Sociale media als platform
waar je leert en oefent in
zelfpresentatie &
zelfonthulling
ZELFCONCEPT
OORSPRONG VAN HET ZELF
Cocktail party effect: het vermogen om uit een complexe omgeving een persoonlijk
relevante stimulus te selecteren
o Cognitieve ψ (selectieve aandacht) Sociale ψ (zelf is belangrijk voor ons)
Zelfconcept: Het geheel van opvattingen dat men over zichzelf heeft
o Markus (1977): Zelfconcept bestaat uit zelf-schema’s:
- Opvattingen over zichzelf die verwerking van zelf-relevante informatie sturen
Twee stappen in de ontwikkeling van zelfconcept:
1. Vermogen zichzelf als distinctieve entiteit te zien
o Enkel de hoogst ontwikkelde diersoorten beschikken over het vermogen tot
zelfherkenning (Plotnik et al., 2006)
o Gallup (1977) spiegelonderzoek: verschillende diersoorten herkennen zichzelf in
spiegel
o Lewis & Brooks-Gunn (1979): spiegelonderzoek:
- Vanaf 18-24 maanden herkennen meeste baby’s en peuters zichzelf
2. Sociale factoren als invulling van zelfconcept
o Charles Cooley (1902) Looking-glass self : Anderen fungeren als spiegel voor het
zelf
o George Mead (1934): belangrijke anderen fungeren als spiegel
o Andersen and Chen (2002): het zelf is ‘relationeel’
- Perceptie van wat anderen over ons denken wordt deel van ons zelfconcept
- Correspondentie tussen zelfconcept en wat anderen werkelijk over ons denken
is evenwel gering
53
, The Looking Glass Self = Het concept verwijst naar de idee dat ons zelfbeeld en
onze zelfwaardering worden gevormd door onze perceptie van hoe anderen ons zien en
evalueren.
ZELFSCHEMA’S EN ZELFREFERENTIE EFFECT
Zelfreferentie effect (Self-reference effect):
o De neiging om informatie beter te onthouden als die iets met jezelf te maken
heeft
HOE STEL JE JEZELF VOOR AAN ANDEREN
Hoe stel jij jezelf voor aan anderen (op twitter, FB, linkedin,…)? Je zoekt naar
distinctieve kenmerken t.a.v. anderen.
o Kenmerkend voor kinderen:
- Concreet antwoord dat verwijst naar duidelijk afgebakende waarneembare
eigenschappen
Er zijn verschillende bronnen mbt de oorsprong/ontwikkeling van het
zelfconcept:
o Introspectie, perceptie van het eigen gedrag, beïnvloeding door anderen,
autobiografische herinneringen, cultuur
INTROSPECTIE
ZELFKENNIS DOOR INTROSPECTIE
Volkswijsheid: “Zelfkennis vloeit voort uit introspectie: het in zichzel kijken”
niemand kent je zo goed als jij jezelf!
Affectieve voorspelling (Wilson, 2002)
o Mensen kunnen moeilijk voorspellen hoe ze zullen reageren op toekomstige
gebeurtenissen
Bv. Hoe gelukkig zal je zijn een maand nadat je de lotto hebt gewonnen?
Mensen overschatten consistent de sterkte en duur van hun emotionele reacties
Twee redenen:
1. Mensen zijn veerkrachtig
54
, 2. Teveel focus op één gebeurtenis
Wilson (2002): introspectie belemmert onze zelfkennis
o Mensen doen veel minder aan introspectie dan ze denken
o Zelfs als mensen aan introspectie doen, kunnen de redenen voor hun gevoelens
en gedrag voor de bewuste waarneming verborgen blijven
KENNEN WE ONSZELF?
o Teveel nadenken over onszelf, kan ons in verwarring brengen
o We zijn allen ‘uniek’, cf. Barnum effect verwijst naar de neiging van mensen
om algemene, vage of onnauwkeurige beschrijvingen als persoonlijk accuraat te
accepteren. Het Barnum-effect is gedeeltelijk te wijten aan het feit dat mensen
geneigd zijn om informatie te selecteren en te interpreteren op een manier die
hun bestaande overtuigingen en verwachtingen bevestigt. Het effect is ook het
resultaat van de menselijke neiging om te streven naar zelfbeschrijving en
identificatie met gepresenteerde informatie, zelfs als die informatie eigenlijk vaag
en niet-specifiek is.
PERCEPTIE VAN EIGEN GEDRAG
Zelfperceptietheorie (Bem, 1972): Mensen leren over zichzelf door naar hun eigen
gedrag te kijken
o Wanneer interne signalen zwak zijn of moeilijk te interpreteren zijn, verwerven
personen zelfinzicht door observatie van eigen gedrag en de situatie waarin het
plaats grijpt
PERCEPTIE VAN EIGEN EMOTIES
Facial feedback hypothese:
o Veranderingen in gelaatsuitdrukkingen kunnen leiden tot corresponderende
veranderingen in emotie
o Strack: opdracht met pen tussen lippen en pen
tussen tanden
Experiment Laird (1974):
o Deceptie: experiment met als doel de activiteit van gelaatsspieren te bestuderen
(electroden op gezicht)
o Taak: Groep 1: gezichtspieren spannen (≈ glimlach)
Groep 2: gezichtspieren spannen (≈ frons)
55
, + Groep 1 & 2: beoordelen van cartoons
o Resultaat: Groep 1 vond de cartoons grappiger en voelden zich gelukkiger
o Replicatie onderzoeken m.b.t. angst, woede, droefheid
= Gelaatsuitdrukkingen kunnen gemoedstoestanden opwekken en versterken
Experiment Kleinke et al (1998): “Als ik lach ben ik gelukkig”
o Fase1: taak: gelaatsuitdrukkingen nabootsen die op foto's werden gepresenteerd
o Groep 1: gelukkige
gezichtsuitdrukkingen
o Groep 2: boze gezichtsuitdrukkingen
Ø Conditie A: voor spiegel
Ø Conditie B: zonder spiegel
o Fase 2: beschrijf je gevoelens
o Resultaat:
o (G1) voelde zich achteraf gelukkiger
o (G2) voelde zich achteraf on gelukkiger
Ø Bij conditie B: minder uitgesproken effect
Stepper & Strack: onze lichaamshouding beïnvloedt hoe we ons voelen
o Trots: opgetrokken schouders, uitgezette borstkas, opgeheven hoofd (expansie)
o Neerslachtig: hangende schouders, hoofd gebogen (contractie)
o Experiment: uitvoeren van een taak, waarbij hoogte van tafel te varieert
Ø Groep A: onderuitgezakt zittend
Ø Groep B: rechtop zittend
o Resultaat: Groep B voelde meer trots na het uitvoeren van een taak
DOES BOTOX MAKE US HAPPIER?
Finzi & Rosenthal (2014):
o Botox geïnjecteerd in het bovenste deel van het gezicht (voorhoofd):
maakt mensen vrolijker (minder fronsen)
o Botox ingespoten in het onderste deel van het gezicht (wang):
maakt mensen minder gelukkig (minder glimlachen)
56
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ugentstudent134. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.