Notes de cours
Bestuursrecht volledig
- Cours
- Bestuursrecht
- Établissement
- Universiteit Antwerpen (UA)
Volledige notities van alle lessen bestuursrecht (jaar ) gegeven door professor De Somer.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
27 – 09 – 2023Bestuursrecht – les 1
Inleiding
Studiemateriaal
- Wetswijzigingen in 2023 in slides aangeduid maar dus niet in boek
- Notities! en slides + handboek
o Colleges volgens structuur van het boek
o Voorbeelden in het boek! = nuttig
- Oefeningen op BB
- BAMA-codex publiekrecht (geen extra afgedrukte WG meenemen naar examen!)
- Lijst met kernbegrippen in FR en ENG
o Toetsing van passieve kennis via examenvragen
o Woorden vervangen in FR in de vraag (ENG begrippen eerder ter zijde)
o DUS FR zeer belangrijk (je moet ze kennen en dus kunnen vertalen naar NL)
Examen
- Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding
o Na 45 minuten kan de eerste al komen
o Meestal wel redelijk korte antwoorden
o Examen zelf duurt ongeveer 10 minuten + feedback
- Gesloten boek (wel BAMA-codex)
- 2 hoofdvragen (voor te bereiden) - vergeet niet relevante rechtsgrond!
o Vermeld de toepasselijke WG dus! (of RS van RvS, GwH,…)
- Diverse bijvragen mogelijk
o Voor verduidelijking
o Om te helpen
o Of omdat het een heel goed antwoord is en extra punten te verdienen vallen
- Kennis, inzicht en toepassing worden getoetst
- Oefenexamen tijdens de laatste sessie
- Beide hoofdvragen staan in beginsel op evenveel punten (score kan beïnvloed worden door
bijvragen). MAAR: globaal beeld van de student is doorslaggevend. D.w.z. dat voor zware
fouten extra punten kunnen worden afgetrokken (= zware flaters bv. KB aanvechten voor
GwH ipv RvS)
- Hoofdvragen:
o 1) een theorievraag die peilt naar de kennis, het overzicht en het inzicht van de
student in de hele cursus en waarbij vaak onderlinge verbanden moeten worden
gelegd tussen de verschillende delen van de cursus. Belangrijk is dat de student aldus
komt tot een persoonlijke verwerking en duidelijke structurering van de leerstof.
o 2) een casus waarbij wordt getoetst of de student eenvoudige praktijkgevallen kan
oplossen aan de hand van het wetboek en/of algemene leerstukken en beginselen.
De casus kan bestaan uit meerdere deelvragen.
- Let op met vragen die circuleren op het internet.
- Mijn zesde zintuig.
- Collectieve feedbacksessie na het examen + mogelijkheid tot individueel ‘inzage’.
- Niet geslaagd? Volledig nieuw examen in tweede zit
1
,27 – 09 – 2023
Deel I. Bestuursrecht: Definitie, Indeling, Functies, Kenmerken en Bronnen
Deel II. Besluitvormingsinstrumentarium
Deel III. Mensen en middelen
Deel IV. Bestuursorganisatie en begrip bestuur
- Deels via zelfstudie
- Hoe wordt overheid/bestuur vormgegeven, wat zijn de juridische gevolgen daarvan?
- Administratieve overheid (juridische definitie: belangrijk omdat de toepasselijkheid van heel
veel bestuurlijke WG hiermee staat of valt)
Deel V. Preventieve rechtsbescherming tegen het bestuur
- Hoe kunnen wij ons wapenen tegen de macht van het bestuur
Deel VI. Curatieve rechtsbescherming tegen het bestuur
Deel VII. Bestuurlijke handhaving
- Relatief nieuw thema in bestuursrecht (laatste decennia)
- Inbreuken – overtredingen gedepenaliseerd (uit het strafrecht) naar besturen zodat die zelf
kunnen handhaven (sancties kunnen opleggen)
DEEL I: Definitie, Indeling, Functies, Kenmerken en Bronnen
1. Begrip ‘bestuursrecht ’
2. Indeling van het bestuursrecht
3. Functi es van het bestuursrecht
4. Kenmerken van het bestuursrecht
5. Bronnen van het bestuursrecht
- Deel I = bestuursrecht in vogelvlucht
o Alle termen,… komen verder in de andere delen uitgebreider aan bod en worden
verder uitgelegd
o Bekijk dit deel zeker op het einde van het semester WANT verbanden leggen!
Belangrijk voor theorievraag op examen (zeker aanknopingspunt te vinden in dit
deel)
1. Begrip ‘bestuursrecht’
- Synoniem = administratief recht “droit administratif”
o NL: bestuursrecht
o AR klinkt eerder oubollig
o Bestuur – overheid als synoniemen gebruikt in de colleges (niet overheid in ruime
zin)
- Onderscheid publiek- en privaatrecht, maar onderscheid vervaagt
o BR = (traditioneel) onderdeel publiekrecht
o Publiekrecht: organisatie en werking staat en al zijn instellingen en relatie tussen
staat en burgers (rechtsonderhorigen)
2
,27 – 09 – 2023
>< privaatrecht: verhoudingen tussen burgers/particulieren onderling
o Toenemende vervlechting PR en PR
Vroeger veel minder linken tussen de 2, vandaag veel meer gedeelde
rechtsfiguren en principes
- Binnen publiekrecht: onderscheid grondwettelijk recht – bestuursrecht
o Maar bv. ook fiscaalrecht onder Publiek R
Eigenlijk vorm van bijzonder bestuursrecht
o Strafrecht ook onderdeel van PUBR
Mate waarin OH optreedt om misdrijven te bestraffen
o Gw R: hoe staat in zijn algemeenheid is georganiseerd en verdeling van staatsmacht
over de verschillende instellingen en fundamentele Ren en Ven
- 3 mogelijke wijze van omschrijving ‘bestuursrecht’
o Formeel-juridische definitie
o Definitie vanuit relaties die worden beheerst door bestuursrecht
o Omschrijving vanuit de materiële bevoegdheid van het bestuur: het begrip openbare
dienst
Formeel-juridische definitie
- Vertrekt vanuit een organieke benadering: focus op de organen of instellingen die worden
gereguleerd uitvoerende macht
o Idee: besturen (in publiekrechtelijke betekenis van het woord) = tenuitvoerlegging
van beleid en WG
o Bestuursrecht reguleert de UM
- Leidt tot definitie vanuit driemachtenleer
o “het bestuursrecht omvat het geheel aan rechtsregels mbt de organisatie, de
bevoegdheden en de werking van de organen die met UM zijn bekleed”
- Goed uitgangspunt, maar vraagt aanvulling en nuancering, WANT
o Veronderstelt dat we scherp kunnen omschrijven wie ‘organen van de UM’ zijn
Terwijl eigenlijk niet zo eenvoudig…
Bv. Gw: koning = UM (de facto ministers) maar is maar beperkt deel WANT
staatshervorming -> federaal, gemeenschappelijk en gewestelijk
Ook provincies en gemeenten: bestaan verankerd in Gw. (ook hun
autonomie) = gwelijk gewaarborgd: kan niet zomaar worden afgeschaft
MAAR staan niet onder titel UM van Gw.
Bv. FANC nergens vermeld in Gw., RSZ,… -> besturen die niet worden vermeld
in Gw.
Vandaag heel veel specifieke sectorale besturen die niet in Gw. staan
o Driemachtenleer roept een te vereenvoudigd beeld op van uitoefening taken in een
moderne staat. Zie klassieke schema op p. 4 handboek.
Organieke benadering moet worden aangevuld met functionele benadering*
Klassieke SdM is te eenvoudig WANT veel meer vermenging + verspreiding
over de 3 staatsmachten DAAROM ook FB* nodig
- Functionele benadering = erkenning dat instellingen / organen die organiek tot de UM
worden gerekend, niet alleen een rol spelen binnen de tenuitvoerleggingsfunctie, maar
tevens binnen de wetgevende / normatieve functie én (steeds vaker) de rechtsprekende /
rechtshandhavende functie
o DUS organen van UM gaan ook geleidelijk aan taken van de andere machten
overnemen
3
, 27 – 09 – 2023
UM – taken van tenuitvoerlegging s.s.
- Tenuitvoerlegging van WG en van beleid
o Van beleid: vereist soms ook dat je normen gaat maken (iets dat de WGer in principe
moet doen) reglementen
- Soms ook via reglementen (= normen; WG in de materiële zin van het woord)
o Zie art. 108 Gw. / art. 20 BWHI
Spiegelbepalingen: Gw. -> koning en BWHI -> deelregeringen
Algemene zelfstandige bevoegdheid om wetten, decreten of ordonnanties uit
te vaardigen en aan te vullen met reglementen
o Bijkomende specifieke regels die nodig zijn om die wetten, decreten of ordonnanties
ten uit voer te kunnen brengen
o Bv. wet die verplicht om bevolkingsregisters aan te leggen na WOII: UM vindt het
noodzakelijk dat voortaan elke Belg identiteitskaart bij zich moet dragen HvC
voorgelegd: mag UM dit zomaar want staat niet in de wet Ja, dat mag want je
moet artikel uit Gw. ruim interpreteren (niet enkel letter van de wet maar ook geest
van de wet)
= appreciatiebevoegdheid van de UM
UM – normatieve taken
- Kunnen verder gaan dan normatieve taken die verband houden met uitvoering van WG
o Dus niet gebaseerd op artikel 108 Gw.
o Gebeurt heel vaak
Veel minder omslachtige procedure voor het aannemen van regels
Eenvoudiger om expertise in te bouwen en te verzekeren in UM, makkelijker
om adviezen in te dienen DUS maakt het minder complex
>< WM: democratisch verkozen volksvertegenwoordigers maar geen
enkele garantie dat die mensen voldoende kennis hebben op alle
domeinen
- Zie art. 105 Gw. / art. 78 BWHI
o (expliciete) Delegatie normatieve bevoegdheid los van uitvoering WG
- Steeds meer aandacht voor ‘rule-making powers’ UM
- Bv. beperkingen fundamentele rechten enkel mogelijk uit te vaardigen door WGer, veel
moeilijker om dat te delegeren
UM – taken van (rechts)handhaving en geschiloplossing
- Via kennisname van georganiseerde bestuurlijke beroepen.
- Regulatoren in de nutssectoren
o Bv. VREG (Vlaamse regulator voor energie en gasmarkt), CREG (commissie voor
regulering elektriciteit en gas), BPT (Belgische regulator voor post en
telecommunicatie)
o Nutssectoren die ondertussen door EU WG geliberaliseerd zijn
Historisch bestonden hier overheidsmonopolies (dus diensten die exclusief
door overheid(sbedrijf) werken verstrekt)
Bv. vroeger 1 telefoniebedrijf: Belgacom, ondertussen = Proximus
maar ook Orange, Telenet,…
MAAR de infrastructuur die nodig is om die diensten te verstrekken zijn niet
gedupliceerd
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur katoluyckx21. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
67096 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans