Resume

samenvatting communautaire breuklijnen (H4-5-6) politieke geschiedenis van België

0 fois vendu

Cours
Politieke geschiedenis van België

Établissement
Vrije Universiteit Brussel (VUB)

samenvatting van de communautaire breuklijnen van hoofdstuk 4, 5 en 6 van politieke geschiedenis van BelgiË

[Montrer plus]

Aperçu 3 sur 20 pages

Voir l'exemple

Publié le 3 juin 2024
Nombre de pages 20
Écrit en 2023/2024
Type Resume

politieke geschiedenis
pgb
politieke geschiedenis van belgie
communautaire breuklijnen pgb
communautaire breuklijn hoofdstuk 4 pgb
communautaire breuklijnen hoofdstuk 5
communautaire breuklijn hoofdst

Communautaire breuklijn – H4 (1914-1944)
Vredesbeweging en Vlaamse Beweging groeien een beetje naar elkaar toe (VB probeert
Vredesbeweging te recupereren)

De bestraffing van het activisme, de Vlaamse Beweging en de
taalkwestie
Collaboratie
 Vervolging voor strafrechtbank (Assisen, correctioneel) of militair gerecht
 Wat?
o Activisme (= politieke collaboratie/aansluiten bij DE)
o Goederen/diensten aan Duitser leveren
o Verklikken/spioneren
à Na oorlog 3000 veroordelingen, waarvan 300 activisten (kleine groep)
à Soms doodstraf (Auguste Borms, september 1919; allerergste, werd
veroordeeld tot de doodstraf  heeft functies opgenomen in Raad
v/VLA, propaganda gevoerd tegen België – groeit uit tot symbool)
à Altijd verlies burgerlijke en politieke rechten (10 jaar) +
schadevergoeding aan staat betalen
à 1637 ambtenaren (benoemd door de Duitsers) afgezet fo
gesacntioneerd (“Zaktivisten”; hebben hun zakken gevuld als activist)

Wat doen met de gestraften?
Opvallend: niet zoals verwacht links <-> rechts waarbij links pleit voor harde straffen – wel:
Franstalige bourgeoisie <-> vergevingsgezindheidgevoel tov de activisten;

 Vandervelde (BWP): matigen; mildheid tegenover de activisten
à Camille Huysmans: sympathie voor activisten want; taalwetten werden slecht
toegepast  hebben daar begrip voor) (Craeybeckx, Vos)
 Franstalige pers: Vlaams = Duits (percipiëren VB en activisme als 1)
 Vlaanderen: 1919 °Frontpartij (activisten + Frontbeweging)
à Vraagt amnestie (= kwijtschelding schuld of straf)
à Borms groeit uit tot symbool van de activistische en Vlaamse zaak
o 1928: zit in gevangenis, tussentijdse verkiezingen A’pen (lib kamerlid
overleden) – Borms stelt zich kandidaat en wint  zorgt voor schok-
effect en zal de vernederlandisng van de RUG versnellen
 Regering (hoe gaat zij hiermee om? – verschillende stappen):
o 1928: eerherstel bij straf < 10 jaar
o 1934: administratief herstel/zuivering; commissie samengesteld uit
magistraten oordeelt per geval over re-integratie van ontslagen ambtenaren
o 1937: amnestie, behalve voor politieke collaboratie (zoals Borms)
1. Gaat gepaard met betogingen/druk/politieke stress

,“Gelijkheid in rechte en in feite”
Wat met de gematigde Vlaams-nationalisten? ( meest talrijk)
 Belofte Albert I (nov 1918) (AES ondubbelzinnige belofte, toezeggingen om de
taaleisen na de oorlog onmiddellijk inwilligen minder concreet)
o Dec 1918: minimumprogramma (opgesteld door Van Cauwelaert/Hoste,
gepubliceerd in Het Laatste Nieuws en De Standaard) – concreet:
vernederlandsing onderwijs, gerecht, administratie + leger  °eentalig
Vlaanderen (VC sleurt deze wet erdoor bij de grondwetswijziging voor het AES
en de tripartitie – 2/3 MH nodig in Senaat en Kamer – wilt hervormen via GW)
Eerst aanpassen bestuur;
o 1921: Taalwet op de bestuurszaken goedgekeurd (= hardere versie van de wet
van 1971)
1. Centrale OH: extern tweetalig (= taal van de burger)
2. Lokale OHn:
 In principe territorialiteit (= streektaal = voertaal = zowel intern
als extern taal gemeente/provincie)
 MAAR:
o Brabant + BXL soepelere regels: altijd extern tweetalig,
intern vrije keus (burger altijd kans zich tot iemand in
eigen taal te wenden)
o Switchen naar externe tweetaligheid als 20% van de
inwoners daarom vragen

Problematisch voor Vlaamse Beweging; als NL en Frans kunnen naast elkaar bestaan, dan
wint het Frans; is een prestigetaal

Volgende werf dat men aanpakt: het onderwijs;
 Vernederlandsing RUG (eis Van Cauwelaert, Frank en Huysmans 1914) –
staatsuniversiteit dus enige universiteit waarop wetgever impact heeft
o 1923 (halfslachtige vernederlandsing): 1/3 cursussen in taal A, 2/3 taal B
o <-> °Ecole des Hautes Etudes (franstaligen willen nog steeds dat kinderen in
het frans geonderwijst worden) (leverde nieuwe conflictstof op)
 Verandering pas na verkiezingen 1929
à Compromis des Belges (BWP: Huysmans en Destrée – komen tot onderling
vergelijk om territorialiteitsprincipe te aanvaarden; legde de eentaligheid van VLA
en WAL vast)
= opgeven Franstaligen in Vlaanderen door Waalse Bewegingen
+ geen faciliteiten Vlamingen in Wallonië
 1930: RUG enkel in het NL
(vernederlandsing KULeuven: 1868)

, De taalwetten van 1932 en 1935
 1932: vernederlandsing lager en middelbaar onderwijs + administratie
 territorialiteitsprincipe
o <-> centrale diensten (centrale bestuur OH moet extern tweetalig zijn, maar
wie dan?  oplossing;) taalrollen per ministerie – deze regeling zal het NL
een boost geven, gevolg: ongenoegen bij Frantsalige ambtenaren, want er
moeten plaatsen zijn voor Nederlandstaligen
o Diensten = tweetalig
o Ambtenaren zelf = NL of Frans
o Topambtenaren: eentalig, maar tweetalige adjuncten (voor de overwegend
Franstalige topambtenaren)
o = exit strikte tweetaligheid
 1935: gerecht eentalig (openbare orde)
o MAAR:
à Talentellingen om de 10 jaar (= automatische aanpassing van het
statuur van de gemeente)
à M: verfransing BXL + rand gaan door (te grote uitbreiding, kan dit niet
stoppen – later: vastleggen taalgrens)

Communautair & economie
In de jaren 20 kreeg de VB een meer uitgesproken economisch profiel – symbool;

 1926: Vlaams Economisch Verbond (opvolger Vlaams Handelsverbond)
o Eigen Vlaamse industrialisatie
à Steenkool in Limburg
à Textiel West-VLA
o Breder dan louter economisch
o Tegen Société Générale/Franse investeerders die traditioneel de industrie in
België domineerden
 1935: Kredietbank (ondersteunt mee de Vlaamse economie)
o Fusie van banken < textielindustrie, landbouw

 Vlaamse economie groeit (8%)
o <-> Waalse industrie krimpt (10%)
o Pas op: niet = VLA > WAL
 Gevolg:
o Groei ACV in VLA
o Syndicale Commissie BWP vooral WAL en oudere sectoren
 °Ideologie: Vlaamse economie heeft eigen noden, geen uniform beleid mogelijk voor
hele land

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur silkelievens2005. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,66. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

68175 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 15 ans

Commencez à vendre!