Resume
Samenvatting - Biologie: thema 1: de voortplanting 6ASO
Samenvatting - Biologie: 6ASO Thema 1: de voortplanting
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
THEMA 1: VOORTPLANTING ALGEMEENDE SOORT BLIJFT BESTAAN
Levende organismen planten zich voort, ongeacht de omstandigheden. Dit doen ze om het voortbestaan van hun
soort te verzekeren.
ASEKSUELE VOORTPLANTING
De oudste en eenvoudigste vorm van voortplanting is de ongeslachtelijke voortplanting. Cellen vermenigvuldigen
zich aan de hand van een celdeling, genaamd mitose. Mitose leidt tot de vorming van lichaamscellen met exact
dezelfde chromosomeninhoud. Het aantal chromosomen en ook de inhoud blijft behouden. Dit zorgt ervoor dat
er dus een nieuw individu gecreëerd wordt dat genetisch identiek is aan het moederindividu. Dit noemen we een
kloon. Ongeslachtelijke voortplanting heeft een groot voordeel in stabiele omstandigheden: ze raagt weinig
energie en er zijn geen speciale voortplantingsorganen nodig.
Alle individuen zijn dus genetische kopieën van elkaar. Enkel door mutaties kunnen er kleine verschillen ontstaan.
Deze vorm van voortplanting noemen we ongeslachtelijke, aseksuele voortplanting of vegetatieve voortplanting.
Deze voortplanting vind onder andere plaats bij: gisten, bacteriën en aardbeienplanten.
Zolang de omgeving stabiel blijft, is er geen probleem. Als er zich grote veranderingen in het milieu voordoen,
kunnen er wel problemen ontstaan. Alle individuen zijn genetisch identiek. Ze zullen dus allemaal op dezelfde
manier reageren. De volledige groep kan dus uitsterven op deze manier.
SEKSUELE VOORTPLANTING
Wanneer er voldoende genetische variatie heerst tussen de individuen, zal een groep veel minder snel uitsterven.
Deze genetische variatie ontstaat door geslachtelijke of seksuele voortplanting. Bij de seksuele voortplanting
ontstaat een nieuw individu door de versmelting van twee voortplantingscellen of gameten. Deze gameten
worden gevormd door een bijzondere celdeling die we meiose noemen.
Voor deze celdeling heb je zowel mannelijke als vrouwelijke voortplantingscellen nodig. Vrouwen maken eicellen
aan en mannen produceren spermatozoïden of zaadcellen.
EICELLEN ZAADCELLEN
Onbeweeglijke, zware en grote cellen. Dit komt Bewegelijke en kleine cellen. De zaadcellen hebben
doordat al de reservestoffen in deze cellen zitten een staart, omdat ze moeten kunnen zwemmen. De
opgeslagen tijdens de celdeling. Daarnaast zijn de zaadcellen zijn ook vaak met veel meer, omdat er
eicellen ook kleiner in aantal. slechts een aar cellen aankomen bij de eicel omdat de
omstandigheden waarin deze cellen terechtkomen
vaak heel ongunstig zijn.
Primitieve organismen produceren isogameten. Zij zijn gelijk in vorm en bewegen naar elkaar toe.
Een meiose gaat enkel door in de voortplantingsorganen om gameten te vormen: bij de mens in de teelballen en
de eierstokken, bij planten in de stamper en de meeldraden. Tijdens deze celdeling wordt het aantal
chromosomen gehalveerd. Cellen met een halve set chromosomen noemt men haploïd. Deze halvering is
noodzakelijk omdat er bij een bevruchting telkens twee gameten versmelten: twee halve sets chromosomen
vormen dan opnieuw een volledige set. Er ontstaat een diploïde cel. Deze cel zal vervolgens uitgroeien tot een
nieuw lichaam.
Elke gameet draagt ook een verschillende combinatie van genen. Het nieuw individu is een combinatie van het
erfelijk materiaal van beide ouders. Omdat alle gameten onderling genetisch verschillen, zal elk individu dus ook
uniek zijn. Alle hogere diersoorten en de mens kennen enkel deze vorm van voortplanting. Er is slechts één
uitzondering: een identieke tweeling. De verschillen in genetisch materiaal zorgt voor de evolutie van organismen.
, THEMA 2: VOORTPLANTING BIJ DE MENS
GESLACHTSKENMERKEN
De lichaamsbouw van een vrouw en een man is anders. Tijdens de puberteit, onder invloed van
geslachtshormonen, verandert het lichaam. Mannen maken testosteron aan in de teelballen. Vrouwen maken
oestrogeen aan in de eierstokken. De bouw van ieder lichaam wordt bepaald door de bevruchting.
PRIMAIRE GELSACHTSKENMERKEN
Bij de geboorte van een kind, ziet men aan de uitwendige geslachtsorganen of het een meisje of een jonge is.
Jongens hebben een penis en scrotum met teelballen. Meisje hebben een schaamspleet en schaamlippen. Soms
vertonen de geslachtsorganen afwijkingen. Die ontstaan tijdens de ontwikkeling in de baarmoeder. In aanleg zijn
de geslachtsorganen vrouwelijk.
Bij de bevruchting, als een zaadcel de eicel binnendringt, ontstaat een zygote. Uit deze zygote ontstaat er een
embryo. De kern van de zygote bevat twee geslachtshormonen: XX voor meisjes en XY voor jongens. Vijf weken
na de bevruchting begint een differentiatie in mannelijk of vrouwelijk. Een gen op het Y-chromosoom, het SRY-
gen, is hiervoor verantwoordelijk. Dat gen zorgt ervoor dat testosteron wordt gevormd en ook aan aantal
enzymen die nodig zijn voor de omvorming naar mannelijke organen.
Zo moet bijvoorbeeld één afvoerkanaal verdwijnen want jongens voeren urine en sperma langs hetzelfde kanaal.
Bij meisjes blijven dit twee verschillende afvoerkanalen. Bij jongens vergroeien de schaamlippen in aanleg tot één
balzak. Wat de clitoris wordt bij meisjes, wordt de penis met eikel bij jongens. Als geen Y-chromosoom aanwezig
is, ontwikkelen zich vrouwelijke geslachtsorganen.
SECUNDAIRE GESLACHTSKENMERKEN
Tijdens de puberteit ontstaan onder invloed van de geslachtsorganen de secundaire geslachtskenmerken. De
verschijning van de secundaire geslachtskenmerken is in de loop van de tijd vervroegd. Hier zijn enkele
verklaringen voor:
Het aanbod aan voeding is veel rijker. Dit zorgt ervoor dat er een snellere rijping is van de verschillende
geslachtshormonen. Pseudohormonen komen in het bruikbaar water van de mens terecht. Dit zorgt voor
vervuiling. Ook psychosociale stress speelt een belangrijke rol. De maatschappij beïnvloed en prikkelt kinderen op
een steeds vroegere leeftijd.
Bij de puberteit worden kinderen geslachtsrijp. Bij meisjes wordt de rijping van een eicel gevolgd door een
menstruatiebloeding zodat het duidelijk is wanneer het meisje geslachtsrijp is. Bij jongens gaat de aanmaak van
de zaadcellen niet altijd samen met een ejaculatie. De leeftijd waarop de jongen gameten maakt, is dus niet altijd
duidelijk.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur morannevanpeel. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,96. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
77764 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans