Onderzoeksmethoden en dataverwerking 2. Samenvatting gemaakt in 2024. Behandeld module 1 tot module 12. Van power, t-toetsen, non-parametrische toetsen, regressie, correlaties, associaties, validiteit en betrouwbaarheid, logistische regressie, ANCOVA's, multivariate analyses...
SAMENVATTING ONDERZOEKSMETHODEN EN DATAVERWERKING DEEL 2
M1
POWER
INFERENTIËLE STATISTIEK
• Populatie
• Steekproef
• Steekproefverdeling vd statistieken
o Lees module 6 v deel 1 nog eens door ter herhaling
POWER ANALYSE
• Wanneer aan de orde?
• Bij statistische significantie-toetsen
o Null-hypothese significance testing (NHST)
o H0 : geen effect
o Ha : wel effect (= Meestal de theorie)
§ NHST gas significant resultaat
• H0 kon verworpen w
• Ik ben blij, mijn onderzoek heeft meer kans om gepubliceerd te w (+
publicatiebias)
• Een reviewer zal waarschijnlijk niet vragen naar power
§ NHST gaf een niet-significant resultaat
• H0 kon niet verworpen w
• Er is geen effect in werkelijkheid
• De studie had te weinig power om het verschil te detecteren dat in
werkelijkheid aanwezig is
• Beoordelaars/reviewers vragen om een post-hoc power analyse
EFFECT SIZE
• PANE
o Power
o Alpha level of significance
o Number of subjects (sample size)
o Effect size
§ “The degree to which a phenomenon exists”
• Mate waarin correlatie tss 2 variabelen sterk is of niet
§ Aanduiding vd praktische belangrijkheid ve statistisch significante bevinding
• Omvang ve verschil tussen groepen; = 0 als de H0 juist is
• Omvang ve associatie ( r )
• Omvang vd variantie vd AV, verklaard door de OV ( r2 )
1
, § = Verschil tussen waarde in de H0 en waarde in de HA
§ = het (klinisch) gewenste verschil
§ p : geeft aan of een bevinding statistisch (toeval of niet) significant is (probability)
§ ES : = maatstaf vd praktische significantie (betekenisvol?)
§ als ES ↑ --> 1-β ↑
• Effect = dubbele (blauwe) pijl tss de 2 toppen vd curves
o Curves verder uit elkaar --> 𝛽 −level ↓ --> era onder oranje
curve vergroot --> meer power --> je kan vaker verschil
aantonen
o 𝛼 ↑ --> groene era ↑ --> kritische waarde verschuift nr L want
neemt toe (meer kans op type 1 fout, dus doen we meestal
niet) --> 𝛽 ↓ --> 1- 𝛽 ↑
EENZIJDIGE VS TWEEZIJDIGE TOETSEN
• 𝛼 --> 𝛼/2
• Kritische waarde verschuift naar R
• Era w kleiner
• 𝛽 −fouten risico groter
• Power gebied kleiner
ð Meestal tweezijdige toets want minder vaak type 1 fout
STEEKPROEFOMVANG EN VARIANTIE
• Gebruiken standaardfout v sampling distributie om
betrouwbaarheidsintervallen te estimeren:
o 𝐶𝐼!" = 𝑋- ± 1,96 ∗ 𝑆#
• Kritische waarde verlaagt (--> power stijgt) bij:
o Kleinere s
o ® Homogene subjecten (veralgemening ¯)
o ® Within-subjects designs
o Grotere n: steekproefomvang
• Kritische waarde(n) voor t-test; r,… zijn lager voor grotere samples (groter aantal vrijheidsgraden) -->
vb. Tabel voor kritische t-waarden (Appendix A-2)
ANDERE FACTOREN
• Normale verdeling in populatie?
• Welke statistische procedure?
• Power v parametrische toetsen ≥ distributievrije toetsen
• Betrouwbaarheid vd meetwaardes
• Welk design
o Power v within-subjects designs > between-subject designs
2
,POWER ANALYSE
• Power analyse: wat wil je weten (samenhang tussen power, alpha, sample size, effect size)?
• Als onderzoeker te bepalen:
o Hoe groot wens ik mogelijkheid/kans type I-fout (α) en type II-fout (β) te maken (relatieve
ernst v beide)?
o Vaak w ratio: 4:1 gehanteerd => als α = 0.05 --> β = 0.20
• Wat is dus mijn gewenste power (vb. 80%, als β = 0.20)
• Wat is mijn ‘gewenste’ ES, welk verschil/verband/effect wil ik kunnen aantonen
o Literatuur (zelfde onderzoek?): kennis vh onderzoeksdomein, literatuurstudie
o Via uitvoeren ve pilootstudie = beperkt aantal proefpersonen, evt. beperktere duur v
interventie --> geeft idee v te verwachten effecten
o Welke minimale ES is belangrijk, betekenisvol? 0,3 sec winst op sprint, 1 week snellere
werkhervatting na revalidatie,…
o ES in eenheden v standaarddeviaties voor groepsverschillen (zie module 2)
§ --> s moet gekend zijn (kan obv andere studies zijn, of a posteriori berekend w)
§ Kleine ES : d=0.20 s
§ Gemidd. ES : d=0.50 s
§ Grote ES : d=0.80 s
• G*Power
• ES --> d, 𝜔$ , 𝑓, 𝜂%$ , r, 𝜂$ , W, 𝜑, 𝑓 $
o !Controleren voor family-wise type I-error (multiple comparisons tests)
o Naast het rapporteren v p-waarden + interpretatie v significant of niet-significante resultaten
w meer en meer gevraagd om effect sizes te rapporteren alsook betrouwbaarheidsintervallen
(v effecten)
• Een onderzoeksdomein op zich…
o Onderzoek moet voldoende power hebben, anders niet zinvol om erin te investeren
• Bayesiaanse statistische data-analyse
o Zowel evidentie H0 en Ha in rekening brengen
o Wij doen frequentist statistische data-analyse --> onderzoeken H0 (verwerpen of niet)
M2
IS ER EEN VERSCHIL? T-TOETSEN
INLEIDING
• Tweezijdige toetsen
o Grote steekproeven
o Beter of slechter dan
o Meer conservatief, minder significant
• Degrees bij t-toetsen
o 1 degree --> 2-3 proefpersonen
o Hoe meer mensen, hoe meer degrees, hoe meer t-verdeling op standaard normale lijkt
§ Vanaf 30 mensen zijn ze gelijk
T-TOETS AKA STUDENT’S T-TOETS
• Inferentiele statistische toets
• Toetst of er een significant verschil is tussen gemiddelden
o Onafhankelijk/Ongepaard - Independent/Unpaired
o Afhankelijk/Gepaard – Dependant/Paired
• 1 groep, 2 groepen, meer dan 2 groepen?
3
, • Wat is de toets statistiek?
o Onderscheid groepen; alle bronnen v variantie
(vb. interventie, error)
o Variantie binnen groepen; alleen errorvariantie
• Willen we een hoge of lage t-waarde? --> Signal-to-noise ratio
• Hypotheses als je een verschil wilt aantonen?
o H0: 𝜇1 = 𝜇2
o H1: 𝜇1 ≠ 𝜇2 of 𝜇1 > 𝜇2 of 𝜇1 < 𝜇2
VOORWAARDEN
• Meetschaal variabele – NOIR
• Random steekproef
• Normale verdeling variabele – parametrische vs non-parametrische statistiek
• Gelijke varianties - homogeneity of variance (onafhankelijke t-toets)
• Onafhankelijkheid - De scores zijn onafhankelijk (onafhankelijke t-toets)
ONAFHANKELIJKE AKA ONGEPAARDE T-TOETS
• Stap 1: bereken de t-waarde
o Stap 1a: Bereken gepoolde variantie
o Stap 1b – Bereken standaard error vh verschil tussen gemiddelden
o Stap 1c – Bereken t-waarde
&&&&
# &&&&
! '# "
o 𝑡 =
($$$$
# %# $$$$
! "
§ Teller: verschil tussen steekproefgemiddelden
§ Noemer: standaard error v dat verschil (gepoolde variantie)
• Stap 2: vergelijk deze t-waarde met de kritische t-waarde
o De kritische t-waarde is afh v:
§ Je hypothese --> non-directional of directional?
§ Het aantal proefpersonen in je steekproef --> vrijheidsgraden
o Zoek kritische waarde / 𝛼 behorend bij de t-waarde op in t-tabel
o T-waarde is absoluut
§ Tweezijdig toetsen
§ Eenzijdig toetsen
• Richting verschil deel hypothese
• +/- wel v belang
• SPSS
o Levene’s test --> gelijke varianties?
§ Als varianties niet gelijk --> naar onderste rij (ouput SPSS) kijken
o Wat is p-waarde als varianties niet gelijk zijn?
o Groepsgrootte is belangrijk:
§ n1 = n2? --> t-toets ook bij ongelijke varianties nog wel valide
§ n1 ≠ n2 en variantie niet gelijk? --> t-ratio corrigeren (aanpassen df)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mariematon. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,76. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
