Complete en begrijpelijke uitwerking van taak 6A en 6B van het blok GGZ2021 Kinder- en jeugdpsychopathologie. De samenvatting bevat alle literatuur uitgewerkt van de reference list en dus alle stof voor de taken. Daarnaast in het rood erbij geschreven aanvullingen van de tutor.
Link CD + ODD met anti-sociale persoonlijkheidsstoornis
Link CD + ODD en psychopathische kenmerken
DSM-5
Disruptieve, impulsbeheersing- en andere gedragsstoornissen zijn stoornissen waarbij er problemen
zijn met de zelfbeheersing wat betreft emoties en gedrag. Hoewel ook bij andere stoornissen in de
DSM-5 problemen in de regulatie van emoties en gedrag een rol kunnen spelen, zijn de stoornissen in
dit hoofdstuk in die zin bijzonder dat deze problemen zich op een zodanige wijze manifesteren dat de
rechten van anderen worden geschonden (zoals bij agressie, het vernielen van eigendommen) en/of
de betrokkene in conflict komt met maatschappelijke normen en waarden of met gezagsfiguren.
Oppositionele-opstandige stoornis (Oppositional defiant disorder ODD)
CLASSIFICATIECRITERIA
A. Een patroon bestaand uit een boze/prikkelbare stemming, brutaal/ongehoorzaam gedrag, of
ontevredenheid, dat minstens zes maanden duurt, zoals blijkt uit minstens vier van de
symptomen uit een van de volgende categorieën, en dat wordt vertoond tijdens interacties
met minstens één persoon die geen broer of zus van de betrokkene is.
Boze/prikkelbare stemming
1. Verliest vaak zijn of haar kalmte
2. Is vaak lichtgeraakt of snel geërgerd
3. Is vaak boos en ontevreden
Ruziezoekend/openlijk ongehoorzaam gedrag
4. Maakt vaak ruzie met gezagsfiguren, of, bij kinderen en adolescenten, met volwassenen
5. Verzet zich vaak actief tegen of weigert te voldoen aan regels of verzoeken van gezagsfiguren
6. Ergert anderen vaak opzettelijk
7. Geeft anderen vaak de schuld van zijn of haar fouten of wangedrag
Wraakzucht
8. Is in de afgelopen zes maanden minstens tweemaal hatelijk of wraakzuchtig geweest
NB het persisterende karakter en de frequentie van deze gedragingen dienen te worden gebruikt om
onderscheid te maken tussen gedrag dat nog binnen de grenzen van het normale valt versus gedrag
dat symptomatisch is voor de stoornis. Voor kinderen tot 5 jaar moet het gedrag, tenzij anders
vermeld, gedurende minstens zes maanden minstens één keer per week zijn voorgekomen. Er moet
ook rekening mee gehouden worden met de vraag of de frequentie en de intensiteit van de
gedragingen aanwezig zijn in een mate die niet overeenkomt met wat normaal is voor het
ontwikkelingsniveau, het gender en de cultuur van de betrokkene,
1
, B. Verstoringen in het gedrag gaan samen met lijdensdruk bij de betrokkene zelf of anderen in
zijn/haar onmiddellijke sociale omgeving (gezin, klasgenoten, collega’s) of heeft een
negatieve invloed op het sociale, schoolse, of beroepsmatige functioneren of het
functioneren op andere belangrijke terreinen.
C. Het gedrag treedt niet uitsluitend op in het beloop van een psychotische, depressieve- of
bipolaire stemmingsstoornis of een stoornis in het gebruik van een middel. Ook wordt niet
voldaan aan de criteria voor een disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis.
➔ Specifieer actuele ernst
o Licht: de symptomen beperken zich tot slechts één setting (thuis, op school, werk,
met leeftijdsgenoten)
o Matige: sommige symptomen aanwezig in minstens twee settings
o Ernstig: sommige symptomen aanwezig in drie of meer settings
Prevalentie van de ODD varieert van 1-11% en de gemiddelde geschatte prevalentie bedraagt
ongeveer 3,3%. Het percentage kan variëren afhankelijk van de leeftijd en het gender van het kind. In
de leeftijdsgroep tot aan de adolescentie blijkt de prevalentie iets hoger te zijn bij jongens dan bij
meisjes (1,4:1). In steekproeven bestaand uit adolescenten of volwassenen wordt deze
oververtegenwoordiging van jongens en mannen niet consistent gevonden.
Risico- en prognostische factoren
Temperament het is gebleken dat temperament factoren die samenhangen met problemen in de
emotieregulatie (zoals hoge niveaus van emotionele reactiviteit en een geringe frustratietolerantie)
de stoornis voorspellen
Omgeving in gezinnen met kinderen of adolescenten met ODD komen een hardvochtige,
inconsequentie opvoedstijl of verwaarlozing veel voor, deze opvoedstijlen spelen een belangrijke rol
in veel theorieën over de oorzaken van de stoornis
Genetica en fysiologie er zijn verbanden gevonden tussen de ODD en een aantal neurobiologische
markers (lagere hartslag en huidgeleidingsreactiviteit; lagere basale cortisolreactiviteit; afwijkijkingen
in de prefrontale cortex en de amygdala). In de overgrote meerderheid van onderzoeken is echter
geen onderscheid gemaakt tussen kinderen met ODD en CD. Het is dan ook onduidelijk of er ook
markers bestaan die specifiek voor ODD gelden.
Cultuur en classificatie De prevalentie van de stoornis bij kinderen en adolescenten in landen met
verschillende rassen en etniciteiten in relatief consistent
Gevolgen voor het functioneren Als de ODD blijft bestaan tijdens de verdere ontwikkeling, groeit het
kind met de stoornis uit tot iemand die vaak conflicten heeft met de ouders, leerkrachten,
leidinggevende, leeftijdsgenoten en liefdespartners. Deze problemen leiden vaak tot aanzienlijke
beperkingen in de aanpassing van de betrokkene op emotioneel, sociaal, schools en beroepsmatige
gebied
De normoverschrijdende-gedragsstoornis (CD) en de oppositionele-opstandige stoornis (ODD)
hebben met elkaar gemeen dat er sprake is van gedragsproblemen waardoor de betrokkene in
conflict raakt met volwassenen en gezagsfiguren. Het verschil is dat het gedrag bij ODD minder
ernstig van aard is en dat er geen sprake is van agressie tegen mensen of dieren, het vernielen van
eigendommen of een patroon van diefstal en oplichting. Bovendien is bij de ODD ook sprake van
2
, problemen met de emotionele disregulatie (een boze en prikkelbare stemming), die niet zijn
opgenomen in de definitie van normoverschrijdend gedrag.
Comorbiditeit De prevalenties van de ODD zijn veel hoger in steekproeven van kinderen,
adolescenten met ADHD, mogelijk als gevolg van gemeenschappelijke risicofactoren in het
temperament. Verder gaat de oppositionele-opstandige stoornis vaak vooraf aan de
normoverschrijdend-gedragsstoornis, al geldt dit vooral voor het subtype met het begin in de
kindertijd. Verder geeft ODD een verhoogd risico op het ontwikkelen van een angststoornis en de
depressieve stoornis, wat grotendeels lijkt te kunnen worden toegeschreven aan de symptomen van
een boze en prikkelbare stemming. Verder komen ook stoornissen in het gebruik van een middel
vaker voor onder adolescenten en volwassenen met de oppositionele-opstandige stoornis, al is het
niet duidelijk of dit verband ook onafhankelijk van de comorbiditeit met de normoverschrijdend-
gedragsstoornis bestaat.
Normoverschrijdend-gedragsstoornis (Conduct disorder CD)
CLASSIFICATIECRITERIA
A. Een repetitief en persisterend gedragspatroon waarbij de grondrechten van anderen, of
belangrijke bij de leeftijd passende maatschappelijke normen of regels worden geschonden,
zoals blijkt uit de aanwezigheid van minstens drie van de volgende vijftien criteria uit een van
de onderstaande categorieën in het afgelopen jaar, waarbij minstens één criterium ook in de
afgelopen zes maanden aanwezig is geweest:
Agressie tegenover mensen en dieren
1. Pest, bedreigt of intimideert vaak anderen
2. Begint vaak met vechten
3. Heeft een wapen gebruikt dat bij anderen ernstig lichamelijk letsel kan veroorzaken
(knuppel, baksteen, gebroken fles, mes of vuurwapen)
4. Heeft mensen mishandeld
5. Heeft dieren mishandeld
6. Heeft in directe confrontatie een slachtoffer bestolen (beroving, zakkenrollen, afpersing,
gewapende roofoverval)
7. Heeft iemand gedwongen tot seksuele handelingen
Vernieling van eigendommen
8. Heeft opzettelijk brand gesticht met de intentie ernstige schade te veroorzaken
9. Heeft opzettelijk eigendommen van anderen vernield (anders dan door brandstichting)
Bedrog of diefstal
10. Heeft ingebroken in een huis, gebouw of auto van iemand anders
11. Liegt vaak om goederen of gunsten te verkrijgen of verplichtingen te ontlopen (bijv.
oplichting)
12. Heeft zonder directe confrontatie met een slachtoffer waardevolle spullen of geld gestolen
(zoals bij winkeldiefstal, maar zonder inbraak; vervalsing)
Ernstige overtredingen van regels
13. Komt ’s avonds en ’s nachts vaak niet op tijd thuis ondanks een verbod van de ouders,
beginnen voor de leeftijd van 13 jaar
14. Is minstens twee keer weggelopen van het huis waar hij/zij woont met ouders of andere
ouderfiguren, en ’s nachts weggebleven, of één keer voor lange periode zonder terug te
keren
15. Spijbelt vaan van school, beginnend voor de leeftijd van 13 jaar.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur sannevw. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
