Inhoudsopgave
Week 1 – Totstandkoming, afbreken onderhandelingen, kwalificatie, gemengde overeenkomsten.....4
Precontractuele verhoudingen...........................................................................................................4
Onderhandelingen..........................................................................................................................4
Schemergebied tussen contract en precontractuele fase..............................................................5
De overeenkomst...............................................................................................................................6
Wilsvertrouwensleer en de overeenkomst.....................................................................................6
Stappenplan....................................................................................................................................7
Kwalificatie en samenloop..............................................................................................................8
Algemene voorwaarden...............................................................................................................10
Week 2 – Totstandkomingsgebreken, (ver)nietig(baar)heden.............................................................11
Wilsgebreken....................................................................................................................................11
Dwaling.........................................................................................................................................11
Oneerlijke handelspraktijken (6:193a e.v.)...................................................................................14
(Ver)nietig(baar)heden.....................................................................................................................14
Vernietigen (bij o.a. dwaling)........................................................................................................15
3:40 en (ver)nietig(baar)heid door wet, openbare orde of goede zeden.....................................17
Week 3 – Vertegenwoordiging en toerekening van daden en wetenschap van derden......................20
Vertegenwoordiging.........................................................................................................................20
Ruimere toerekeningsvragen........................................................................................................23
Week 4 – Nakoming en niet-nakoming.................................................................................................24
Nakoming.........................................................................................................................................24
Nakoming algemeen.....................................................................................................................24
Mogelijk of onmogelijk.................................................................................................................25
Betaling van geldschulden............................................................................................................26
Tekortkoming...................................................................................................................................27
Wanprestatie................................................................................................................................28
Ontbinding....................................................................................................................................30
Opschorting..................................................................................................................................31
Gevaren van inroepen remedies..................................................................................................32
Klachtplicht (6:89 en 7:23)............................................................................................................32
Week 5 – Redelijkheid & billijkheid, algemene voorwaarden..............................................................34
Redelijkheid en billijkheid.................................................................................................................34
Beperkende werking redelijkheid en billijkheid............................................................................34
Algemene voorwaarden...................................................................................................................35
1
, Afdeling 6.5.3 BW.........................................................................................................................35
Richtlijn 93/13 en oneerlijke bedingen.........................................................................................37
Week 6 – Benoemde contracten en rechtmatige daden......................................................................39
Benoemde contracten......................................................................................................................39
Koop.............................................................................................................................................39
Borgtocht......................................................................................................................................42
Verbintenissen uit de wet.................................................................................................................43
Beginsel van ongerechtvaardigde verrijking.................................................................................43
Onverschuldigde betaling.............................................................................................................44
Week 7 – Schuldaansprakelijkheid en werkgeversaansprakelijkheid...................................................46
Wat kun je vorderen.....................................................................................................................46
Artikel 6:162 BW...............................................................................................................................46
Aansprakelijkheid voor eigen onrechtmatige daden....................................................................46
‘Werkgevers’aansprakelijkheid (schuld en/of risico)........................................................................48
Fout ondergeschikte – 6:170........................................................................................................49
Arbeidsongevallen en beroepsziekten – 7:658 (vs. 6:162 en 6:170).............................................50
Aansprakelijkheid niet-ondergeschikte – 6:171 BW.....................................................................52
Week 8 – Risicoaansprakelijkheid.........................................................................................................53
6:174 (en 6:173), gebrekkige opstallen.........................................................................................53
Bijzondere artikelen......................................................................................................................54
Productaansprakelijkheid.............................................................................................................55
Week 9 – Schadevergoeding................................................................................................................59
Schadeposten...................................................................................................................................59
Positief en negatief belang en schadevergoeding........................................................................59
Uitgangspunten bij afdeling 6.1.10...............................................................................................59
2. Wie lijdt en wie vordert de schade?.........................................................................................60
3. Is er een CSQN-verband tussen de gebeurtenis en de schade?................................................61
4. TNR = Is er voldoende verband tussen gebeurtenis en schadepost..........................................62
5. Eigen schuld (6:101)..................................................................................................................63
Hoofdelijke aansprakelijkheid..........................................................................................................63
Hoofdelijke aansprakelijkheid (6:6 e.v., maar ook 6:102).............................................................63
Week 10 – Contract en derden.............................................................................................................65
Overeenkomst en derde...............................................................................................................65
Werking van het contract ten nadele van een derde...................................................................67
Derde en ketenproblematiek........................................................................................................68
Samenhangende contracten en OD tegenover derde..................................................................68
2
,Week 11 – Relatievermogensrecht.......................................................................................................71
Informeel samenleven......................................................................................................................71
Natuurlijke verbintenis.................................................................................................................72
Vermogen bij informeel samenleven............................................................................................72
Formeel samenleven – Huwelijk en geregistreerd partnerschap.....................................................73
Titel 1.7 BW – wettelijke gemeenschap........................................................................................75
Titel 1.6 en 1.8 BW – huwelijkse voorwaarden.............................................................................79
Week 12 – Erfrecht...............................................................................................................................80
Terminologie.................................................................................................................................80
Nalatenschap................................................................................................................................80
Erfrecht bij versterf.......................................................................................................................81
Andere wettelijke rechten............................................................................................................83
Testament.....................................................................................................................................84
Legitieme portie (4:63 e.v.):..........................................................................................................84
Stappenplan huwelijksgemeenschap en nalatenschap.................................................................86
3
,Week 1 – Totstandkoming, afbreken onderhandelingen,
kwalificatie, gemengde overeenkomsten
6:1 BW: verbintenissen kunnen slechts ontstaan, indien dit uit de wet voortvloeit (HR Quint/Te Poel):
contract (3:296 en 6:74), OD (6:162), verrijking (6:212), onverschuldigde betaling (6:203).
1. Verbintenisscheppende rechtshandelingen, ontstaan uit een daarop gerichte wilsverklaring of
gerechtvaardigd vertrouwen wil + verklaring, of verklaring en gerechtvaardigd vertrouwen
a. Eenzijdig: 3:33 jo. 3:34 jo. 3:35 BW
b. Meerzijdig: 6:213 lid 1 jo. 3:33 jo. 3:35 BW
2. Verbintenissen uit de wet, ontstaan omdat de wet het bepaalt (wil/verklaring/3:35 niet
nodig)
a. Wettelijke verbintenis tot schadevergoeding wegens toerekenbare tekortkoming in
de nakoming van een verbintenis (6:74)
b. Onrechtmatige daad en risicoaansprakelijkheid (6:162)
c. Zaakwaarneming (6:198)
d. Onverschuldigde betaling (6:203)
e. Ongerechtvaardigde verrijking (6:212)
Het positief contractsbelang = je brengt de wederpartij in de toestand waarin die financieel zou
hebben verkeerd als je netjes had gedaan wat je had beloofd (voor schadevergoeding via 6:74).
Het negatief contractsbelang = je brengt de benadeelde in de toestand waarin die financieel zou
hebben verkeerd als jij je niet onbetamelijk had gedragen (voor schadevergoeding via 6:162).
Precontractuele verhoudingen
Als de ene partij vraagt aan een wederpartij om een offerte op te stellen, terwijl de partij weet dat hij
het contract nooit aan de wederpartij zal gunnen, dan OD tegenover de wederpartij. Dit houdt in dat
je moet kijken naar de situatie waarin je die daad niet had gepleegd, dus wanneer je geen offerte had
aangevraagd. Het negatief belang, namelijk de offertekosten, moet dan vergoed worden. Je hebt
geen recht op gunning/contract, maar wel recht op een goede behandeling, een faire kans.
6:227 BW: als je over essentialia overeenstemming hebt, is het een bindende overeenkomst en de
rest is uit de wet aan te vullen. Een rompovereenkomst, waarbij pp. het over de hoofdpunten eens
zijn, is dus voldoende voor het totstandkomen van een contract.
HR Katwijk/Westdijk: wanneer iemand die een prestatie verricht zonder enige verplichting en slechts
in de hoop en verwachting dat een gedane offerte zal worden geaccepteerd, geen vergoeding kan
vorderen. De HR licht dit niet toe, maar dit lijkt de redelijkheid en billijkheid. Er is ook geen sprake van
onverschuldigde betaling, want deze staat haaks op de contractvrijheid.
Onderhandelingen
Je hebt alleen mogelijk recht op vergoeding van het positief belang als er sprake is van:
Een contract, of bij contracteerdwang (HR Azivo/GGD)
Gerechtvaardigd vertrouwen (indammen door intentie-ovk, of subject to board etc.)
NB: vergelijk ook HR Securicor, waarbij moeder OD pleegt door gerechtvaardigd vertrouwen op
te wekken dat zij instaat voor schulden dochter, of HR Leien dak, waarbij onderaannemer
4
, mogelijk OD pleegde door de belangen van een derde niet te ontzien ondanks dat er geen
contract was.
Precontractuele aansprakelijkheid door gerechtvaardigd vertrouwen
In beginsel verplichten onderhandelingen tot niets, er geldt contractsvrijheid. Maar:
HR Baris/Riezenkamp: Partijen, door in onderhandeling te treden over het sluiten van een
overeenkomst, komen tot elkaar te staan in een bijzondere, door de redelijkheid en billijkheid
beheerste, rechtsverhouding, medebrengende, dat zij hun gedrag mede moeten laten
bepalen door de gerechtvaardigde belangen van de wederpartij.
De vraag is dan wat de eisen van de redelijkheid en billijkheid meebrengen voor de daardoor
ontstane rechtsverhouding. Dit is door de Hoge Raad in HR Plas/Valburg ingedeeld in drie stadia:
1) Het afbreken van de onderhandelingen is zonder meer geoorloofd.
2) Men mag weliswaar de onderhandelingen afbreken zonder dat dit in strijd is met de
redelijkheid en billijkheid, maar niet zonder dat men – naar de gegeven omstandigheden –
bepaalde door wederpartij gemaakte kosten geheel of gedeeltelijk voor zijn rekening neemt.
3) Het afbreken zelf is in strijd met de redelijkheid en billijkheid. De wederpartij kan in rechte
vorderen dat de onderhandelingen worden voortgezet of vervangende schadevergoeding.
Hiervan is in ieder geval sprake als de wederpartij mocht vertrouwen dat enigerlei
contract in ieder geval uit de onderhandelingen zou resulteren. In zo’n geval kan de
gederfde winst bv. vergoed worden. Vorderen van voortzetting via 3:296.
De driedeling van HR Plas/Valburg is genuanceerd in HR CBB/JPO (leidend):
Partijen zijn vrij om de onderhandelingen af te breken, tenzij dit – na weging van alle
omstandigheden van het geval – op grond van het gerechtvaardigd vertrouwen van de
wederpartij in het tot stand komen van de overeenkomst onaanvaardbaar zou zijn.
Daarbij dient rekening te worden gehouden met:
o De mate waarin en de wijze waarop de partij die de onderhandelingen afbreekt tot
het ontstaan van dat vertrouwen heeft bijgedragen
o De gerechtvaardigde belangen van de wederpartij. Hierbij kan ook van belang zijn of
zich in de loop van de onderhandelingen onvoorziene omstandigheden hebben
voorgedaan, terwijl in geval onderhandelingen ondanks gewijzigde omstandigheden
over een lange tijd worden voortgezet, wat betreft dit vertrouwen doorslaggevend is
hoe daaromtrent ten slotte op het moment van afbreken van de onderhandelingen
moet worden geoordeeld tegen achtergrond van het verloop van onderhandelingen.
De precontractuele aansprakelijkheid voor het positief belang uit HR Plas/Valburg, mag je alleen in
zeer uitzonderlijke gevallen toepassen. Veel vaker wordt het negatieve belang vergoed.
Schemergebied tussen contract en precontractuele fase
Vrijheid: beginsel van contractsvrijheid, niet gebonden als je niet wil
o Gehouden je netjes te gedragen, d.w.z. de rechtsgoederen en belangen van andere
ontzien
Gevolg als je dit niet doet: toerekenbare OD en schadeplichtig via 6:162
Heel soms is niet-contracteren een OD, bij contracteerdwang
Wet: partij moet aanbod doen, in zwaar gereguleerde markten
HR Azivo/GGD: in casu was het maatschappelijk onbetamelijk (6:162) van
A om de prijs die G rekent (de normale prijs) te weigeren te betalen.
o Gehouden aan het beginsel van goede trouw, d.w.z. de redelijkheid en billijkheid
5
, In de precontractuele is er nog geen verbintenis, maar je moet dan wel al
rekening houden met elkaars belangen. Doe je dit niet, dan schadeplichtig via
6:162.
Gebondenheid: beginsel van contractsvrijheid in de vorm van consensualisme
o Grondslag is wilsovereenstemming en bescherming van het gerechtvaardigd vertrouwen
o Ben je ook gebonden als er geen sprake is van consensus? Kijken naar 6:217, 3:33/35, bij
AV ook 6:232 en 6:232a.
De overeenkomst
Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en de aanvaarding daarvan (6:217 jo. 6:213).
o Context en uitleg (Haviltex) bepalen of iets als ‘aanbod’ en ‘aanvaarding’ kan kwalificeren.
o Aanbod en aanvaarding zijn rechtshandelingen (3:33), waarvoor wil en verklaring nodig
is.
Het resultaat moet voldoende bepaalbaar zijn (6:227).
Discrepantie tussen wil en verklaring?
o Lijmen met 3:35, als de wederpartij overeenkomstig de zin die hij daaraan onder de
gegeven omstandigheden redelijkerwijs mocht toekennen, de verklaring heeft opgevat
als een tot hem gerichte verklaring van een bepaalde strekking.
NB: dit betreft het leerstuk van gerechtvaardigd vertrouwen, dat is iets anders
dan het leerstuk van de wilsvertrouwensleer, gebruikt bij de uitleg (zie hieronder)
Gerechtvaardigd vertrouwen wordt beheerst door het toedoen-beginsel: iemand
moet iets hebben gedaan of nagelaten op grond waarvan bij die ander het
gerechtvaardigd vertrouwen is ontstaan.
HR Devante/Hasor is de brug tussen vertegenwoordiging en vertrouwen
o 6:232 als extra regel bij de AV: een wederpartij kan ook aan de algemene voorwaarden
gebonden raken als bij het sluiten van de overeenkomst de gebruiker begreep of moest
begrijpen dat de wederpartij de inhoud daarvan kende.
Wilsvertrouwensleer en de overeenkomst
De wilsvertrouwensleer uit 3:33-35 is bij alle rechtshandelingen relevant. Deze leer geeft richting bij
de vragen of er een overeenkomst is, wie partij is bij de overeenkomst en wat de inhoud daarvan is.
1. Is er een overeenkomst?
Uitleg aan de hand van wilsvertrouwensleer, 6:217 en 3:33-3:35, HR Haviltex en
Bunde/Erckens
HR Bekijk ’t maar: werknemer heeft na een ruzie ontslag op staande voet genomen maar
krijgt na een paar dagen spijt en wil terugkeren. Kon de werkgever erop vertrouwen dat zijn
verklaring overeenkwam met zijn wil? De omstandigheden van het geval bepalen of er sprake
is van gerechtvaardigd vertrouwen, er rust niet per sé een onderzoeksplicht op de werkgever.
o Is het nadeelvereiste een correctie op de wilsvertrouwensleer? De werkgever zou geen
nadeel lijden bij het terugnemen van de werknemer. Volgens de HR is dat niet
uitgesloten.
HR Bunde/Erckens (misverstand): in casu is de verklaring eenstemmig, maar de wil van beide
partijen liep uit elkaar. Er was onduidelijkheid over de betekenis van de term
‘belastingschade’. Drie opties: 1) er is geen contract (3:33), 2) er is een contract volgens de
uitleg van Bunde (3:35), 3) er is een contract volgens de uitleg van Erckens (3:35). HR zegt:
indien pp. die een contract sluiten, daarin een voor misverstand vatbare uitdrukking bezigen,
die zij elk in verschillende zin hebben opgevat, het antwoord op de vraag of al dan niet een
contract tot stand is gekomen, in beginsel afhangt van wat beide pp. over en weer hebben
verklaard en uit elkaars verklaringen en gedragingen overeenkomstig de zin die zij daaraan in
6
, de gegeven omstandigheden redelijkerwijze mochten toekennen, hebben afgeleid.
Gezichtspunten:
o A) welke betekenis lag meer voor de hand?
o B) vaststaande technische betekenis bekend bij wederpartij?
o C) had de wederpartij zich laten bijstaan door een deskundige?
o D) valt het resultaat van de interpretatie te rijmen met het oogmerk van het contract?
2. Wie is mijn wederpartij?
HR Kribbebijter: C verkoopt aan B een paard, B treedt op als commissionair voor A. Het paard
blijkt non-conform, maar wie zijn de partijen bij de koop? Het antwoord op de vraag of
iemand jegens een ander bij het sluiten van een contract in eigen naam hangt af van hetgeen
hij en die ander daaromtrent jegens elkander hebben verklaard en over en weer uit elkaars
verklaringen en gedragingen hebben afgeleid en mochten afleiden.
Zie ook vertegenwoordiging bij week 3
3. Wat zijn de verbintenissen die partijen op zich hebben genomen? Welke inhoud heeft het
contract?
‘De door partijen overeengekomen rechtsgevolgen, 6:248 lid 1, a.d.h.v. wilsvertrouwensleer
HR Haviltex: de vraag hoe in een schriftelijk contract de verhouding van pp. is geregeld en of
dit contract een leemte laat die moet worden aangevuld, kan niet worden beantwoord o.g.v.
alleen maar een zuiver taalkundige, uitleg van de bepalingen van dat contract. Voor de
beantwoording van die vraag komt het immers aan op de zin die pp. in de gegeven
omstandigheden over en weer redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. Daarbij kan
mede van belang zijn tot welke maatschappelijke kringen pp. behoren en welke rechtskennis
van zodanige pp. kan worden verwacht.
o Maar, HR CAO-maatstaf: werkgever heeft bij CAO geen eigen wil gehad bij de opstelling,
dan zijn objectieve elementen uit het contract dus relevanter.
o Maar, HR DSM/Fox: de regel uit HR CAO-maatstaf is een vloeiende overgang tussen het
gebruik van de subjectieve en objectieve haviltex-norm
o Maar, HR Derksen/Homburg: beide partijen zijn bijgestaan door deskundigen bij het
sluiten van het contract. In dat geval mag de rechter een voorshands gegeven oordeel
centraal stellen (het beding uitleggen zoals het lijkt, taalkundig), tenzij partijen dit
weerleggen.
o Maar, HR Lundiform/Mexx: contract als entire agreement clausule met NOM-clausule, dit
contract is het enige geldende en eerdere afspraken zijn niet relevant. Het contract was
eenzijdig opgesteld door Mexx, Lundiform had geen jurist. HR: taalkundige betekenis van
groot belang, maar je kan niet zomaar Haviltex opzij zetten. Omstandigheden van het
geval kunnen daarvoor zorgen, zoals in casu het geval was. Beslissend blijft de haviltex-
maatstaf. Welke betekenis wordt gegeven aan een entire agreement clausule, is ook
afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waaronder de bewoordingen, de aard,
de inhoud, de strekking, de details, de gesprekken over de clausule etc.
o Maar, HR Chubb/Dagenstaed: verzekeringsvoorwaarden waarover niet onderhandeld
werd. Zijn AV onderdeel geworden van overeenkomst? Bepalen a.d.h.v. gewone regels
totstandkoming, 6:217, 3:33-35, verwijzingen in correspondentie, 6:232. Omdat er niet
over onderhandeld is, moet de uitleg geschieden middels objectieve factoren.
o Maar, contra-proferentem regel: degene die de voorwaarden van het contract opstelt
met bewoordingen die dubbelzinnig zijn en onbegrijpelijk, kan dat tegen zich geworpen
krijgen. Dit is een gezichtspunt (6:238 lid 2), maar harde regel bij B2C.
Stappenplan
1. Is er een overeenkomst?
7
, Aanbod/aanvaarding, wilsvertrouwensleer, HR Haviltex, HR Bunde/Erckens, HR Bekijk ’t maar
2. Wie zijn partij bij de overeenkomst? Is deze later vervangen?
Wilsvertrouwensleer, HR Kribbebijter, HR Inscharing
HR Baby Joost: bij medische behandelingsovk aangegaan door ouders, wordt verondersteld
dat zij deze, mits er geen andere feiten of omstandigheden zijn, zijn aangegaan uitsluitend als
vertegenwoordiger van het kind en dus niet voor zichzelf
3. Wat zijn de verbintenissen die partijen op zich hebben genomen?
De door partijen overeengekomen rechtsgevolgen, 6:248 lid 1
Uitleg met de wilsvertrouwensleer, HR Haviltex (+ latere jurisprudentie) en HR Bunde/Erckens
4. Hoe moet de overeenkomst worden gekwalificeerd?
HR Inscharing: eerst verbintenissen uitleggen en dat naast de wet leggen. Benoemde
contracten hebben hun eigen afdeling.
5. Als er leemten zijn in de overeenkomst, hoe vullen we die dan op?
6:248 lid 1: Wat uit de wet, de gewoonte of de eisen van redelijkheid en billijkheid voortvloeit
6. Is de overeenkomst geldig, of (deels) nietig of vernietigbaar?
A) bepaalt de wet iets over (ver)nietig(baar)heid? Zie bv. 101 lid 2 VWEU en 6 lid 2 Mw
B) is het verrichten van de rechtshandeling in strijd met een wifz die de strekking heeft de
geldigheid van de rechtshandeling aan te tasten (3:40 lid 2 en 3).
C) is de inhoud, aard of strekking i.s.m. openbare orde of goede zeden (3:40 lid 1 en HR
Wav)?
7. Is het beroep op de overeenkomst altijd mogelijk?
Overeengekomen rechtsgevolgen + aanvulling = een tussen partijen als gevolg van de ovk
geldende regel (6:248 lid 2, derogerende werking redelijkheid en billijkheid)
Algemene voorwaarden via 6:230 e.v.
NB: Uitleg houdt niet op na de totstandkoming van de overeenkomst. Contracten zijn dynamisch:
bij de uitvoering kunnen plannen bijgesteld worden
expliciet of impliciet door wilsovereenstemming de oorspronkelijke overeenkomst wijzigen
door op een bepaalde manier uit te voeren kun je gerechtvaardigd vertrouwen wekken van
een bepaalde uitleg die afwijkt van wat uit het geschrift volgt
Vgl. dynamische uitleg uit HR Inscharing
Kwalificatie en samenloop
Indien meerdere rechtsregels tegelijkertijd van toepassing zijn, dan spreekt met van samenloop
o Denk aan wanprestatie en onrechtmatige daad
Uitgangspunt bij samenloop van rechtsgronden is dat zij cumulatief van toepassing zijn (zie ook
6:215) en dat, indien die rechtsgronden tot verschillende rechtsgevolgen leiden die niet tegelijk
kunnen intreden, de eiser daaruit naar eigen inzicht een keuze mag maken (keuzevrijheid)
De eisende partij heeft keuzevrijheid, tenzij het recht eist dat een keuze wordt gemaakt
(keuzeplicht) of het recht een regel wijst die boven de andere regel gaat (exclusiviteit). Dit kan
volgen uit wet, de parlementaire geschiedenis en rechtspraak.
1) Is er een contract en zo ja, welke?
HR Inscharing:
i. Wat zijn de wederzijdse rechten en plichten die partijen op zich nemen?
uitleg
ii. Voldoen die kenmerken aan een/meer overeenkomsten uit 7 BW?
kwalificatie
NB: bedoeling van partijen om wettelijke regels toepasselijk te laten zijn is niet relevant
2) Is er een buitencontractuele grondslag voor aansprakelijkheid?
8
, 3) Heeft de contractuele rechtsverhouding invloed op buitencontractuele
aansprakelijkheidsgrond?
Het delictuele aansprakelijkheidsrecht (6:162 – 196c BW) is in beginsel regelend recht, je
kunt er van afwijken, tenzij de wet anders bepaald of uitsluiting AV onredelijk bezwarend
is.
HR Althuisius’ ladder – 7A:1790 en 6:173, exclusiviteit
o De hoofdregel bij samenloop van rechtsregels is dat men kan kiezen op welke regels
men een beroep doet (keuzevrijheid). De uitzondering is dat het recht eist dat een
keuze wordt gemaakt of een regel aanwijst die altijd voorgaat boven andere regels.
o 7A:1790 is een lex specialis die strengere eisen stelt aan aansprakelijkheid (namelijk
subjectieve kennis van het gebrek) dan 6:162 of 6:173. Degene die in bruikleen geeft,
doet dat belangeloos en uit hulpvaardigheid. 7A:1790 heeft dus exclusieve werking
en de bekendheidseis staat daarmee in de weg aan beroep op
risicoaansprakelijkheid.
o De beperkende werking van de redelijkheid en billijkheid kan onder omstandigheden
een beroep op 7A:1790 onaanvaardbaar maken.
o Dus: degene die een gebrekkige roerende zaak leent van een bezitter die niet weet
dat deze zaak gebrekkig is, kan geen schadevergoeding vorderen van die bezitter als
het gevaar verbonden aan het gebrek zich verwezenlijkt.
HR Paardrijles – 6:101 vs. 6:179
o Dat je paardrijles neemt, betekent niet dat je het risico aanvaardt dat je eraf valt en
dat de schade volledig toe te rekenen is aan de eigen schuld, 6:101.
o Bij rijles blijft de schade deels voor rekening van de cursist (6:101). In hoeverre het
aan de berijder toe te rekenen is, hangt af van de inhoud van de overeenkomst en de
omstandigheden van het geval. 6:179 zou bv. uitgesloten kunnen zijn.
HR Dierenarts – aard en strekking ovk vs. 6:179
o De regels die voortvloeien uit de overeenkomst en een vorm van buitencontractuele
risicoaansprakelijkheid (6:179 i.c.) kunnen in beginsel naast elkaar van toepassing
zijn.
o Het enkele feit dat je dierenarts bent, is niet voldoende om te zeggen dat de schade
door het paard voor de dierenarts komt, daarvoor is het contract doorslaggevend.
Is uitdrukkelijk of stilzwijgend afwijking van 6:179 overeengekomen? Volgens
de HR is de aard van de desbetreffende behandelingsovereenkomst hiervoor
niet voldoende. De aard én strekking van de overeenkomst kunnen hier wel
uitzondering op maken.
o Voor de omvang van de schadevergoedingsplicht is niet ondenkbaar dat het gedrag
van het paard als eigen schuld van de dierenarts geldt.
o NB: 7:406 lid 2 vs. 6:179
7:406 lid 2: opdrachtgever moet de schade vergoeden die de opdrachtnemer
lijdt ten gevolge van de hem niet toe te rekenen verwezenlijking van een aan
de opdracht verbonden bijzonder gevaar. Bij uitoefening van beroep of
bedrijf dan slechts indien dat gevaar de risico’s die dat beroep of bedrijf naar
zijn aard meebrengt, te buiten gaat.
7:406 lid 2 kan de risicoaansprakelijkheid ex 6:179 niet beknotten. 7:406 lid 2
heeft alleen invloed op de omvang van de toerekening (vgl. eigen schuld).
In het contract kan de werking van het aansprakelijkheidsrecht uitdrukkelijk worden
uitgesloten middels een exoneratie. Dit kan, tenzij onredelijk bezwarend of i.s.m. r&b.
9
