2021-
2022
Krachtig differentiëren
en evalueren 2
2 EBALO
YEN VERSCHAEREN
1
,Krachtig differentiëren en evalueren 2
Deel 1: Differentiëren op maat van het kind
Diff erentiëren= erg belangrijk voor krachtige leeromgeving te creëren
Actor lln: eindtermen, ontwikkeling, structuur Vlaams onderwijs
Actor leerkracht: beroepsprofi elen (kennis, vaardigheden,
attitudes van ervaren leerkracht en heeft dus een
verantwoordelijkheid tegen de school, de lerende, de
maatschappij en de onderwijsgemeenschap), basiscompetenties,
onderwijswetgeving
De middenbreuk
o Aanpakzijde: wat je er instopt
o Proceszijde: wat er tussen gebeurt
o Eff ectzijde: Wat er uitkomt
2
, 1 Het leerstofjaarklassensysteem & andere kaders
1.1 Het leerstofjaarklassensysteem (LSJKS)
Onderwijssysteem Vlaanderen gebaseerd op LSJKS
- leerstof centraal
- functie van het gemiddelde kind
- over een bepaalde tijd
- met eenzelfde wijze voor elk kind
DEFINITIE LSJKS
Kinderen van dezelfde leeftijd moeten allemaal op hetzelfde tijdstip binnen
dezelfde tijd succesvol presenteren voor dezelfde leerstof op dezelfde manier.
Positieve zaken van het LSJKS:
A. eenvoudige structuur: helder en duidelijk, makkelijk te plannen, geen
sociale discriminatie GELIJKHEID VAN ONDERWIJSKANSEN
B. sociale vaardigheden in beschermde omgeving: kinderen kennen
elkaar beter in jaarklas zijn sociaal vaardiger door samenwerking en
samen te leven
C. goede basis om te individualiseren: verschillende initiatieven om
onderwijs te individualiseren= makkelijk in te voegen
Negatieve zaken van het LSJKS:
A. prestatiedruk: leerlingen moeten leerstof begrijpen tegen einde van het
schooljaar, ze hebben allemaal dezelfde tijd en middelen, leerkrachten
moeten hun leerstof gezien hebben tegen eind schooljaar gevolg:
zittenblijvers, leerkracht-leerling relatie sterk beïnvloed.
B. Niet voldoende differentiatie: differentieert naar leeftijd, wordt gewerkt
met homogene klassen, moeilijker rekening te houden met inter- en intra-
individuele verschillen tussen lln
1.1 Individualiseren door differentiatie
Tegenover LSJKS individualisering v/h onderwijs
- lln hun leertraject verschilt, ze kunnen niet allemaal hetzelfde op de
dezelfde moment
leerkracht, school moeten aanbod aanpassen aan behoeften
en mogelijkheden van lln = individualisering
verscheidenheid lln erkennen en als uitganspunt
nemen
- individualisering heeft als doel: maximale ontwikkeling van het kind,
vorming, van elk kind in het bijzonder en dit binnen zijn door de natuur
gegeven grenzen individuele verschillen respecteren
- verschillen op leeftijd, geslacht, interesse, werktempo, cognitieve
begaafdheid…
beïnvloed door verschillende relaties zoals leerling-leerling,
leerkracht-leerling…
DIFFERENTIËREN: is het bewust en gericht nemen van maatregelen waarbij de
leerkracht rekening houdt met de verschillen tussen lln.
= basisdidactiek
3
, = is een deel van je professioneel handelen als leerkracht
- werken met de verschillen en inspelen op groeimogelijkheden van lln.
leerkansen ontstaan
- dagdagelijkse praktijk van een leerkracht les goed afstemmen op noden
en voorkeuren van lln
start bij lesvoorbereiding bij doelen en beginsituatie
er wordt gewerkt uit het standpunt van lln
leerkracht observeert, speelt in op wat er gebeurt, geeft
feedback en begeleidt
doet dit door werkvormen en technieken te gebruiken
Evalueren= evolutie teweegbrengen in competenties =>zicht hebben op evolutie
1st evalueren dan differentiëren je kan niet differentiëren als je de klas niet
kent
Zorg bieden doet de klasleerkracht = spilfiguur, wie wordt geholpen door zorgleerkracht, zorg is
2ledig: welke 2 luiken zitten er in?
- Luik 1: Licht symboliseert: geef aandacht niet alleen aan iedereen, niet alleen in het midden
(er allemaal spots op zetten)
- Luik 2: Alle kinderen hebben aandacht, maar toch niet happy Focussen op sociaal-
emotioneel, motorisch en cognitief vlak, licht moet schijnen op hoofd, hart en handen.
2 Kaders om aan de slag te gaan (p.16)
2.1 Micro-meso-macro-niveau
Aanpassen van onderwijs aan de inter- en intra-individuele verschillen van lln
individualiseren gebeurt op verschillende niveaus andere soort differentiatie
2.1.1 Macroniveau
Niveau van schoolwezen, schooltypen en schoolstelsels = institutionele of
interscolaire differentiatie naast gewone lager school nog verschillende
scholen voor buitengewoon onderwijs
Kind mag niet struikelen over drempel kleuter-lager en lager-middelbaar
TRACKING: courante vorm differentiatie waar verschillende leertrajecten
(leerwegen) worden onderscheiden. Je gaat ander traject volgen in ASO dan in
TSO = leertraject
CONTINUÏTEIT: vernieuwing in onderwijs heeft bepaalt hoe het vandaag is, men
wilde zorgen vr vloeiende overgangen. Bv: basisonderwijs: kleuter en lager men
in het leven geroepen om overgang makkelijker te maken
EENHEIDSTYPE: organisatie v secundair zodat het in onze tijd was. Er was
democratisering in onderwijs: 1ste graad is algemener, na het 6 moet je niet
direct kiezen
Hebben ouders TSO gevolgd, gaan de kinderen meestal nr TSO soms niet op
juiste plek vernieuwing: VSO
Namen van ASO en TSO blijven bestaan
Eenheidstype was er
2019-2020: moderisering v secundair: de A-stroom en B-stroom (bij eenheidstype
was dat er ook al)
4
