutrition
- Overvoeding enerzijds
- Ondervoeding anderzijds
Dit zijn acute situaties. Er zijn ook chronische effecten (grafiek). Dit zijn zaken waarover je je binnen
20-30 jaar zorgen moet maken. Voorbeeld: Nutritionele deficiëntie, neonatale disorders en
maternale disorders: moeder is ondervoed dus baby zal ook ondervoed zijn.
1
,Risicofactoren:
• Tabakgebruik
• Verhoogde bloeddruk
• Alcohol en drugs
• Te hoge BMI
• Te hoge bloedsuikerspiegel
• Lage consumptie van fruit en groenten en noten en zaden kan zorgen voor tumoren.
→ Er zijn er dus veel afhankelijk van ons voedings- en bewegingspatroon.
We kunnen berekenen hoeveel gezonde levensjaren we nog over hebben.
We zien duidelijk effect op acute situaties en ook chronische effecten. Deze effecten kunnen zijn:
tumorvorming, cardiovasculaire ziekten, diabetes, musculoskeletale ziekten,…
Link between diet and health outcomes:
• Exposure = inname
• Indicators of exposure = bv ijzerstatus, of vitaminestatus, vetmassa, eiwitmassa,…
• Surrogate outcomes = bv botmassa meten, density,…
• Intermediate outcomes = bv cholesterol
Literatuur focust zich vaak enkel op indicators of exposures. Bv groeimelk. Het is zeer logisch dat je
de status gaat optimaliseren, maar heeft het effect op de klinische outcome?
DUS bij interventies we zoeken waar het effect zit en of het dan een klinische outcome heeft. Bij bv
sportdiëten is het wel nuttig om te kijken naar statussen, maar dit is heel specifiek.
Intermediaire biologische mechanismen
Vetlevel, Bloeddruk, Thrombotic tendency, Hartritme, Endotheelfunctie, Systemische
inflammatie, Insulinegevoeligheid, Oxidatieve stress, Homocysteïne level
Meta-analyse: een studie waarbij je uitgevoerde studies (RCT) gaat bekijken, waarbij je altijd naar
hetzelfde uitpunt gaat kijken. Een vierkantje is weerspiegeling van sample size. Dus hoe groter, hoe
correcter en belangrijker. In een meta-analyse zal je alle resultaten op een as uitzetten en je maakt
een gemiddelde. Dan krijg je een resultaat. In dit geval is het relatieve risico 0.9. je hebt dus 10%
minder kans om dood te gaan als je mediterreaans dieet gebruikt.
Intermediaire
Risico op hart-
Dieet biologische
en vaatziekten
mechanismen
2
, Te lage inname van vitamine A → relatief risico verhogen op verschillende fenomenen
(nachtblindheid, xerofthalmie, slechte groei, bloedarmoede,…).
Als we kijken naar
tumorontwikkeling over 20-30 jaar,
kunnen we zien dat heel veel voeding
gerelateerd is aan tumorvorming.
Nutriënten zijn essentieel. Zonder
nutriënten hebben we
tekortkomingen. Dit is niet zo bij een
bioactieve component. Er zijn pro-
kanker effecten en anti-kanker
effecten.
Solent: een shake. Solent heeft alle voedingsnutriënten gebruikt en allemaal samen gekapt.
Nutritioneel is er een perfecte samenstelling. Nadeel: er zijn geen bioactieve componenten. Dus de
shake is in orde om tumoren te voorkomen, maar er zullen geen positieve gevolgen zijn.
Als we de lijn naar tumorontwikkeling bekijken, zien we dat voeding in enkele fasen een belangrijke
rol gaan spelen, je moet zien dat je voldoende juiste voeding krijgt.
Belangrijke factoren: cAMP, cGMP, cCMP, cTMP, Zink, vitamine A, Foliumzuur of B12
Dit zijn allemaal lange-termijn effecten. Niet op korte tijd.
Er is een link tussen obesitas, diabetes en tumorvorming. Ook onze insulineresistentie zal linken.
3