Dit is een overzicht van de centrale theorieën in het vak sociologie van de sociale gelijkheid en ongelijkheid gedoceerd door Pieter-Paul Verhaeghe aan de Vrije universiteit Brussel. De verschillende theorieën worden aangehaald en vergeleken met elkaar, als je deze kent zal je al ver staan voor h...
Overzicht centrale theorieën
Bredere sociologische paradigma’s rond ongelijkheid
Orthodoxe consensus Conflict theoretici
Ongelijkheid is nodig/functioneel voor de maatschappij Conflict en tegenstelling zorgt voor armoede en
uitsluiting
Je kan gradueel stijgen op prestige ladder Beetje flexibel binnen eigen klasse, maar niet van ene
naar andere klasse → moeilijk om over sociale
economische breuklijnen te springen
Sociale ongelijkheid meten
De Gini-coëfficiënt - Samenvattende index van ongelijkheid
- Gaat van 0 (complete gelijkheid) tot 1 (complete ongelijkheid)
- Bij perfecte gelijkheid 45° graden lijn
- Geobserveerde inkomens lijn = Lorenz Curve
- Nadelen: moeilijk te interpreteren
De Robin Hood Index - Samenvattende index van ongelijkheid
- Gaat van 0 (complete gelijkheid) tot 1 (complete ongelijkheid)
- De proportie van het totale inkomen dat herverdeeld moet worden van rijk naar
arm om perfecte gelijkheid te hebben
- Duidelijker om te interpreteren
De Theil Index - Samenvattende index van ongelijkheid
- Gaat van 0 (complete gelijkheid) tot ∞ (complete ongelijkheid)
- Vrij moeilijke formule met meerdere versies
- Twee componenten: ongelijkheid tussen/binnen groepen
- Voordelen: toepassen op veel soorten bronnen + geeft inzicht vanwaar
ongelijkheid komt
Decielen en - Geeft aandeel weer van de bevolking in het totale inkomen/kapitaal
percentielen in - Vergelijkbaar doorheen de tijd en tussen landen
distributietabellen - Meer begrijpbare manier om sociale ongelijkheid uit te drukken
Inkomensongelijkheid binnen een land
Thomas Piketty Branko Milanovic
Fiscale data: belastingsbrieven, nationale rekeningen Household survey data: hebben ook bias
land
Ongelijkheid daalt enkel door exogene schokken (bv. Ongelijkheid is afhankelijk van endogene factoren
oorlog, politiek enz.) verbonden aan technologische revoluties: de Kuznets
cycli
Eerder pessimistisch over de toekomst Optimistisch over de toekomst
, Theoretische verklaringen voor de patronen in sociale ongelijkheid
De liberale theorieën - Naoorlogs optimisme
van sociale mobiliteit - Centrale elementen: modernisatie, industrialisatie
- Mobiliteit is hoog en stijgt
- Meer convergentie in sociale stratificatie van geïndustrialiseerde
samenlevingen
- Verklaringen
- Structureel: meer jobs in groeiende sectoren
- Procesmatig: selectieprocessen van ascriptive naar achievement
- Compositioneel: mérite belangrijker
- Cruciale rol van onderwijs: OED-triangle theory; effect tussen O en E
afzwakken en tussen E en D versterken
- Kritieken
- Absolute mobiliteit stijgt niet langer
- Er is in bepaalde landen zelf meer neerwaartse mobiliteit
- Stijging in relatieve mobiliteit gestopt
- OE associatie niet altijd zwakker en ED niet altijd sterker
Het conflict perspectief - Op lange termijn een stabiliteit in relatieve mobiliteit
- Cross-culturele variatie in relatieve mobiliteit
- Kapitalistische samenlevingen gebaseerd op privaat bezit en markt
- Vertonen gelijkaardige sociale klasse dynamieken
- Ongelijkheid en macht zelfbestendigend
- Nucleaire familiesystemen versterken dit
De General Theory - Microniveau van individuele actie: teruggaan naar familie
- Theory of loss aversion: mensen zijn eerder gemotiveerd om niet achteruit te
gaan dan vooruit te gaan: dus hoge klasse ouders meer motivatie
De Great Gatsby Curve - Hoe groter de concentratie van rijkdom, hoe kleiner relatieve mobiliteit
Status maintenance - In elke samenleving ladder: de vraag is hoe ver treden van elkaar staan
theory - Absolute verschillen tussen sociale klassen
- Statusverlies weegt zwaarder door dan status winst
- Belang van afstand en ongelijkheid tussen sociale klassen
Macromotoren van verandering in onderwijsongelijkheid
Dalende ongelijkheid tijdens Trente Glorieuses Persistente (stijgende?) ongelijkheid
Economische zekerheid, meer permanente Stijgende werkloosheid en onzekere arbeidsrelaties
arbeidsrelaties
Kleinere gezinnen Afbouw van de welvaartsstaat: groeit niet verder
Toenemende publieke investeringen in onderwijs en Toegenomen residentiële segregatie - sociaal selectieve
welvaartstaat scholen
Stijging aantal onderwijsinstellingen + geografische Grote stijging van tijdsinvestering in opvoeding kinderen bij
spreiding hoogopgeleiden: sociaal selectief
Toenemende opleidingshomogamie: mensen van hetzelfde
opleidingsniveau gaan naar elkaar toe trekken
Inflatie hoger onderwijs - groter risico: diploma's geven
geen zekerheid voor geprivilegieerde posities op
arbeidsmarkt, die groeien trager dan hoger onderwijs
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur kianaooms. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,06. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
