Dit is een samenvatting voor het tweede opleidingsdeel van het vak Godsdienst 2.2. Deze samenvatting is bedoelt voor 2de jaarsstudenten in de opleiding kleuteronderwijs.
,HOOFDSTUK 1 VERWACHTINGEN TEN AANZIEN VAN EEN LERAAR OPTIE 1
EEN KATHOLIEKE SCHOOL: EEN RECONTEXTUALISERENDE DIALOOGSCHOOL
Recontextualiseren = terug vertalen/aanpassen naar een andere context/omgeving/, een vernieuwd verhaal
schrijven.
Toenemende diversiteit in onze samenleving. Dit houd in dat de kinderen die naar een katholieke school gaan
steeds minder vaak katholiek gelovig zijn.
Bovendien is er niet alleen de diversiteit van de kinderen, maar zeker ook diversiteit van de leraren. Steeds
minder leraren zijn katholiek gelovig.
Prof. Ter Horst: 4 schooltypes rekening houdend meet 2 criteria:
§ In welke mate staat een school open voor diversiteit?
§ In welke mate vindt de school zijn katholieke identiteit belangrijk?
DE KLEURLOZE SCHOOL
Deze school heeft weinig of geen aandacht voor de diversiteit en ook weinig of geen aandacht voor haar
katholieke identiteit. Godsdienstlessen zijn hier afgeschaft omdat men ervan uitgaat dat godsdienst een
privézaak is waar de school zich niet mee moet moeien.
DE MONOLOOGSCHOOL
Deze school heeft weinig of geen aandacht voor de diversiteit in de samenleving maar wel heel veel aandacht
voor de eigen katholieke identiteit. Katholieke godsdienst is er dus heel belangrijk maar men houdt geen rekening
met anders- of niet-gelovigen.
DE KLEURRIJKE SCHOOL
Deze school heeft heel veel aandacht voor de diversiteit in de samenleving maar heeft haar eigen katholieke
identiteit losgelaten. Alle godsdiensten worden op deze school dan ook aangeboden. Dit is de situatie zoals ze in
veel scholen van het gemeenschapsonderwijs geldt.
DE DIALOOGSCHOOL
Deze school heeft maximale aandacht voor de diversiteit in de samenleving maar blijft bovendien uitgaan van
haar eigen katholiek karakter.
§ Verband van identiteit in diversiteit: deze school wil in dialoog gaan met de diversiteit (wil in de
diversiteit gaan staan) om zo haar katholieke identiteit te recontextualiseren (=aanpassen aan de
nieuwe context van de diversiteit).
§ Model voor katholieke scholen.
1
,LERAAR ZIJN IN EEN KATHOLIEKE SCHOOL: DE IDENTITEITSDRIEHOEK
Een leraar in een katholieke school moet een goed evenwicht kunnen vinden tussen 3 identiteiten, de
persoonlijke, professionele en de institutionele.
PROFESSIONELE IDENTITEIT
= mijn functioneren als leraar met de kinderen in de klas (bv: godsdienst geven aan de kleuters).
INSTITUTIONELE IDENTITEIT
= als leraar meewerken aan het katholiek opvoedingsproject van mijn school (bv: kan je u vinden in wat de school
doet?).
EVOLUTIES OP HET VLAK VAN DE 3 IDENTITEITEN
SITUATIE VROEGER
De 3 identiteiten vielen voor de meeste leerkrachten samen: ze waren katholiek gelovig (persoonlijke identiteit),
ze hadden er geen problemen mee om godsdienst te geven in de klas (professionele identiteit) en om mee te
werken aan het katholieke opvoedingsproject van hun school (institutionele identiteit).
SITUATIE NU
De 3 identiteiten vallen niet altijd meer samen. Er is een duidelijke verschuiving vast te stellen op het vlak van
persoonlijke identiteit. Zo zijn meer en meer mensen minder of niet-gelovig, anders-gelovig of totaal
onverschillig.
GEVOLGEN
§ Voor professionele identiteit: godsdienst geven veronderstelt een gelovige basishouding. Is deze niet
aanwezig da lijkt het ons niet consequent om godsdienst te geven.
§ Voor institutionele identiteit: is het zinvol om als anders-en niet- gelovige in een katholieke school te
werken? Wij menen van wel.
§ Dialoogschool: katholieke identiteit laten bevragen door anders - gelovigen op school.
2
, GELOOFSSTIJLEN
STIJL 1 (ORTHODOX), LETTERLIJK DENKEND EN GELOVIG
§ rechte leer’.
§ Letterlijke interpretatie van geloofsovertuigingen en religieuze doctrines (gesloten denksysteem).
§ Bijbelverhalen / religieuze taal worden letterlijk geïnterpreteerd.
§ Geloof in een onveranderlijke, persoonlijke God.
§ Geloof = absolute zekerheid.
§ Vermijden van moeilijke geloofsvragen.
§ Liefst duidelijke en onveranderlijke antwoorden die worden ontleend aan het gezag van de Kerk.
§ Deze geloofsstijl brengt positieve gevoelens teweeg maar ook gevoelens van vrees en schuld.
§ Risico om het geloof op een zeer rigide manier te beleven, in extremis zelfs fundamentalistisch.
STIJL 2 EXTERNE KRITIEK, LETTERLIJK DENKEND EN ONGELOVIG
§ Geloofsinhouden zijn niet wetenschappelijk te bewijzen.
§ Religieuze overtuigingen en Bijbelteksten worden verworpen op basis van een letterlijk verstaan.
§ Sterke kritiek op geloofsovertuigingen en religie, op basis van een positief-wetenschappelijke attitude.
§ Letterlijke geloofskritiek kan een tussenstadium zijn in de evolutie van letterlijk naar symbolisch geloof.
§ In het proberen te bewijzen dat geloof/religie een illusie is kan men intolerant en antireligieus
fundamentalistisch worden.
§ Godsdienst wordt meestal geassocieerd met negatieve gevoelens.
§ Angst voor het fanatisme als gevolg van godsdienst.
§ Bekommernis: onaanvaardbaarheid van bepaalde mensonwaardige of irrationele religieuze
vooronderstellingen.
STIJL 3 RELATIVISME
§ Symbolische lezing van de religieuze werkelijkheid, maar neiging tot ongeloof.
§ Niet één religieuze voorstelling maar ook boeiende gedachten bij andere zingevingssystemen.
§ Relativisten = geen persoonlijk godsgeloof.
§ Uitspraken over God, officiële kerkelijke doctrines en menselijke Godservaring zijn relatief, afhankelijk
van de cultuur waarin de mens leeft.
§ Hoewel deze geloofsstijl gekenmerkt wordt door ongeloof, wordt religie niet op een radicale manier
verworpen desondanks wat we zeggen over God, mens en wereld zijn allemaal menselijke interpretaties
§ Geen uitgesproken positieve of negatieve gevoelens over godsdienst.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Caro22. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.