INTRODUCTIE
Concepten
Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO)
= Verantwoordelijkheid van een organisatie voor de effecten van haar besluiten
en activiteiten op de maatschappij en het milieu door transparant en ethisch
gedrag. Het heeft aandacht voor de mensenrechten, consumentenbelangen en
sociale, ethische en milieukwesties in hun activiteiten en kernstrategie en
integreren die in een nauwe samenwerking met stakeholders om:
Doel is om gedeelde waarde te creëren voor eigenaren/aandeelhouders,
stakeholders en de samenleving als geheel en om negatieve effecten op te
sporen, te voorkomen en te verminderen.
Corporate social responsibility (CSR) -> Internationale
vorm van MVO
Waarom is MVO belangrijk?
Bedrijven: MVO brengt voordelen voor risicomanagement, kostenbesparing,
toegang tot kapitaal, klantrelaties en HR-management. Het wordt gezien als
een positief iets dat voordelen biedt. Gebrek aan duurzaamheid kan
negatieve gevolgen hebben, zoals minder investeringen.
EU-economie: MVO is belangrijk voor de duurzaamheid, concurrentiekracht en
innovatie.
Samenleving: MVO biedt waarden voor een hechtere samenleving en een
overgang naar een duurzaam economisch systeem.
= Context-specific organizational actions and policies that consider stakeholders’
expectations and the triple bottom line (3P’s) of economic, social and
environmental performance.
Tripple bottom line (3P’s) door Elkington
MVO draait om de 3P's: People, Planet en Profit. Deze elementen zijn met elkaar
verbonden en kunnen conflicteren, dus het is belangrijk om steeds naar
evenwicht te zoeken. Bij elke beslissing moet je denken aan de impact op
mensen, de planeet en winst. Dit vraagt om een systematische aanpak. MVO is
een continu verbeterproces zonder eindpunt.
,Essentiele kenmerken van MVO
1. Impact van organisatie op maatschappij en milieu
Planetary boundries: Het verwijst naar de limieten van de aarde haar capaciteit
om milieuveranderingen te absorberen.
-> Er is veel aandacht voor de klimaatverandering, maar veel minder voor de
sterk achteruitgaande biodiversiteit of watervervuiling.
Global Risk Perception Survey (GRPS)
= Experten over verschillende vakgebieden stemmen over wat zij de
belangrijkste global risks vinden.
Er zijn steeds meer milieurisico’s.
Alle risico’s zijn aan elkaar gelinkt.
o Bv. Milieu en geopolitiek: Hoe warmer, hoe meer vluchtelingen.
o Bv. Plastic en vervuiling
o Bv. Textiel en mode industrie is de 2de meest vervuilende sector
wereldwijd.
Kinderarbeid, slavernij, arbeidsuitbuiting, ontbossing of vervuiling.
o Bv. Voeding:
Cacaoplantages zijn nog steeds bekend voor hun kinderarbeid.
Avocadoplant vraagt veel water in gebieden waar ze al een tekort is.
o Bv. Mobiliteit: Rekeningrijden, bedrijfswagens, bedrijfsfiets of
kilometerheffing
o Bv. Online bestellen en levering
2. Geïntegreerd in kernactiviteiten en strategie.
3. Gedeelde waarde: Voordelen voor de organisatie en
stakeholders.
Stakeholders = Belanghebbenden
Rekening houden met de verwachtingen van
verschillende stakeholders is cruciaal, hoewel niet
aan alle verwachtingen kan voldaan worden.
Stakeholder mapping is detecteren van:
o Verschillende categorieën stakeholders
o Key stakeholders
o --> Belangrijk in kader van rapportering.
Examen: Verschillende stakeholders kunnen onderbrengen in groepen.
MVO gaat niet alleen over for profit organisaties, ook zorgsector bv. doet aan
,MVO, SDG’s in je gemeente, MVO in de culturele sector.
4. Vrijwillige initiatieven, meer doen dan wat wettelijk opgelegd
is.
Verschillende benaderingen van MVO
Op basis van motivatie:
Normatief: Beschrijven wat organisaties zouden moeten doen, wel
waardegeladen, aan duurzaamheid doen omdat je denkt dat het je plicht
is.
Instrumenteel: Welke acties om doelen te bereiken? Causaliteit, het kan
positieve effecten opleveren voor mijn bedrijf.
o Bv. Ik doe aan duurzaamheid omdat klanten het aantrekkelijk vinden.
Normatief: Model van Caroll
Organisaties hebben 4 verantwoordelijkheden die interageren met elkaar in
onderlinge concurrentie, evenwicht zoeken.
1. Economische verantwoordelijkheid
Conditio sine qua non (= noodzakelijke voorwaarde) voor CSR.
Niet onethisch om winst te maken.
Vaak verwezen naar Friedman (institutionele visie): Bedrijven moeten enkel
bezig moeten zijn met winst maken.
2. Juridische
verantwoordelijkheid
Gehoorzamen aan de wetten.
Wetgeving om bescherming en voordelen te brengen.
Discussiepunt: Hoe groot mag inmenging van overheid zijn? Concurrentieel
nadeel?
3. Ethische verantwoordelijkheid (MVO vanaf hier)
Men moet meer doen dan wat wettelijk voorgeschreven is.
Wetgeving is vaak een minimum, niet altijd up-to-date, regelt niet alles.
Bv. Milieu-investeringen, extra maatregelen voor personeel.
4. Filantropische verantwoordelijkheid
Iets terugdoen voor de maatschappij.
Bij grote organisaties soms via aparte stichtingen.
Giften: Financiële steun aan projecten
Sponsoring in natura
Employee volunteering (corporate volunteering): Inschakelen van personeel
om vrijwilligerswerk te doen.
o Helpende handen: Iets doen waar je uw werkervaring niet voor nodig
hebt.
Bv. Zwerfvuil gaan rapen.
o Skill-based volunteering: Medewerkers van bedrijven zetten hun skills in
en leren zelf ook bij door samen te werken met de mensen van de non-
profit.
Voordelen: Grotere impact op het verwerven en verrijken van skills
, dan traditionele vrijwillige inzet, mogelijkheden zijn aantrekkelijk
omdat medewerkers hier op korte tijd een positief verschil maken en
tegelijk hun professionele skills en netwerken ontwikkelen.
Triple win voor bedrijven, medewerkers en non-profit.